Sideritis trojana Bornm. ve Sideritis athoa Papanikolaou & Kokkini bitkilerinden elde edilen ekstraktların Ames testi ile mutajenik ve antimutajenik aktivitelerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Sideritis trojana Bornm. ve Sideritis athoa Papanikolaou & Kokkini bitkilerinin (Lamiaceae) mutajenik ve antimutajenik etkileri kısa zamanlı mutajenite/antimutajenite test sistemlerinden Ames testi ile araştırılmıştır. Çalışmada test edilmek üzere, bitkilerin farklı ekstraktları (kloroform, aseton, metanol ve su) elde edilmiştir. Mutajenite çalışmalarında ekstraktların 100, 20, 4, 0,8 ve 0,16 mg/plak dozları ve antimutajenite çalışmalarında 800, 160, 32, 6,4 ve 1,28 µg/plak dozları kullanılmıştır. Deneyler Salmonella typhimurium bakterisinin TA98 ve TA100 mutant suşları ile yürütülmüştür. Bitki ekstraktlarının mutajenik ve antimutajenik potansiyelleri, mikrozomal enzimler içeren S9 varlığında ve yokluğunda test edilmiştir.S9 varlığında yapılan mutajenite çalışmaları sonucunda, S. trojana metanol ve su ekstraktları ile S. athoa metanol ekstraktının baz çifti değişimine yol açabilen potansiyel mutajenik etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Antimutajenite çalışmalarında ise, S. trojana ve S. athoa ekstraktlarının genellikle doza bağlı olarak orta ya da güçlü antimutajenik aktiviteye sahip oldukları belirlenmiştir. Sadece S. trojana metanol ekstraktında doz arttıkça, antimutajenik etkinin azaldığı saptanmıştır. S9 varlığında en yüksek koruma, S. trojana kloroform ve aseton ekstraktlarında (800 µg/plak dozunda TA98 suşunda) sırasıyla %65 ve %63 inhibisyon oranlarıyla gözlenmiştir.

In this research, the mutagenic and antimutagenic effects of Sideritis trojana Bornm. and Sideritis athoa Papanikolaou & Kokkini plants (Lamiaceae) have been investigated by using short-term mutagenicity/antimutagenicity test system named Ames. In this study for testing, different extracts (chloroform, acetone, methanol and water) of plants have been obtained. 100, 20, 4, 0,8 and 0,16 mg/plate doses of extracts in mutagenicity studies and 800, 160, 32, 6,4 and 1,28 µg/plate doses in antimutagenicity studies have been used. Experiments were carried out on Salmonella typhimurium TA98 and TA100 mutant strains. Mutagenic and antimutagenic potencies of plant extracts have been tested in absence or presence of S9 which contains microsomal enzymes.As a result of the mutagenicity studies in presence of S9, it has been determined that S. trojana methanol and water extracts and S. athoa methanol extract have potential mutagenic effect which can lead to base pair substitution. In antimutagenicity studies, it has been detected that S. trojana and S. athoa extracts have generally dose-dependent moderate or strong antimutagenic activity. But only, antimutagenic effect was decreased with increasing doses of S. trojana methanol extract. The highest protection in presence of S9 was observed in S. trojana chloroform and acetone extracts with inhibition percentages of 65% and 63% (at 800 µg/plate in TA98 strain), respectively.