Nefrolitiazisli çocuklarda osteopontin gen polimorfizminin rolü

Abstract

Ürolitiazis organik bir matriks içinde kristal komponentler içeren, üriner traktusun herhangi bir yerinde oluşabilen anormal bir birikimdir. Metabolik bozukluklar, genetik yatkınlık, çevresel faktörler, nütrisyonel nedenler, üriner sistemin anatomik malformasyonları ve taş oluşumunu kolaylaştırıcı medikal tedavileri içeren multifaktöryel etiyolojiye sahiptir. Çocukluk çağında prevalansı %2-3 arasında değişmektedir. Yüksek morbiditesi ve son dönem böbrek yetmezliği potansiyeli nedeniyle önemli bir sağlık sorunudur. İnsidans, lokalizasyon ve etiyolojisi; iklim, diyet, genetik ve sosyoekonomik faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Nefrolitiazis oluşumu, birçok faktör tarafından inhibe edilen veya uyarılan kristal formasyonunun sonucunda meydana gelmektedir. Üriner makromoleküllerin kalitatif ve kantitatif eksiklikleri taş oluşum riskini etkilemekte ve nefrolitiazis patogenezinde anahtar rol oynamaktadır. OPN hem kalsiyum taşlarının yapısında yer alması, hem de taş oluşum mekanizmalarındaki nükleasyon, büyüme ve agregasyon aşamalarında olan etkileri nedeniyle en önemli rolü oynayan protein olarak göze çarpmaktadır.Araştırmamızda 65 hasta ve 50 sağlıklı çocuktan oluşan kontrol grubu ile çocuklarda nefrolitiazis gelişiminde OPN gen polimorfizminin rolü incelenmiştir. OPN-SPP1 geninde 5. ekzonda 240 T>C ve 6. ekzonda 708 C>T polimorfizm analizi yapılmıştır. 240 T>C polimorfizminin cD80D, 708 C>T polimorfizminin ise cA236A sinonim aminoasid değişimlerini kodladığı saptanmıştır. Bu polimorfizmler hasta ve kontrol grubunda karşılaştırıldığında nefrolitiazis gelişimi ile ilişkili bulunmuştur. Bununla birlikte araştırmamızda hastaların cinsiyet, ailede nefrolitiazis öyküsü, ebeveynler arasında akrabalık, erken yaşta tanı, bilateral taş, multipl taş, taş cinsi, taş rekürrensi ve üriner metabolik risk faktörleri gibi özellikleri ile 240 T>C ve 708 C>T polimorfizmleri arasında ilişki saptanmamıştır.Sonuç olarak OPN geninde 240 T>C ve 708 C>T polimorfizmlerinin nefrolitiazis ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Saptanan bu polimorfizmlerin sinonim aminoasid değişimini kodlamaları nedeniyle proteinin yapısında değişiklik yaratmadığı bulunmuş ancak proteinin düzeylerinde değişiklikler yaratarak etki oluşturduğu düşünülmüştür.

Urolithiasis is an abnormal accumulation, containing cristal components in an organic matrix, that can form any where along the urinary tract. Its? etiology is multifactorial including metabolic abnormalities, genetic susceptibility, nutritional factors, anatomic malformations of urinary tract and medical treatments facilitating urinary stone formation. Its? prevalance in childhood is 2-3 %. It is an important health problem with high morbidity and potential to cause end-stage renal failure. Incidence, localization and etiology changes depending on climatic, dietary, genetic and socioeconomic factors. Development of nephrolithiasis occurs through cristal formation, stimulated and inhibited by many factors. Qualitative and quantitative deficiencies of urinary macromolecules are associated with formation of urinary stones and plays an important role in nephrolithiasis pathogenesis. Because of its? involvement in structure of calcium stones and effects on mechanisms of renal stone formation, like nucleation, growth and aggregation phases, OPN seems to be the protein having most important role.In our study we evaluated 65 children with urinary stones and 50 healthy children with regard to role of OPN gene polymorphism in development of nephrolithiasis in children. We evaluated the polymorphisms of 240 T>C at 5th exon and 708 C>T at 6th exon on OPN-SPP1 gene. We found that 240 T>C and 708 C>T polymorphisms were coding cD80D and cA236A synonym aminoacid changes, respectively. These polymorphisms were found to be associated with development of nephrolithiasis when patient group and control group were compared. We also detected association between 240 T>C and 708 C>T polymorphisms and some characteristics of the patients like sex, family history of nephrolithiasis, consanguinity between parents, diagnosis at an early age, bilateral stones, multiple stones, type of stones, stone recurrence, and urinary metabolic risk factors.In conclusion, association between 240 T>C and 708 C>T polymorphisms in OPN gene and nephrolithiasis were detected in this study. It is thought that although these polymorphisms code for synonym aminoacid changes, so does not cause any change in protein structure, they may create their effects through promoting changes in protein levels.