Eksitatör-inhibitör aminoasitlerin, leptin ve kispeptin düzeylerinin uyku profili ile değerlendirilmesi ve püberte prekoks gelişimi üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

Amaç: Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji polikliniğine başvuran püberte prekoks ve prematür telarş olgularının sağlıklı kontrol grubu ile kispeptin, leptin, prolaktin, eksitatör ve inhibitör aminoasitler açısından karşılaştırılması, serum kispeptin, leptin, prolaktin ve eksitatöt-inhibitör aminoasitlerin püberte gelişimi üzerine etkilerinin araştırılması.Metod: 2009- 2010 tarihleri arasında Çocuk Endokrinoloi polikliniğine meme gelişimi yakınmasıyla başvuran toplam 39 kız hasta fizik bakı, bazal FSH, LH, östradiol düzeyleri, sol el bilek grafisi ve pelvik USG ile değerlendirildi. Hastalara püberte prekoks-prematür telarş ayrımı yapılması açısından LHRH testi uygulandı. Testin sonucuna göre 22 hasta prematür telarş, 17 hasta püberte prekoks hasta grubunu oluşturmak için çalışmaya dahil edildi. Hasta Çocuk polikliniğine diğer yakınmalar ile başvuran aynı yaş grubunuda, pübertesi başlamamış toplam 19 kız hasta kontrol grubu oluşturmak için çalışmaya dahil edildi. Hastalara REM dönemlerinin saptanabilmesi ve uykunun pübertal gelişim üzerine etkilerinin değerlendirilmesi için polisomnografi uygulandı. REM dönemlerinde hastalardan venöz kan örnekleri alınarak noktürnal serum kispeptin, leptin, prolaktin, GABA ve glutamat düzeyleri değerlendirildi.Bulgular: Kontrol grubunu oluşturan hastaların yaş ortalaması 8,25 ± 1,06, prematür telarş grubunun yaş ortalaması 6,99 ± 1,14, püberte prekoks grubunun yaş ortalaması ise 7,93 ± 0,77 olarak saptanmıştır. Hasta grupları ve kontrol grubu, antropometrik özellikleri açısından karşılaştırıldığında boy, boy SDS, VKİ, VKİ SDS, VKİ persantili ve boya uyan ağırlık değerleri arasında farklılık saptanmamıştır. Püberte prekoks grubunun bazal FSH ve LH değerleri diğer gruplarla karşılaştırıldığında anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (sırasıyla, p=0,006 ve p=0,029). Püberte prekoks ve prematür telarş grubunun bazal LH/FSH oranları arasında anlamlı fark bulunmazken 30.dk LH/FSH oranları püberte prekoks grubunda istatistiksel olarak anlamlı ölçüde yüksek bulunmuştur (p<0,001). Püberte prekoks grubunda KY/TY oranı, endomtriyum kalınlığı ve over hacimleri diğer gruplarla karşılaştırıldığında anlamlı farklılık saptanmıştır. Hastaların noktürnal kispeptin, leptin, prolaktin, GABA ve glutamat değerleri karşılaştırıldığında 3 grup arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Leptin ve kispeptinin antropometrik parametreler ile arasında anlamlı ilişki saptanamamıştır. Uyku profili her 3 grup için değerlendirildiğinde prematür telarş grubunda grubunda uykunun 1. evresinin süresinin, püberte prekoks ve kontrol grubuna göre daha kısa olduğu belirlendi (sırasıyla p=0,031).Sonuç: Püberte prekoks, prematür telarş ve prepübertal kontrol grubunda, pübertenin başlamasından sorumlu olan leptin, kispeptin, GABA, glutamat ve prolaktin değerleri arasında farklılık saptanmamıştır. Kemik yaşı, endometriyum kalınlığı, over boyutları ve 30.dk LH/FSH oranı püberte prekoks ve prematür telarş ayırıcı tanısında kullanılabilecek testlerdir. Polisomnografi ile belirlenen uyku profilinde uykunun 2. evresi, 3. evresi ve REM evresinin süresinde püberte prekoks, prematür telarş ve prepübertal kontrol grubunda farklılık saptanmazken prematür telarş grubunda uykunun 1. evresinin süresi püberte prekoks ve kontrol grubu ile karşılaştırıldığında daha kısa olduğu belirlendi.Anahtar sözcük: püberte prekoks, prematür telarş, kispeptin, leptin, eksitatör aminoasitler

Aim: Comparison of precocious puberty and premature telarch cases admitted to Celal Bayar University, School of Medicine, Pediatric endocrinology clinic, with healthy, control, children regarding kispeptin, leptin, prolactin, inhibitor aminoacid levels; evaluation of effects of serum kispeptin, leptin, prolactin, and excitatory-inhibitory aminoacids on development of puberty.Method: Between 2009 and 2010, 39 girl patients, admitted to pediatric endocrinology clinic, with early breast development, has been evaluated by physical examinaton, basal FSH, LH, estradiol, radiography of left hand and wrist, and pelvic ultrasonography. LHRH test was performed to patients for differentiation of precocious puberty and premature telarch. Depending on the results of the test 22 patient, as premature telarch, and 17 patients, as precocious puberty, was included in the study. 19 age- matched, pre-pubertal girls, admitted to general pediatric clinic with other complaints, was included in study as control group. Polysomnography was carried out to patients for detection of REM periods and evaluation of effects of sleep on pubertal development. During REM periods venous blood samples were collected and levels of kispeptin, serum kispeptin, leptin, prolactin, GABA and glutamate were assessed.Results: Mean age of control, premature telarch and precocious puberty groups were 8,25 ± 1,06, 6,99 ± 1,14 and 7,93 ± 0,77 years,respectively. There was no difference regarding anthropometric parameters such as height, height SDS, BMI, BMI SDS, BMI percentile, and height-for-weight values between control and patient groups. Basal FSH and LH levels in precocious puberty group were significantly higher compared to other two groups (p=0,006 and p=0,029, respectively ). While basal LH/FSH ratio showed no difference between premature telarch and precocious puberty groups, 30th minute LH/FSH ratio was higher in precocious puberty group which was statistically significant (p<0,001). Bone age/chronologial age ratio, endometrium thickness, and ovarian volumes in precocious puberty group were significantly different compared to other two groups. Evaluation of nocturnal kispeptin, leptin, prolactin, GABA and glutamate levels revealed no statistically signifificant difference between three groups. No significant correlation between anthropometric parameters and leptin and kispeptin levels was determined. First interval of sleep were found to be shorter in permature telarch group compared to precocious puberty and control groups when evaluation of sleep profile for 3 groups was performed (p=0,031).Conclusion: Leptin, kispeptin, GABA, glutamate and prolactin levels ,responsible for pubertal activation, were not different among precocious puberty, premature telarch and pre-pubertal control groups. Bone age, endometrium thickness, ovarian sizes, and 30th minute LH/FSH ratio are the tests that can be used for differential diagnosis of premature telarch and precocious puberty. Sleep profile evaluation of precocious puberty, premature telarch, and pre-pubertal control groups revealed no difference in sleep stages other than first stage.Key words: puberty precocious, premature telache, kisspeptin, leptin, excitator amino acids