Üniversite öğrencilerinde ana baba tutumlarının suçluluk ve utanç duyguları üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, anne baba tutumları ve sosyodemografik özelliklerin suçluluk ve utanç duyguları ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırmanın örneklemini 2011-2012 öğretim yılında, Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik ve Ebelik Bölümü birinci sınıf öğrencilerinden araştırmaya katılmaya gönüllü olanlar oluşturmuştur. Çalışmaya alınan katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu, Anne Baba Tutumları Ölçeği, Suçluluk Utanç Ölçeği (SUÖ) ve Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD) uygulanmıştır. .Bulgular: Kız öğrencilerde suçluluk duygusu erkek öğrencilere kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Ayrıca suçluluk duygusunun anne ve baba eğitim düzeyi arttıkça azaldığı, yaşanan yer değişkeninden ise etkilenmediği saptanmıştır. Kardeş sayısının yaşanan suçluluk duygusu üzerine anlamlı düzeyde etkisi olduğu, kardeşi olmayanlarda suçluluk duygusunun daha az yaşandığı görülmüştür. Çocuklukta en yakın babayı hissetmenin suçluluk duygusunu artırdığı saptanmıştır. Utancın cinsiyet, yaşanılan yer, kardeş sayısı gibi değişkenlerden etkilenmediği ancak anne ve baba eğitim düzeyinin artışıyla birlikte anlamlı düzeyde daha az yaşandığı görülmüştür. Anne baba tutumlarından demokratik tutum ile suçluluk arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişki olduğu, otoriter ve koruyucu-istekçi tutum ile suçluluk arasında ise negatif yönde anlamlı düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Utanç ile anne baba tutumları arasında ise anlamlı düzeyde ilişki bulunmamıştır. Suçluluğun depresyon ve anksiyete düzeyleri ile anlamlı düzeyde ilişkisi saptanmamıştır. Utanç ile depresyon düzeyi arasında da ilişki bulunmamış ancak anksiyete ile arasında anlamlı düzeyde ilişki olduğu görülmüştür. Suçluluk ve utanç duyguları arasında yine istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişki olduğu görülmüştür.Sonuç: Araştırmamızın sonucuna göre suçluluk duygusu cinsiyet, kardeş sayısı, anne baba eğitim düzeyi, çocuklukta en yakın hissedilen kişi, anne baba tutumları gibi değişkenlerden etkilenirken, utancın yalnızca anne baba eğitim düzeyi ve anksiyete düzeyi ile ilişkisi saptanmıştır. Bu bulgular ışığında suçluluk duygusunun çevresel faktörlerden daha fazla etkilendiği, utancın ise çevresel faktörlerle değişmeye daha dirençli olabileceği ve belki de biyolojik yönünün daha ağır bastığı düşünülebilir.

Objective: The main objective of this study is to examine the relationship between parenting styles, sociodemographic variables and guilt and shame.Methods: The sample of the study is generated by voluntary first year students from Celal Bayar University Medicine Faculty and Health Sciences Institue Department of Nursing and Midwifery at 2011-2012 education year. Sociodemographic Data Form, Shame and Guilt Scale, Parental Attitude Scale and Hospital Anxiety and Depression Scale were applied to participants.Results: Guilt feelings of female students were found to be higher than that of male students? at a statistically significant level. Also it is determined that, guilt feelings are decreasing with increasing levels of mother and father education, but weren?t affected by place of living variable. It is seen that number of siblings have a significant effect on feelings of guilt and the participants with no siblings feel less guilt. Feeling closest to father at childhood is found to increase guilt feelings. It is seen that feelings of shame is not affected by gender, place of living and number of siblings but with increasing education level of mother and father it is been less experiencing. Among the parenting styles it is determined that there is a positive correlation between democratic type of parenting style and guilt but there is a negative correlation between authoritarian and protector parenting styles and guilt . Statistically significant relationship between shame and parenting styles isn?t found. Significant relationship between guilt feelings and depression-anxiety isn?t found. Also significant relationship between shame and depression level isn?t found but it is seen that there is a significant relationship between shame and anxiety. It is also seen that there is significant relationship between feelings of shame and guilt.Conclusions: As a result of this study while feelings of guilt is been affecting by variables like gender, number of siblings, education level of mother and father, person whom is feeled closest at childhood and parenting styles, shame is found to have relationships only with mother and father education and anxiety level. According to those findings it can be thought that feelings of guilt is more prone to be affecting by environmental factors, shame is more resistant to change by the effects of environmental factors and probably its biological aspects are more dominant.