Diz osteoartrit hastalarında ayak biyomekaniğinin klinik ve pedobarografik değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Biz çalışmamızda diz osteoartritinin çeşitli evrelerindeki hastalarda ayak postürü ve yapısını klinik muayene ölçümleri, inklinometri ve pedobarografi ile değerlendirmeyi ve bulguların klinik ve radyolojik parametrelerle ilişkisini araştırmayı amaçladık.Gereç ve Yöntem: Amerikan Romatoloji Birliği (ACR) klinik ve radyolojik kriterlerine göre primer diz osteoartriti tanısı koyulan toplam 164 gönüllü hasta polikliniğe başvuru sırasıyla çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaş, cinsiyet, hastalık süresi gibi demografik verileri kaydedildi. Kellgren-Lawrence evresine göre sınıflandırılan hastaların fizik muayene bulguları ve inklinometre ile ölçülen EHA ölçümleri kaydedildi. Hastaların ayak postürleri FPI ve AI ile değerlendirildi. Klinik değerlendirmede hastaların spesifik sağlık durumu WOMAC, fonksiyonel yetileri ise Lequesne indeksi kullanılarak değerlendirildi. Hastaların pedobarografik incelemelerinde statik ve dinamik plantar basınçları kaydedildi. Veriler SPSS 15.0 paket programı ile değerlendirildi. Bütün sonuçlar için p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular: Çalışmaya 120 (%73,2) kadın 44 (%26,8) erkek hasta katıldı. Hastaların ortalama yaşları 52,62±12,11 yıl idi. Ortalama VKİ 30,35±5,01 kg/m2 idi. Hastaların K-L evrelerinin FPI ve AI ile pozitif yönde, 1.MTF dorsifleksiyonu ile negatif yönde korelasyon gösterdiği saptandı (sırasıyla p<0,001, p=0,005 ve p=0,002). Hastaların K-L evrelerinin dinamik orta ayak, ön ayak lateral pik plantar basınçları ve orta ayak yük hızı ile pozitif korelasyon gösterdiği saptandı (sırasıyla p=0,001, p=0,007 ve p=0,023). Hastaların WOMAC-ağrı değerleri orta ayak dinamik plantar basıncı (p=0,006), topuk medial yüklenme hızı (p=0,027) ve orta ayak yüklenme hızı (p=0,013) ile ilişkiliydi. Hastaların WOMAC-fiziksel fonksiyon değerleri orta ayak dinamik plantar basıncı (p=0,007), topuk medial yüklenme hızı (p=0,005) ve orta ayak yüklenme hızı (p=0,008) ile ilişkiliydi. Hastaların Lequesne skorları orta ayak dinamik plantar basıncı (p=0,048), dinamik önayak medial (p=0,032) ve dinamik önayak lateral basıncı (p=0,032) ile ilişkiliydi. Hastaların VKİ değerleri orta ayak dinamik plantar basıncı (p<0,001), dinamik önayak medial (p=0,004), dinamik önayak orta (p=0,007) dinamik önayak lateral (p=0,048), dinamik başparmak (p=0,015), topuk medial yüklenme hızı (p=0,003), topuk lateral yüklenme hızı (p=0,017), orta ayak yüklenme hızı (p<0,001), önayak lateral yüklenme hızı (p=0,008) ve başparmak yüklenme hızı (p<0,001) ile ilişkiliydi. Sonuç: Diz OA?li hastalarda ayak postürü ve plantar basınç ölçümlerinin diz OA klinik, demografik ve radyolojik parametrelerle ilişkili olduğunu saptadık. Diz OA radyolojik evresi arttıkça prone ayak yapısının geliştiğini, medial longitudinal arkta çökmenin meydana geldiğini, 1.MTF dorsifleksiyonunun azaldığını saptadık. Özellikle dizde OA ilerledikçe özellikle ortaayak ile önayak lateral bölümlerinde pik plantar basınç artışı gibi plantar basınç değerlerinde bozulmanın geliştiğini saptadık. Günlük pratikte diz OA hastalarının değerlendirmesinde ayak ve ayak bileği yapısı mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Detaylı ve objektif değerlendirme için pedobarografi gibi ileri inceleme yöntemlerini kullanmamız bize fayda sağlayacaktır.Anahtar kelimeler: Diz osteoartriti, pedobarografi, ayak postürü, klinik, radyoloji

Aim: In this study we aimed to examine the posture and structure of the foot in patients with different stages of knee osteoarthritis by using the clinical measurement, inclinometer and pedobarography together with investigating the association between the findings and clinical-radiological parameters.Materials and Methods: 164 patients with the diagnosis of knee OA according to the American Colleague of Rheumatology (ACR) criteria were included in the study consecutively in outpatient clinic. Demographic data of the patients such as age, gender and BMI were recorded. The patients classified according to the Kellgren-Lawrence grading system, ROM measurements which were evaluated by inclinometer and the physical examination findings were recorded. The foot posture of patients was investigated by using FPI and AI. In clinical assessment the specific health statue was carried out by applying the WOMAC and functional assessment was evaluated by applying the Lequesne index. Both static and dynamic plantar pressures were recorded in pedobarographic studies of patients. The data were evaluated with SPSS 15.0 software. For all results p <0.05 was considered statistically significant.Results: 120 (73.2%) women and 44 (26.8%) male patients were included in the study. The mean age of patients was 52,62±12,11 years. Average BMI was 30,35±5,01 kg/m2. The K-L grading of patients was positively correlated with FPI and AI, on the other hand it was negatively correlated with 1.MTP joint dorsiflexion (p<0,001, p=0,005 and p=0,002 respectively). The K-L grading of patients was positively correlated with dynamic mid-foot plantar peak pressure, dynamic forefoot lateral peak pressure and midfoot loading rate (p=0,001, p=0,007 and p=0,023 respectively). The WOMAC-pain scores of patients were positively correlated with midfoot dynamic plantar peak pressure (p=0,006), medial heel loading rate (p=0,027) and midfoot loading rate (p=0,013). The WOMAC-physical function scores of patients were positively correlated with midfoot dynamic plantar peak pressure (p=0,007), medial heel loading rate (p=0,005) and midfoot loading rate (p=0,008). The Lequesne scores of patients were positively correlated with midfoot, lateral forefoot and medial forefoot dynamic plantar peak pressures (p=0,048, p=0,032 and p=0,032 respectively). The BMI of patients was positively correlated with midfoot, medial forefoot, central forefoot, lateral forefoot dynamic plantar peak pressures (p<0,001, p=0,004, p=0,007 and p=0,048 respectively) and medial heel, lateral heel, midfoot, lateral forefoot loading rates (p=0,003, p=0,017, p<0,001 and p=0,008 respectively). Conclusion: We were observed that foot posture and plantar pressure measurements in patients with knee OA were correlated with clinical and radiological parameters. Patients with the higher OA grade exhibit a more pronated foot type, lower arches, restricted 1. MTP joint ROM and elevated pressure values especially on the midfoot and lateral forefoot peak plantar pressures. We must consider the foot posture and structure in the evaluation of knee OA in clinical practice. Therefore the advanced assessment tools like pedobarography will be useful in detailed and objective evaluation. Keywords: Knee osteoarthritis, pedobarography, foot posture, clinic, radiology