Sofralık üzüm çeşitlerinde farklı boğumlardaki yaprakların farklı dönemlerdeki stoma yoğunluk ve büyüklüklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, 'Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dardanos Yerleşkesi', 'Sofralık Üzüm Çeşitleri Uygulama ve Araştırma Bağı'nda bulunan 'Yalova İncisi', 'Cardinal', 'Yalova Çekirdeksizi', 'Amasya Beyazı', 'Ata Sarısı', 'Italia', 'Kozak Beyazı' ve 'Müşküle' üzüm çeşitlerinde, yaprakların stoma eni ve boyu, stoma açıklık durumu ve stoma yoğunluklarının belirlenmesi amacıyla 2015 yılı yaz döneminde yürütülmüştür. Bu amaçla iki çalışma yapılmıştır. Birinci çalışma; omca tacının farklı yöneyleri ile günün farklı saatlerinin yaprakların stoma yoğunluk ve büyüklüklerine etkilerinin belirlenmesi, ikinci çalışma ise; farklı boğumlardaki yaprakların farklı dönemlerdeki stoma yoğunluk ve büyüklüklerinin belirlenmesidir.Birinci çalışmada; bütün yöneylerin ortalaması olarak çeşitlerdeki stoma eni 18,82–14,97 µm, stoma boyu 28,07–25,01 µm, stoma yoğunluğu 421,2–299,0 adet/mm2, stomanın açıklık durumu %4,81–0,13, çeşitlerdeki stomanın yarı açıklık durumu %18,39–1,87, stomanın kapalılık durumu %97,81–76,81 arasında değişim göstermiştir. Bütün üzüm çeşitleri bazında omcanın farklı yöneylerinin, stomanın yarı açıklık durumu ve stomanın kapalılık durumu üzerine etkisi önemli bulunmuştur. Yine günün farklı saatlerinin stomanın açıklık durumu üzerine önemli etkisi olduğu belirlenmiş ve elde edilen değerlerin %2,14–0,38 arasında değiştiği tespit edilmiştir.İkinci çalışmada; bütün dönemlerin ortalaması olarak çeşitlerdeki stoma eni 20,38–18,34 µm, stoma boyu 34,20–28,34 µm, stoma yoğunluğu 225,7–142,7 adet/mm2 arasında değişmiştir. Bütün boğumlar bazında farklı dönemlerin ortalaması olarak çeşitlerdeki stoma eninin 20,65–15,28 µm, stoma boyunun 33,69–25,94 µm, stoma yoğunluğunun 248,7–124,8 adet/mm2 arasında değişim gösterdiği tespit edilmiştir.

This research work was conducted in the 'Application and Research Vineyard of Table Grape Varieties' situated in the Dardanelles Campus of Çanakkale Onsekiz Mart University in summer 2015. The purpose of this research work was to determine the width and length of leaf stomata, openness condition of stomata and stomata densities in 'İncisi', 'Cardinal', 'Yalova Çekirdeksizi', 'Amasya Beyazı', 'Ata Sarısı', 'Italia', 'Kozak Beyazı' and 'Müşküle' grape varieties. Two studies were conducted for this purpose. First study was the determination of the effects of different day time hours and different directions of vine stock crown to leaf stomata density and their sizes, while the second study was the determination of sizes and density of stomata of leaves at different stages of different nodes.In first study, as average of all directions, a variation has been shown in between the stomata width of varieties (18.82–14.97 µm), height of stomata (28.07–25.01 µm), density of stomata (421.2–299.0 number/mm2), openness condition of stomata (4.81–0.13%), half openness condition of stomata of the varieties (18.39–1.87%) and the closeness condition of stomata (97.81–76.81%). The effect of different directions of vine stock was found significantly important on half openness condition and closeness condition of stomata on the basis of all grape varieties. It was also determined that the different day time hours were significantly affected the openness condition of stomata, and it was noticed that the obtained values varied between 2.14–0.38%.In second study, as average of all stages, there was a change in between 20.38–18.34 µm in case of stomata width of the varieties, stomata height as 34.20–28.34 µm and stomata density as 225.7–142.7 number/mm2. It was determined that the variation has been shown in between the width of stomata (20.65–15.28 µm), height of stomata (33.69–25.94 µm) and density of stomata (248.7–124.8 number/mm2) in different varieties on the basis of all nodes.