Kalp kapağı replasmanı yapılan hastaların öz-bakımlarının değerlendirilmesi

Abstract

9.0ZET Araştırma, kalp kapak replasmanı ameliyatı olmuş hastaların ameliyattan sonraki 6-8 haftalık süre içerisindeki öz-bakımlannı değerlendirmek ve öz-bakımlarını etkileyebilecek bazı faktörlerin belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmada veriler araştırmacı tarafından hazırlanan hastaların demografik verilerini toplama ve öz-bakımlarını değerlendirme formu 1,11 ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde Ki-kare ve fisher ki-kare testleri kullanılmıştır. Araştırma, İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Kliniği'nde yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi 1 Kasım 1997 ile 1 Kasım 1998 tarihleri arasında Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Kliniğ'inde kalp kapağı replasmanı yapılan 36 hasta oluşturmuştur. Araştırma bulgularına göre hastaların % 58.3 'ünün mitral kapak replasmanı ameliyatı olduğu, 41.7'sinin 30-39 yaş grubunda bulunduğu, hastaların yarısının hiç eğitim almadığı, hastaların yarısından fazlasının aylık maddi gelirinin düşük olduğu belirlenmiştir. Hastaların aile büyüklüğünün 5.2 olduğu, tamamına yakınının evlerinde kendilerine bakımda yardımcı olacak bir kişinin olduğu ve %36.1'inin ailesinde ya da akrabalarında kalp hastalığı olduğunu ifade ettiği belirlenmiştir. Ameliyattan sonraki 6-8 haftalık dönemde hastaların %25.0'ının ameliyatla ilgili hiç yakınmasının olmadığı, %6 1.1 'inin bazen yakınmasının olduğu, hastaların yarıya yakınının ilaçlarını kullanmayı aksattıkları, yansından fazlasının kullandıkları ilaçların isimlerini bilmedikleri, tamamına yakınının ise, kullandığı ilacın özelliğini belirten kart vb. taşımadığı ve hastaların %5.6'sının sigara kullandığı saptanmıştır. Hastaların %36.1'inin dişlerini hiç fırçalamadığı, ameliyat bölgesini her gün kontrol edenlerin %22.2 oranında olduğu, hastaların yarısından fazlasının kalabalık ve havasız yerlerde bulunmamaya dikkat ettikleri ve %77.8'inin eve gelen ziyaretçilerle görüşmelerinin bazen kısıtladıkları belirlenmiştir. Bulgularda hastaların çoğunluğunun diyetlerine uydukları ve sıvı yağ kullandıkları ortaya çıkmıştır. 44Hastaların yarısının her gün düzenli yürüyüş yaptığı, çoğunluğunun hiç egzersiz ve solunum egzersizi yapmadığı, yarısının da aktivite miktarlarına dikkat etmedikleri belirlenmiştir Araştırma grubundaki hastaların %75.0'ımn nabız, %55.6'sının kan basıncı kontrolü yaptırmadıkları, buna neden olarak da kontrol edilmesi gerektiğini bilmediklerini söyledikleri ve hastaların %38.9'unun hastalıklarını ve hastalığın getirdiği ihtiyaçlarını tanıdıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca bulgularda 20-39 yaş grubunda bulunan hastaların yara bakımına dikkat ettikleri ve nabızlarını düzenli olarak saydıkları (p<0.05), ilkokul ve daha üstü eğitim alan hastaların ilaçlarını düzenli kullandığı, dişlerini düzenli fırçaladığı; yara, nabız ve tansiyon kontrolünü yaptırdıkları (p<0.05) belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara uygun öneriler getirilmiştir. 45

SUMMARY The research was carried out as a defining item for evaluating the self-care in the period of 6-8 weeks after operation of the patients who had heart valve replacement and for determing some factors which can affect the self-care. In the researc, data was colected by means of demographic data collecting form of patients and evaluation self-care form 1,11 which were prepared by the researcher. In the result of the research chi-skare and fisher chi-skare tests were used in evaluating statistical data. This research was carried out in the Thorac Cardiovasculer Surgery Clinich Of The Turgut Özal Medical Center Of İnönü University. The samples of the research were formed in the Thorac Cardiovasculer Surgery Clinich between November, 1997 and November, 1998. According to the finding of the research, It was determined that 58.3% of the patients had heart mitral valve replacement, 41.7% of them were at the age of 30-39, half of the patients had no education, morre than half of them had low monthly income. The family size of the patients is 5.2 and it was determined that virtually all of the patients had a person who can take care of them in their homes and 36.1% of the patients said that they had heart illness in their family or relatives. It was found out that in the period of 6-8 weeks after operation, 25% of the patients had no complaints about the operation, 61% of the patients some times had complaints, nearly half of the patients did not take their medicine regularly, more than half of them didn't know the name of the medicine they took, almost all of the patients (35 patients) did not take card or prescription, which indicates the properties of the medicine they had, 5.6% of the patients smoked cigarettes. It was also found out that 36.1% of the patients had never brushed their teeth, 22.2% of them had cheeked the operation place on their body, more than half of the patients paid attention not to be in crowded and stuff places, 77.8% of them limitted the visiting of the guests who came their home. It was determined that most of the patients stuck to their died and using liguid oil in their meal, half of them went for a regular walk everyday, most of them did not take any exercises and respiratory exercises, half of them did not pay attention to the amount of the activities. 46İt was found out that 75% of the patients in the research group did not get their pulse checket and 55.6%of them did not get blood pressure checked. The reason for this was that they did not even know the importance of it and getting them checked, 38.9% of them were aware of their illness and requirement that their illness brought. Thorac Cardiovasculer Surgery Clinich Of The Turgut özal Medical Center Of İnönü University self-care after operation of 36 patients Who had heart valve replacement have been assessed However, It was noticed that patients in 20-39 years old took care of the wound and counted their pulse regularly, the patients who had primary and brushed their teeth regularly, had their wound, pulse and blood pressure controlled. Complying with the result we had, some suggestions had been done. 47