Koroner arter bypass ameliyatı olan hastaların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma, koroner arter bypass ameliyatı olan hastaların post-operatif dönemde yaşam kalitelerinin ne kadar değiştiğini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. 15 Aralık 1999-Ekim 2000 tarihleri arasında yapılan araştırmanın evrenini, Sivas ili Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri, Araştırma ve Uygulama Hastanesi ve Kayseri ili Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Gevher Nesibe Hastanesi Göğüs ve Kalp Damar Cerrahisi Servislerinde son altı ay ile altı hafta önce açık kalp ameliyatı olan hastalar oluşturmuştur. Hastaların post-operatif dönemde yaşam biçimine uyumları için en az altı hafta geçmesi gerektiğinden örneklem kapsamına son altı ay ile altı hafta önce koroner arter bypass ameliyatı olan 30 hasta dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri, araştırmacı ve kendisiyle çok iyi işbirliği yapılan lisans mezunu bir hemşire tarafindan hazırlanan anket formu ve SF-36 yaşam kalitesi ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, hastaların tanıtıcı özellikleri ve ameliyatlarına ilişkin bilgileri dağılımında yüzdelik hesaplaması ve Khi-kare, hastaların yaşam kalitesi alanlarından aldıkları ortalama puanların dağılımında Krushall- Wallis Varyans Analizi ve Mann- Whitney U testi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, hastaların yaşam kalitelerinin yaş, cinsiyet, eğitim, meslek, ameliyat olunan hastane, post-operatif dönemin süresi, kişinin çalışma durumu, ameliyat sonrası dönemde kendisine verilen (taburculuk sonrası) eğitim ve post-operatif dönemde ortaya çıkan sorunlar (problemler) gibi durumlardan etkilendiği belirlenmiştir. 70Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda koroner arter bypass ameliyatı olan hastaların yaşam kalitelerini yükseltmede eğitim aracı olan hemşirelerin yapabilecekleri etkinliklere ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Koroner arter bypass ameliyatı, yaşam kalitesi.

This study has been performed descriptively to determine the changes in the life quality of the patients who undergo a coronary artery bypass operation. The population of the research carried out between December 15, 1999 and October 2000, was formed of patients with coronary artery bypass operation (in the last six months and six weeks) from Sivas Cumhuriyet University, Research and Practice Hospital, Health Services and Kayseri Erciyes University, Gevher Nesibe Hospital, Chest and Heart Blood Vessel Surgery Services. Since six weeks, at least, have to pass for the patients to adapt them selves to the life; the population included 30 patients with coronary artery bypass operation before six months and six weeks. The data of the research were collected by using scales of SF-36 life quality and from the poll, which was prepared by the researcher and a nurse with BA degree who was in cooperation. For the analysis of data, the patients' characteristics and the information about the operation were presented in percentage and Chi-Square test. In addition the methods of Krushall -Wallis Variance Analysis and Mann-Whitney U test were used in the distribution of the average life quality points, which were given to the patients. The findings showed that the quality of life was affected by age, sex, job, education, the hospital where the operation was carried out, post-operative duration, working conditions, post-operative education (after hospitalization) and the problems in this period, etc. 72According to the results obtained, some suggestions were made to the nurses about what they could do to raise the quality of life of the patients having a coronary artery bypass operation. Key Words: Coronary artery bypass operation, quality of life.