Premenopozal dönemindeki kadınların osteoporozu önlemeye yönelik bilgi ve uygulama düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

VIII. ÖZET Araştırma, Malatya il merkezindeki 8 sağlık ocağı bölgesinde yaşayan premenopozal dönemdeki kadınların osteoporozu önlemeye yönelik bilgi ve uygulama düzeylerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2 Ağustos - 11 Ekim 2001 tarihleri arasında Malatya il merkezindeki 8 sağlık ocağı bölgesinde yaşayan ve premenopozal dönemde olan 300 kadın oluşturmuştur. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından literatüre ve gözlemlere dayalı olarak hazırlanan veri formu aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Khi- kare, Man Whitney U, Kruskal Wallis testi ile Varyans analizi ve Tukey testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda : 1. Kadınların çoğunun ( % 89.3 ) osteoporozla ilgili bilgi aldığı ancak sağlık personelinden özellikle de hemşirelerden yeterli bilgi ve danışmanlığı alamadıkları saptanmıştır. Kadınların osteoporozla ilgili bilgi ve uygulama puanlarının düşük olduğu ancak bilgi puanlarının uygulama puanlarından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. 2. Kadınların yaşı ve mesleği ile bilgi puan ortalamaları arasındaki farklılığın istatistiksel olarak anlamlı olduğu; kadınların yaşı yükselince ve meslek sahibi olunca bilgi ve uygulama puanlarının yükseldiği, 3. Kadınların eğitim durumları ve ekonomik durumları ile bilgi ve uygulama puan ortalamaları arasındaki farklılığın istatistiksel olarak anlamlı olduğu; kadınların öğrenim durumları ve ekonomik durumları yükseldikçe bilgi ve uygulama puanlarının yükseldiği, 4. Osteoporoz hakkında bilgi alan kadınların, bilgi ve uygulama puan ortalamalarının daha yüksek çıktığı ve aradaki farklılığın istatistiksel olarak anlamlı olduğu, 5. Kadınların kendilerinde osteoporoz olduğuna ilişkin ifadelerine göre bilgi puan ortalamaları arasındaki farklılığın istatistiksel olarak anlamlı olduğu; osteoporozu olduğunu ifade eden kadınların bilgi puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. 48Bu sonuçlar doğrultusunda kadınlara osteoporoz belirtileri, osteoporozda risk faktörleri, osteoporozdan korunma ve tedavisinde yapılması gereken uygulamalara ilişkin yapılacak sağlık eğitimlerinin etkinliğinin arttırılması için genç yaşta, öğrenim düzeyi düşük, ev hanımı, ekonomik durumu kötü, osteoporoz hakkında daha önceden bilgi almamış ve osteoporoz tanısı konmamış kadınların öncelikli olarak ele alınması; osteoporozun erken tanısında önemli yeri olan kemik yoğunluğunun ölçülmesi ve boy kaybını belirleyen boy ölçümlerinin 25 yaşından sonra her yıl yapılması konusunda kadınların bilinçlendirilmeleri; ülkemizde osteoporoz ve önlenmesi ile ilgili tanımlayıcı ve özellikle analitik araştırmaların arttırılması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Osteoporoz, Önleme, Premenopozal Dönem, Kadın, Bilgi, Uygulama, Hemşirelik. 49