Prostat cerrahisi geçiren bireylerin taburculuk sonrası erken dönemde günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme ve komplikasyon gelişme durumu

Abstract

VIII.. ÖZET Araştırma prostat cerrahisi geçiren bireylerin taburculuk sonrası erken dönemde günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme düzeylerinin ve komplikasyon gelişme durumunu belirlenmek amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın Ömeklemini Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesi, Sivas Numune Hastanesi ve SSK Hastanesi Üroloji Servislerinde Ağustos -2003 ile Ekim -2003 tarihleri arasında üç ay süre ile prostat ameliyatı geçiren 99 birey oluşturmuştur. Araştırmanın yürütülebilmesi için gerekli olan veriler `Hasta Tanıtan Formu, `Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi`, `Prostat Cerrahisi Sonrası Evde Gelişebilecek Komplikasyonlar Formu` ve `Günlük Yaşam Aktivitelerini Karşılama Durumu İle İlgili Soru Formu` kullanılarak toplanmıştır. `Hasta Tanıtan Formu` arastama kapsamına alman bireylere taburcu olacakları gün uygulanmışta'. Araştırmamızda Barthel İndeksi prostat cerrahisine bağh bireylerin günlük yaşam aktivitelerindeki bağmısızlıklarınm etkilenme düzeylerini belirlemek üzere kuUanılmıştır. `Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi` (Ek- II) bireylerin günlük yaşam aktivitelerinin prostat cerrahisi sonrası günlük yaşam aktivitelerinin etkilenme düzeyini belirlemek amacı ile, `Evde Gelişebilecek Komplikasyonlar Formu`(EK- III) bireylerin hastaneden taburcu olduktan sonra ev ortamında karşılaşabilecekleri komplikasyonları belirlemek amacı ile, `Günlük Yaşam Aktiviteleri Karşılama Durumu İle İlgili Soru Formu` (EK-IV) güvenli çevreyi sağlama ve sürdürme, iletişim, solunum, beslenme, boşaltan, kişisel temizlik ve giyim, beden ısısının kontrolü, hareket, çalışma ve eğlenme, cinselliği tanımlama, uyku ve ölüm alanları ile ilgili etkilenme durumunu belirlemek üzere ev ziyaretleri sırasında hastalar ile tek tek görüşülerek araştırmacı tararından uygulanmıştır. 89Elde edilen veriler yüzdelik hesaplan ve kruskall wallis testleri kullanılarak hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre bireylerin yarışma açık yarışma da kapalı prostat cerrahisi uygulandığı, açık prostat cerrahisi geçirenlerin %20,4'ünde, kapalı prostat cerrahisi geçirenlerin %24'ünde hastanede komplikasyon geliştiği, bireylerin geneline taburculuk sırasında kontroller, hareket ve ilaç tedavisi ile ilgili doktorlar tarafından bilgi verildiği, bireylerin çoğunluğunun 5-6 gün hastanede yattığı, taburculuk sonrasında bireylerin günlük yaşam aktivitelerinde daha çok banyo ve üriner boşaltım ile ilgili sorunlar yaşadıkları, taburculuk sonrası bireylerde ağrı, sık idrar yapma, uyku ve kabızlık problemleri yaşadıkları belirlenmiştir. Prostat cerrahisi sonrasında bireylerin çoğunluğunun eşleri ve çocukları ile olan ilişkilerinin etkilendiği, bireylerin daha çok yara yeri ile ilgili sorunlar nedeni ile tekrar hastaneye başvurduğu, evde bireylerin büyük çoğunluğunun ağrı yaşadığı, ameliyattan sonra kabızlık problenüerinin arttığı, bireylerin çoğunluğunun ameliyattan sonra iş ve cinsel yaşamlarının etkilenmeyeceğini düşündükleri, boş zamanlarını değerlendirme şekülerinin değiştiği, çoğunluğunun uyku şifrelerinin azaldığı ve beden imajlarının olumsuz etkilendiği belMenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda prostat cerrahisi geçirecek bireylere cerrahi işlemin yan etkileri, GYA 'lerinde ve evde yaşayacakları sorunlara yönelik hemşireler tarafından taburculuk eğitimlerinin planlanması ve ev ziyaretleri ile bireylerin taburculuk sonrası yaşadıkları sorunlara uygun müdahalelerin planlanması önerisinde bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Prostat, bening prostat hiperplazisi, taburculuk, günlük yaşam aktiviteleri, evde balom. 90

IX.ABSTRACT This research is made descriptively to observe the early postoperative effects of prostate surgery on the activities of daily life and the development of complications. The universe of the research consists of 99 individuals who had prostate surgery in 3 months between August 2003 and September 2003 in Urology services of Cumhuriyet University Hospital, Sivas Numune Hospital and SSK Hospitals. The data which needed to continue the research are collected with the `Patient Introduction Form`, ` Barihels Index Of Activities of Daily Life (ADL)`, ` The Home Complication Form After Prostate Surgery` and `Form Of ADL Abilities At Home`. The patient introduction form is aplicated to the people on the discharge day. The Barthels Index of activities of daily life is used to find out the influence of prostate surgery on peoples independence in activities of daily life. The home complication form after prostate surgery, is used to find out the complications which can occur at home after discharge from the hospital. Form of activities of daily life abilities at home, is used to assess the ability of doing the activities of daily life at home. The forms are applied by the researcher during the home visits to the people one by one. The data which were obtained are appraised by computer by using percentage calculations and Kruskal-Wallis tests. According to the findings, radical prostate surgery is done to the half of the people and transurethral prostat surgery is done to the other half, in open prostate surgery 20,4 % of the people, in the transurethral prostate surgery 24 % of the people had complications in the hospital, major of the people were informed about the controls, activities and medications by the doctors, people stayed 5-6 days at the hospital, people experienced urinary and bathing problems, pain, frequent urination, sleeplessness and 91constipation after discharge. The partner and child relation is effected after prostate surgery, people readmitted to the hospital mostly because of wound problems, mostly people experienced pain after surgery, more people experienced constipation problems, half of the people had had a bath and they needed the help of an other person, most of the people thought that their sexual life and job wouldn't be effected because of the surgery, most of the people activities of free times changed, most of the people sleeped less and most of the people body image were effected negatively. According to the data we suggest that, discharge educations must be given to the people by the nurses about the side effects of the prostate surgery, the effects of prostate surgery to the activities of daily life, the complications which can occur at home and also appropriate interventions must be planned with the people to the problems they experience at home by making home visits. Key words: Prostate, bening prostatic hyperplasia, discharge, daily activities of life, home care. 92