Hemşirelerin uyku kalitesi, iş doyumu düzeyleri ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

7. ÖZETHemşirelerin Uyku Kalitesi, ş Doyumu Düzeyleri veAralarındaki lişkinin ncelenmesiAraştırma, nönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde çalışan hemşirelerin uykukalitesi, iş doyumu düzeyleri ve aralarındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmış tanımlayıcıtürde bir araştırmadır.Araştırma gerekli izinler alındıktan sonra, 11-29 Nisan 2005 tarihleri arasında toplam418 hemşire üzerinde yapılmıştır.Veriler hemşirelere yönelik Kişisel Bilgi Formu, Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği(PSQI) ve Minnesota Doyum Ölçeği (MSQ) kullanılarak toplanmıştır. Verilerindeğerlendirilmesinde varyans analizi, tukey testi ve bağımsız gruplarda iki ortalamaarasındaki farkın önemlilik testi kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarında elde edilen bulgulara göre hemşirelerin toplam uyku kalitesipuan ortalamaları 7.28 ± 3.56, iş doyumu puan ortalamaları ise 48.05 ± 11.77 olup, iki ölçekarasında negatif yönde zayıf bir ilişki vardır (r=-0.25)(p<0.05). Hemşirelerin uyku kalitesiyükseldikçe (yani uyku kalitesi puan ortalaması düştükçe) iş doyumu artmaktadır (iş doyumupuan ortalaması yükselmektedir).Cinsiyet, küçük çocuğun yaşı, kurumdaki pozisyon, çalışılan klinik, çalışma süresi,gece veya gündüz çalışma şekli, haftalık çalışma saati, gece nöbetlerinin getirdiği zorluklar(sosyal yaşantıda etkilenme, uyku düzeninde bozulma, ruhsal açıdan etkilenme ve sık sıkhasta olma), fiziksel hastalık durumu, ruhsal hastalık durumu, ilaç kullanma durumu, uykuproblemine neden olan vardiya değişimi gibi faktörler hemşirelerin uyku kalitesini olumsuzyönde etkilemektedir (p<0.05). Bununla birlikte, hemşirelerin yaşı, medeni durumu, çocuksahibi olma, nerede ve kimlerle yaşadığı, eğitim durumu, gece nöbetlerinin getirdiği zorlukları(evlilik yaşantısında etkilenme, çocuk bakımında zorlanma), vardiya sonunda kendileriniyorgun hissetme durumu, çalışma programlarını gereksinimleri doğrultusundadeğiştirebilmesi, mesai saatlerindeki değişime bağlı uyku problemleri gibi faktörler de uykukalitesi üzerinde etkili değildir (p >0.05).Gece veya gündüz çalışma şekli, haftalık çalışma saati, gece nöbetlerinin getirdiğizorluklar (sosyal yaşantıda etkilenme, uyku düzeninde bozulma, ruhsal açıdan etkilenme,evlilik yaşantısında etkilenme ve sık sık hastalanma), çalışma programlarını gereksinimleridoğrultusunda değiştirebilme, vardiya değişiminin uyku problemine neden olma durumu,mesai saatlerindeki değişime bağlı uyku problemleri gibi faktörler iş doyumunu olumsuz84yönde etkilemektedir (p<0.05). Bununla birlikte, hemşirelerin yaşı, cinsiyeti, medeni durumu,çocuk sahibi olma, küçük çocuğunun yaşı, nerede ve kimlerle yaşadığı, eğitim durumu,kurumdaki pozisyonu, çalıştığı klinik, haftalık çalışma saati, gece nöbetlerine bağlıçocuklarının bakım zorluğunun olmaması, vardiya sonunda kendilerini yorgun hissetmesi,fiziksel hastalıkları, ruhsal hastalıkları, ilaç kullanmaları, mesai saatlerindeki değişime bağlıuyku problemleri gibi faktörler de iş doyumu üzerinde etkili değildir (p>0.05).Genel anlamda araştırmamızdan çıkan sonuçlara göre, hemşirelerin uyku kaliteleridüşük, iş doyumları ise orta düzeydedir. Bu paralelde hemşirelerin uyku kalitesi düştükçe işdoyumları da azalmaktadır.Anahtar Sözcükler: Hemşirelik, uyku, uyku kalitesi, iş doyumu.85

SUMMARYSleep Quality, Work Satisfaction Levels of Nurses and theExamination of the Relationship between These FactorsThis is an descriptive research carried out to determine the relationship between sleepquality and work satisfaction levels of the nurses working at Turgut Özal Medical Center atnönü University.The research was done on 418 nurses between the dates 11th and 29th of April, 2005,after getting the necessary official permissions.The data was collected by the use of Personal Information Form for nurses, PittsburghSleep Quality Index (PSQI) and Minnesota Satisfaction Index (MSQ). As for the evaluationprocedure of the data, three kinds of tests were used including variance analysis, tukey testand the importance test of the difference between two averages in independent groups.According to the findings, the nurses? total sleep quality averages range between 7.28 ±3.56 and work satisfaction averages range between 48.05 ± 11.77, and there is a poorrelationship between the two indexes in the negative direction (r =-0.25)(p<0.05). As the sleepquality of the nurses? increase, so does the work satisfaction. That?s to say, with the decline ofthe sleep quality?s point average, the work satisfaction?s point average increases.The research showed that there seemed to be some factors which affect the sleepquality of the nurses negatively. These factors include sex, the age of the small child, theposition at work, the clinic where the nurses work, the work duration, working during the dayor at night, weekly working hours, the difficulties caused by night duty hours (having badimpact on social life, causing sleep disorder, mental disorder and feeling frequently sick)physical illness, mental illness, taking medicine and shift work causing sleep problems(p<0.05). Contrary to the factors mentioned above, there are some other factors, which didn?tseem to affect the sleep quality of the nurses badly, including the age of the nurses, maritalstatus, having child or not, where and with whom they live, education level, the difficultiescaused by night duty hours (having bad effects on family life, the difficulty in looking afterthe children) feeling tired after shift work, being able to change work schedules in parallelwith her needs, the sleep problems caused by the change in work hours (p>0.05).The factors affecting work satisfaction negatively include the form of working, duringthe day or at night, weekly work hours, the difficulties caused by night duty hours (being86affected socially and mentally, sleep disorder, family life related problems and getting sickfrequently), being able to change work schedules in parallel with her needs, the sleepproblems caused by the shift work and the other sleep problems caused by the change in workhours (p<0.05). In contrast with the factors above, some other factors didn?t seem to have badeffects on the work satisfaction of the nurses. These factors are the age, sex and marital statusof the nurses, the age of their little kids, where and with whom they live, education level,position at work, the clinic where the nurses work, weekly working hours, having noproblems in looking after the children associated with the night duties, feeling tired after shiftwork, physical illness, mental illnesses, taking medicine and the sleep problems associatedwith the change in work hours (p>0.05).On the whole, according to the results that we have obtained from this research, thesleep qualities of nurses are low while their work satisfaction levels are somehow moderate.As a result, it can be said that as the sleep quality of the nurses decline so does their worksatisfaction.Key words: Nursery, sleep, sleep quality, work satisfaction.87