Gebe kadınların sigara içme davranışları ve gebelikte sigaranın etkilerine yönelik bilgilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalısma, Sivas ili belediye sınırları içinde bulunan sağlık ocaklarına kayıtlıgebe kadınların sigara içme davranıslarını ve sigaranın gebelikteki etkileri ile ilgili bilgidüzeylerini saptamak amacıyla kesitsel olarak yapılmıstır.Arastırmanın evrenini Sivas il merkezinde bulunan 19 sağlık ocağına Ekim 2006tarihi itibariyle kayıtlı olan toplam 2134 gebe olusturmaktadır. Arastırmanın örneklemiilgili formül yardımıyla belirlenmis ve 662 olarak saptanmıstır. Arastırma sırasındagebeliği sonlandığı tespit edilen ve evde bulunamayan gebe kadınlar arastırmakapsamından çıkarıldığında son örneklem 572 gebe kadından olusmustur. Tabakalıörnekleme yöntemi ile her sağlık ocağından örnekleme girecek gebe sayısı belirlenmisve gebe izlem fislerinden basit rastgele örnekleme yöntemi ile belirlenen sayıda gebekadın seçilmistir. Veriler ?Kisisel Bilgi Formu?, ?Gebe Kadınların Gebelikte SigaranınEtkileri Hakkındaki Bilgilerini Belirlemeye Yönelik Soru Formu? ve ?FagerströmNikotin Bağımlılığı Testi? Formu? kullanılarak toplanmıstır. Veriler frekans dağılımıolarak gösterilmis, t-testi ve x2 testi kullanılarak değerlendirilmistir.Elde edilen bulgulara göre; arastırma kapsamında yer alan gebe kadınların%24'ü gebelik öncesinde sigara içmekte olup, %6.8'i görüsme sırasında halen sigaraiçtiğini ifade etmistir. Gebelik öncesi sigara içen kadınların (137 kadın) %2.2'si gebeliğiplanladıktan, %69.3'ü gebe olduğunu öğrendikten sonra sigara içmeyi bırakmıs ve%28.5'i sigara içmeye devam etmistir. Kadınların %89.5'inin evinde sigara içilmekte,%74'ünün ise esi sigara içmektedir. Kadınların gebelikte sigaranın etkilerine yönelikbilgi puan ortalamasının 25 puan üzerinden 13.89±5.64 olduğu saptanmıstır. En azsigara içmeyi deneyen kadınların hiç içmeyenlere göre, gebeliğinde sigarayı bırakankadınların içmeye devam edenlere göre ve sigaranın gebelikteki etkilerine iliskin sağlıkpersonelinden bilgi alanların almayanlara göre toplam bilgi puan ortalamasının dahayüksek olduğu saptanmıstır (p<0.05). Eğitim düzeyi 6 yıl ve üzerinde, istenen gebeliğiolan ve gebelikte sigaranın etkilerine yönelik toplam bilgi puanı 13 ve üzerinde olan vebağımlılık düzeyi çok az ve az düzeyde olan kadınların gebelikte sigarayı bırakmaoranları yüksek bulunmustur (p<0.05). Kadınların yas, aile tipi, gravida, ölüdoğum/düsük öyküsü ve esinin sigara içme durumuna göre gebelikte sigarayı bırakmaya da içmeye devam etme davranısları arasında anlamlı bir fark bulunmamıstır (p>0.05).Sonuç olarak arastırma kapsamında yer alan gebe kadınlara ait sigara içmeoranının Türkiye ortalamasından düsük, kadınların sigaranın gebelikteki etkilerineyönelik bilgilerinin orta düzeyde olduğu söylenebilir. Ayrıca eğitim düzeyi düsük,bağımlılık düzeyi yüksek, istenmeyen gebelik yasayan ve sigaranın gebeliktekietkilerine yönelik bilgisi yetersiz olan kadınların gebelikte sigara içmeyi sürdürmeaçısından risk grubu olarak değerlendirilebilir.Anahtar Kelimeler: Sigara, gebe kadınlar, davranıs, bilgi düzeyi

This research was carried out sectionally in order to determine the smokinghabits of women registered to the local health clinics in Sivas city centre; and to learnabout their level of knowledge related to the effects of smoking on pregnancy.The environment of the research was constituted by 2134 pregnant womenregistered to 19 local health clinics; beginning from October, 2006. The sampling of theresearch, which was 662, was determined via the related formula. The final number ofthe sampling was 572 after the ones who were not at their homes or found out to bepregnant no longer were subtracted from the sampling. The number of pregnant womento enroll in the research from every local health clinic was determined through layeredsampling method and a determined number of pregnant women was chosen randomlyfrom pregnant observation charts. The data has been gathered together by using?Personal Information Form?, ?Question Form to Determine Pregnant Women?sKnowledge About The Effects of Smoking on Pregnancy?, ?Fagerström NicotineAddiction Test?. The data was shown in terms of frequency distribution and wasevaluated using t-test and x² test.According to the findings; of women within the framework of the research, 24%smoked before pregnancy, 6.8% expressed still smoking during the interview. Of thewomen smoking before pregnancy (137); 2.2% expressed stopping smoking after theyplanned to be pregnant, 69.3% expressed stopping smoking after they learned they werepregnant and 28.5% expressed going on smoking. There is smoking in houses of 89.5%women and the husbands of 74% women smoke. The average point of knowledge levelabout the effects of smoking was 13.89±5.64 over 25. The average point of knowledgelevel was higher (p<0.05) in women who tried smoking the least than women who neversmoked; who stopped smoking than the ones who went on smoking; who tookinformation from the health personnel than the ones who did not. The ratio of giving upsmoking was higher (p<0.05) in women having an education span of 6 years or more,being pregnant on their own will, having a total point average of 13 related to theeffects of smoking on pregnancy, having only very little or little smoking addiction. Aconsiderable difference between the age, family type, gravidy, delivery/prematurehistory and stopping smoking according to the husband?s smoking or going on smokingwas not found (p>0.05).Consequently, it was found out that the ratio of smoking by the women withinthe research was lower than the average of Turkey in general and it can be said that theirknowledge level about the effects of smoking on pregnancy was of medium level. Also,women having a low educational status, unwanted pregnancy, low level of informationabout the effects of smoking on pregnancy can be evaluated as a risk group in terms ofgoing on smoking.Key Words: Cigarette, pregnant women, behaviour, level knowledge