Yoğun bakım ünitesinde hastası olan aile bireylerinin gereksinimlerinin aile bireyleri ve hemşireler tarafından algılanma durumu

Abstract

Araştırma, yoğun bakım ünitesinde bulunan bireylerin aile üyelerinin gereksinimlerinin belirlenmesi ve yoğun bakımda çalışan hemşireler ile aile üyelerinin bu gereksinimleri algılama durumlarının karşılaştırılması amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapıldı. Araştırmanın hasta yakını örneklemini; Recep Yazıcıoğlu Devlet Hastanesi, Cevdet Aykan Devlet Hastanesi ve Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi yoğun bakım ünitelerinde hastası tedavi görmekte olan, 18 yaş ve üzerinde olan 353 hasta yakını oluşturdu. Hemşire örneklemini ise Tokat, Sivas, Kayseri, Amasya, Erzurum, Malatya illerinde bulunan Araştırma ve Uygulama Hastanesi ve devlet hastaneleri yoğun bakım birimlerinde görev yapan 252 hemşire oluşturdu. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından hazırlanan hasta yakınları kişisel bilgi formu, hemşire kişisel bilgi formu ve Molter (1979) tarafından geliştirilen ?Yoğun Bakımda Aile Gereksinimleri Envanteri? aracılığıyla toplandı. İstatistiksel değerlendirmede; alt ölçek puanları elde edildi ve tek yönlü varyans analizi, Kruskall Wallis tek yönlü varyans analizi, bağımsız 2 örneklem t testi veya Mann Whitney U testi, Pearson korelasyon analizi kullanıldı. Envanter puanları aritmetik ortalama ve standart sapma ile gösterildi, p değerleri 0.05'in altında hesaplandığında istatistiksel olarak önemli kabul edildi. Sonuç olarak ölçekte hem hasta yakınları için hem de hemşireler için dört faktörlü bir yapı ortaya çıkmış ve yapılan değerlendirmelerde ölçeğin ülkemiz için geçerlilik ve güvenirliğin yüksek olduğu ortaya konmuştur.Gereksinimleri algılama durumları karşılaştırıldığında hasta yakınlarının güven ve bilgi gereksinimlerinin karşılanmasını en önemli gereksinim olarak ifade ettikleri, hemşirelerin de benzer bir şekilde güven gereksinimini en önemli gereksinim olarak gördüğü belirlendi. Hasta yakınları ve hemşireler en önemsiz olarak belirledikleri gereksinimlerden sadece destek ve yakınlık gereksinimine ait beş maddede hem fikir olabilmişlerdir. Kadın cinsiyete sahip hasta yakınlarının destek ve yakınlık gereksinimi ile rahatlık gereksinimi puanları erkek hasta yakınlarına göre ortalamanın üzerinde bulunmuştur (p<0.05). Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda bu gereksinimleri karşılamak için kurum tarafından yapılacak düzenlemeler ve sağlık çalışanlarının yapabileceği girişimlerle ilgili önerilerde bulunulmuştur.Anahtar kelimeler: Yoğun Bakım Ünitesi, Hasta Yakınları, Hemşire, Aile Gereksinimi, Hemşirelik.

The study was designed as descriptive and cross-sectional and carried out to determine the needs of intensive care unit patient families and to compare the perceptions of the needs by nurses and family members. Sample of patient relatives in study was composed of 353 intensive care unit patient relatives in Research-Application Hospital of Cumhuriyet University and Cevdet Aykan State Hospital. Sample of nurses in study was composed of 252 nurses employed in intensive care units of medical faculties and state hospitals in Tokat, Sivas, Kayseri, Amasya, Erzurum and Malatya. Study included intensive care unit patient relatives who were over 18 years of age and whose relatives passed the first 24 hours in intensive care units. The study criteria for nurses were willingness and working in intensive care units. Personal information form for patient relatives and nurse personal information form developed by the researcher and the needs inventory of intensive care unit patient relatives prepared by Molter (1979) were used in data collection. In the statistical analysis, the points of the questions constituting the sub-scales were summed since the all sub-scales demonstrated the principle of additivity according to Tukey?s Additivity Test, and thus the sub-scale points were obtained. In the comparison of sub-scale points, one-way anova test was used if the number of groups was 3 or higher and the parametric assumptions were provided (Scheffe or Tamhane T2 test was used for pair-wise comparisons); otherwise, Kruskall Wallis one-way variance analysis was used if the parametric assumptions were not provided (Mann Whitney U test with Bonferroni adjustment was used for non-parametric comparisons). Independent 2-sample t-test or Mann Whitney U test was used depending on the correspondence of parametric assumptions if the number of groups was 2, and Pearson correlation analysis was used to evaluate the relations between thevariables. Scale points were shown as arithmetic mean and standard deviation, and p<0.05 was accepted as significance level. In conclusion, a four-factor structure emerged in the scale and the validity and reliability of the scale was found high for Turkey. In the comparison of perception of needs, the fulfilling the reliance and information was stated as the most significant need by family relatives, while the nurses stated the reliance need as the most significant requirement similarly. However, patient relatives and nurses only agreed on five matters pertaining to support and intimacy needs which they stated as least significant. The points of female patient relatives on support and intimacy needs were higher than the average compared to male patient relatives (p<0.05). In accordance with the results obtained in the study, suggestions were made in the study regarding the improvements which could be performed by institutions and interventions which could be made by health staff to meet the abovementioned requirements.Key Words: Intensive Care Unit, Patient, Relative, Nurse, Needs of Family, Nursing.