Türkiye`de bağımsız denetim uygulamalarının etkinliğine ilişkin bir değerlendirme

Abstract

V ÖZET Bağımsız dış denetim, işletmelerin mali tablolarının ve bunların dayanağını oluşturan bilgi ve belgelerin, bağımsız denetçiler tarafından (genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine ) uygunluğunun ve doğruluğunun denetim standartlarına göre incelenip ve denetleme sonunda mali tabloların güvenilirliği konusunda görüş oluşturularak bu görüşlerin denetim raporları aracılığıyla işletme ile ilgilenenlere duyurulması sürecidir. Bağımsız denetim ihtiyacı güvenilir bilgi elde etme ihtiyacının hisse edilmesi ile ortaya çıkmıştır. Karar verme durumunda bulunanlar kendilerine sunulan bilgilerin güvenilirliliğinin kesinliği için denetlenen bilgilere sahip olmak istemişler ve bu istek denetim yaptırma zorunluluğunu da beraberinde getirmiştir. Avrupa entegrasyonunda yerini almaya çalışan Türkiye 'de bağımsız denetim hukuksal bir yapıya henüz tam olarak ulaşamamıştır. Ancak ülkemizde bağımsız dış denetimle ilgili ilk yasal düzenlemeler Devlet Bakanı ve Başbakan yardımcılığı tarafından 16 ocak 1987 tarih ve 19343 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan Bağımsız Denetim Kuruluşlarına ilişkin tebliğ ve bunu izleyen T. CM. Bankası 'nın 24.12.87 tarihli Bağımsız Denetim Kuruluşları tarafından yapılacak Banka Denetimleri hakkındaki tebliği ile başlamış ve böylece parça parça oluşan bir hukuksal yapı ortaya çıkmıştır. Bu gelişme süreci nedeniyle bir gün Türkiye 'de bağımsız denetim olarak adeta birbirinden bağımsız 3 tür örgütlenmeden bahsetmek mümkündür. Bunlar ; -3098 sayılı SPK Yasası 'na dayalı Bağımsız Denetim kurumu -2499 Sayılı SPK Yasası 'na dayalı Bağımsız Denetim kurumu ve Denetçileri -3568 Sayılı yasa ile getirilen Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik kurumudur.

VI ABSTRACT Independing auditing is the period, in which, the firms' financial reports and the information and documents which form the basis of these are studied under auditing standarts due the their Tightness and being appropriate to General accepted accounting rules (G.K.G.M.İ.) and at the end of the auditing by forming an idea on the financial reports ' reliance, presenting these ideas by means of financial reports to whom administration is concerned, The necessity of independing auditing comes from noticing the necessity to get confidential information. The ones who are in a state of decision want to get audited information for the decisiveness reliance of the information presented to them and this indination lead to the obligation to have auditing. Independing auditing, also, couldn't reach to a legal structure in Turkey -which tries to take place in European integration. But in our country the former legal arrangements started firstly by state minister and assistancy of Prime Minister are published on 16 * Jan. 1987 dated and 19343 numbered official newspaper.These are the notifications, concerning independent auditing foundations. And the following notification related to the bank auditing which are made by T.C.M.B. ' 24 th Dec. 87 numbered ones, so there comes fragmentally formated legal structure. As a result of development period nowadays it will be proper to say that in Turkey there are 3 independent organization as independent auditing. These are ; 3098 numbered ` Banks law` bounded ` Independing Auditing Institution ` - 2499 numbered `SPK law` bounded Independent Auditing Institution and its controllers. 3568 numbered Law and Free Lance Accountant, Financial Councilar, Oathed Financial Councilar Institution