Çiğneme kaslarının embriyolojik gelişiminin stereolojik yöntemlerle incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada insan çiğneme kasları (m.temporalis, m.pterygoideus lateralis, m.pterygoideus medialis, m.massetericus)'nın embriyolojik hacimsel gelişimi stereolojik metodlarla incelendi. Çalışmada kafa kubbesi-kuyruk sokumu mesafesi (CRL) 16mm ve 105 mm arasında değişen toplam 11 embriyo ve fetus (4 embriyo ve 7 fetus)'tan elde edilen 549 kesit incelendi. Çiğneme kaslarına ait histolojik ve embriyolojik veriler modern stereolojik metodlardan biri olan Cavalieri metodu ile incelendi ve inceleme sonucunda dört çiğneme kasına ait hacim değerleri elde edildi.Yapılan istatistiksel analizler sonucunda incelenen embriyo ve fetuslara ait CRL ile kas hacimleri arasında aynı yönlü bir ilişki saptandı ve buna göre CRL arttıkça kas hacimlerinde de aynı oranda artış olduğu görüldü. Embriyo veya fetusun CRL uzunluğu 1mm arttığında temporal kas hacminde 0,15mm3, lateral pterygoid kas hacminde 0,07mm3, medial pterygoid kas hacminde 0,12mm3, masseter kas hacminde ise 0,28mm3'lük bir hacim artışı olduğu görüldü. 11-12.haftalar (71mm CRL) ile 14. hafta (105 mm CRL) arasında çene hareketlerine bağlı olduğu düşünülen bir büyüme hamlesi izlendi. Çiğneme kaslarına ait hacim ölçümleri karşılaştırıldığında ise hacim artış oranları arasında istatistiksel olarak önemli bir farkın olmadığı saptandı.Literatürde yapılan çalışmalara bakıldığında insan çiğneme kaslarının morfolojik gelişimini inceleyen ve nicel değerlere ulaşan herhangi bir çalışmaya rastlanmadığından dolayı, bu çalışma sonucunda elde edilen kas hacimlerine ait nicel değerlerin ileride yapılacak olan hacim ölçüm çalışmalarına temel teşkil edeceği düşünülmüştür.

In this study, embryologic development of the human masticatory muscles (m. temporalis, m.pterygoideus lateralis, m. pterygoideus medialis, m.massetericus) were evaluated by volumetric stereological method. A total number of 549 histologic sections of 11 emryos and fetuses (4 embryo,7 fetus ) whose crown-rump length (CRL) between 16 mm and 105 mm were examined in the study. The volumes of masticatory muscles were calculated from section area measurements using Cavalieri method as a stereologic volumetric method in each embryo and fetus.A statistical significance was found between the masticatory muscle volumes and the CRL. The increase rates of the muscle volumes were found to be similar to the increase of the CRL, as, it was observed that the average 1mm increase of CRL had average volumetric increase by 0.15mm3 in the temporal muscle, by 0,07mm3 in the lateral pterygoid muscle, by 0.12 mm3 in the medial pterygoid muscle, and by 0.28 mm3 in the masseter muscle volume. A significant growth by volumetric size of the muscles was observed between 11-12th week (71mm CRL) and 14th week (105 mm CRL) which may be correlated with the timing of the jaw movements. The volumetric increase rates of each muscle was found to be insignificant statistically.Since, there has been no studies in the literature about volumetric development of the human masticatory muscles in embryo and fetuses, the quantitative assessment of muscle volumes obtained by this study will be the basis for the future studies as norm values.