Toplam kalite yönetimi uygulamalarında insan kaynakları yönetiminin rolü: Türkiye`deki insan kaynakları yönetimi uygulamalarının toplam kalite yönetimine yatkınlık düzeyini belirlemeye yönelik bir araştırma

Abstract

Toplam Kalite Yönetimi, sürekli gelişme anlayışıyla müşteri beklentilerini tam olarak karşılamayı hedefleyen, bunu gerçekleştirebilmek amacıyla önlemeye dayalı bir yaklaşım benimseyen ve insan unsurunu tüm faaliyetlerin merkezine yerleştiren bir yönetim biçimidir. Bu nedenle de, günümüz koşullannda işletmelere önemli bir rekabet avantajı sağlamaktadır. Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarında uzun süre, teknik sistem üzerine odaklaşılmış ve Toplam Kalite Yönetimi'nin sosyal ve yönetim ait sistemleri ihmal edilmiştir. Oysa, başarılı Toplam Kalite Yönetimi uygulamaları için işletmenin bir sistem olarak bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerekmektedir. Toplam Kalite Yönetimi'ne geçiş sürecinde, tüm çalışanları kapsayacak bir şekilde bireysel düzeye indirilemeyen değişim çabalarının istenen sonucu vermesi beklenemez. Bu nedenle, çalışanlar tarafından değişimin anlaşılması, gerekliliği konusunda ikna edilmesi ve değişim sürecine katılmalarının sağlanması gerekmektedir. Toplam Kalite Yönetimi uygulama sürecinde ise, Toplam Kalite Yönetimimi destekleyecek bir örgüt kültürü oluşturulmadan, çalışanların Toplam Kalite Yönetimi ile uyumlu davranışları geliştirmesi ve sürdürmesi sağlanmadan basan beklenemez. Toplam Kalite Yönetimi'nde başarının ön koşullarından birisi, sürekli iyileştirme amacının gerçekleştirilmesi için süreçlerin iyileştirilmesine, sorunların çözümüne çalışanların bireysel olarak ya da grup halinde katılmalannın gerekliliğidir. öte yandan, işletmelerin sahip olduğu insan kaynaklarının diğer kaynaklardan (fiziksel ve flnansal) farklı olarak, kendine özgü ve gelişme potansiyeline sahip olması, insan kaynaklarım rekabet avantajı sağlamalarında en önemli unsur hafine getirmiştir. Bu nedenle, rekabet avantajı sağlamak için işletmelerin çabalarını insan kaynaklan üzerine odaklaştırmaları gerekmektedir. Bu çalışmada, yukanda kısaca değinilen konular çerçevesinde, Toplam Kalite Yönetimi'nde İKYnin önemi, yeri ve görevleri incelenmiştir. Toplam Kalite Yönetimi'nin tarihsel gelişim süreci, unsurları ve Toplam Kalite Yönetimi için gerekli yönetim biçiminin anlatıldığı birinci bölümün ardından, ikinci bölümde, genel olarak İKYne değinilmiş ve İKYnin planlama sürecinde, geçiş sürecinde ve kalite kültürünün yaratılması sürecinde Toplam Kalite Yönetimi'nde üstlendiği roller anlatılmıştır. Üçüncü bölümde ise, Toplam Kalite Yönetimi'nin başarıyla uygulanması için, İKYnin faaliyetlerinin Toplam Kalite Yönetimi ortamında nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise, konu ülkemiz açısından değerlendirilmiş ve ülkemizdeki bazı ISO 9000 kalite sistem belgesine sahip işletmelerin İKYnin faaliyetleri ve örgüt kültürünün unsurian açısından Toplam Kalite Yönetimi'ne yatkınlık düzeyini belirlemeye yönelik olarak yapılan araştırma sonuçlanna yer verilmiştir.

With the continuous improvement principle, TQM aims to meet customer's expectations completely. To realize this, TQM, pursues a preventive approach and puts the human factor at the center of every business operation. For this reason, TQM will provide the superior strategic advantage for firm in today's competitive market place. Earlier approaches to implement TQM focused on the technical system and neglected the social and management sub-systems of TQM. However, successful! TQM implementation calls for a comprehensive approach in which the organization is regarded as a integrated system. In the transition period to TQM, a cultural change program which includes every departments and individuals in the organization should be carried out otherwise it not possible to obtain the desirable result. For these reasons all members of the organization must understand the inevitability of change and involve in the process of change. In the implementation process of TQM, without creating a organizational culture that support TQM, it is not possible to expect the employees to develop and show such a behavior that is compatible with the TQM principles. One of the pre-conditions of successful TQM implementation is that all employees must involve in improvement of processes, products, services and related problem solving activities individually or as a member of a team. On the other hand, human resources with boundless development potential, apart from other business resources, provide firms a distinguish opportunity to differentiate themselves from their rivals in terms of competitive advantages. Thus, firms should concentrate their attention on human resources to gain sustainable competitive advantages. Main objective of this study is to examine the roles and functions of HRM in TQM. In Section I, historical background and principles of TQM and the management style compatible with TQM are reviewed. In Section II, roles of HRM in the process of planning, transition and creating quality culture in TQM are discussed, after mentioning HRM generally. In Section III examines how HRM practices should be in TQM environment for successful implementation of it. In Section VI, Discussion is extended in the context of Turkey and the results of survey study on a group of firms with ISO 9000 certification to determine the integration level of HRM practices with TQM are presented.