Kemoterapi alan kanser hastalarında semptomların değerlendirilmesi ve semptom yönetiminde eğitimin rolü

Abstract

Kanser tedavisi alan hastalarda planlı bir hemşire eğitim modelinin uygulaması sonucunda; hastalarda kemoterapinin yan etkileri hafifleyecek, yaşam kaliteleri yükselecektir. Bu görüşlerden yola çıkılarak planlanan bu araştırma; kemoterapi alan kanser hastalarında semptomları ve semptomların yönetimine eğitimin etkinliğini değerlendirmek amacıyla deneysel olarak yapıldı.Araştırma Erciyes Üniversitesi Mehmet kemal Dedeman Onkoloji Hastanesi Hematoloji-Onkoloji Ünitesinde; 60 deney ve 60 kontrol grubu olmak üzere toplam 120 hasta üzerinde yapıldı. Verilerin toplanmasında hasta bilgi formu ve kemoterapi semptom değerlendirme ölçeği kullanıldı.Araştırmada tedaviden sonra bulantı, tedaviden sonra kusma, kabızlık, ağrı, enfeksiyon belirtileri, ağız ve boğazla ilgili problemler, cilt ve tırnaklarla ilgili problemler, iştahta değişme, kilo kaybetme veya kilo alma, endişeli ve sıkıntılı hissetme, karamsar ve üzüntülü hissetme, olağanüstü yorgunluk hissetme, uyuma güçlüğü semptomlarının Sıklığında; tedaviden sonra bulantı, tedaviden sonra kusma, kabızlık, nefes darlığı, ağrı, iştahta değişme, halsizlik hissetme, olağanüstü yorgun hissetme, uyuma güçlüğü, baş ağrısı, sadece kadınlar için; adet düzenlerinde değişme semptomlarının Şiddetinde ve tedaviden sonra bulantı, tedaviden sonra kusma, kabızlık, ağrı, kilo kaybetme ve kilo alma, halsizlik hissetme, olağanüstü yorgun hissetme, baş ağrıları ve sadece kadınlar için; adet düzenlerinde değişme semptomlarının Rahatsızlık Derecesinde azalama olduğu saptandı. Bu semptomlar önlem alındığında engellenebilen semptomlar olarak nitelendirilmektedir. Araştırmada semptomların sıklığındaki azalmayla ilgili bulgular, hastaların gerek araştırmacı tarafından anlatılan gerekse hazırlanan eğitim kitapçığından aldıkları bilgilerden faydalanabildiğini göstermektedir.Bu sonuçlar doğrultusunda; kemoterapinin neden olduğu semptomlar, hasta bakımının daha sistematik olarak planlanması açısından ölçeklerle değerlendirilerek, hasta kayıtlarının bir parçası haline getirilebilir. Hemşireler, kanser kemoterapisi alan hastalarda semptom kontrolüne yönelik olarak sistemli olarak eğitilebilir.Anahtar Kelimeler: Kanser, Kemoterapi, Semptom

Performing a planned training model for nurses on the patients who receive cancer treatment will alleviate the side effects of chemotherapy and thus will increase the quality of their lives. Based on these suggestions, this study was carried out as an experiment to evaluate the efficiency of training on the symptoms and symptom management of the cancer patients who receive chemotherapy.This study was carried out in the Haematology -Oncology Unit of Mustafa Kemal Dedeman Oncology Hospital at Erciyes University on a total of 120 patients, 60 of whom were included in the control group while the other 60 were in the experiment group.In collecting the data, patient?s information forms and a scale to evaluate chemotherapy were employed.In the study, it was found that there was a decrease in the frequency of such symptoms as vomiting after the treatment, constipation, pain, infection symptoms, problems concerning mouth and throat, problems concerning skin and nails, change in the appetite, gaining or losing weight, feeling distressed and anxious, feeling pessimistic and unhappy, feeling extraordinary fatigue and difficulty with sleeping , in the intensity of such symptoms as nausea , vomiting after the treatment, constipation, air hunger, pain, change in the appetite, asthenia, feeling an extraordinary fatigue, difficulty with sleep, headache, change in the menstruation periods of women only, and in the degree of uneasiness caused by such symptoms as nausea after the treatment, vomiting after the treatment, constipation, pain, losing or gaining weight, asthenia, feeling an extraordinary fatigue, headaches, and change in the menstruation periods of women only. These symptoms are described as the symptoms that can be avoided when measures are taken. In the study, the findings related to the decrease in the frequency of the symptoms suggest that patients benefit from the information they obtained through both the expressions by the researcher and from the educational guidebook prepared beforehand.Under the light of these results, the symptoms caused by chemotherapy may be part of patient records through evaluations by scales in order to plan patient care more systematically. Nurses can be educated more systematically to handle the symptoms of the patients who receive cancer chemotherapyKey Words: Cancer, Chemotherapy, Symptom