Ameliyat öncesi ve sonrası yaşanan anksiyete ile ameliyat sonrası ağrı arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma hastaların ameliyat öncesi ve sonrası dönemde yaşadıkları anksiyete ile ağrı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapıldı.Yöntem: Çalışmaya 1 Nisan 15 Ağustos 2011 tarihleri arasında Sivas ili Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi genel cerrahi kliniğinde yatan 18 yaş ve üzeri 80 hasta katıldı. Veriler, ?Anket Formu, Spielberger'in Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (State-Trait Anxiety Inventory), VAS Ağrı ve Anksiyete Ölçeği? kullanılarak toplandı. Formlar çalışmaya katılmayı kabul eden hastalara yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulandı. Veriler SPSS 14.00 paket programında frekans, independent-samples T testi ve Kruskal-Wallis, Friedman testi, Bivariate korelasyon analizi kullanıldı. Verilerin sonuçları tablolarda aritmetik ortalama, standart sapma, birey sayısı ve yüzdesi şeklinde belirtilip, yanılma düzeyi 0.05 olarak alındı.Bulgular: çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 51.40±14.23, %60.0'ı kadın,%72.5'i batın ameliyatı geçirdi, %55.0 ameliyat deneyimi vardı. Hastaların %63.8'inin kliniğe yatışta,%46.2'sinin ameliyat öncesi ağrısı olduğu, ameliyat öncesi ve sonrası yaşanılan anksiyete ile ağrı arasında aynı yönlü korelasyon olduğu belirlendi (p>0.05). Hastaların ağrı ve anksiyete düzeyinin kliniğe geldiği an en yüksek, üçüncü gün öğleden sonra ise en düşük düzeyde olduğu birinci gün ile üçüncü gün arasında istatistiksel olarak farkın anlamlı olduğu bulundu (p<0.05). Hastaların demografik özellikleri ile anksiyete ve ağrı ortalama puanları arasında fark olmadığı ancak ameliyat öncesi dönemde var olan ağrının ameliyat sonrası ağrı ve anksiyete arasında farkın anlamlı olduğu belirlendi. Ameliyat sonrası genel aktivite düzeyinin en fazla birinci gün etkilendiği ve birinci gün ile üçüncü gün arasında farkın anlamlı olduğu bulundu (p<0.05). Hastaların ameliyat öncesi ve sonrası yaşam bulgusu değerleri arasında ölçümler arası farklılık önemli bulundu (p<0.05).Sonuç: Bu çalışmada hastaların ameliyat öncesi yaşadığı anksiyete düzeyinin ameliyat sonrası ağrı, yaşam bulguları, aktivite üzerinde etkili olduğu belirlendi. Bu bağlamda hastaların ameliyat öncesi anksiyete ve ameliyat sonrası ağrının rahatlatılmasına yönelik hemşirelik girişimlerinin planlanarak uygulanması için hemşirelere hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi gerektiği sonucuna varıldı.Anahtar Kelimeler: Ameliyat, anksiyete, ağrı.

Purpose of Study: This study has been done in a descriptive follow-up way in order to explain the relationship between the anxiety and pain the patients suffer from in pre and post-operation stages.Method: The participants consist of 80 patients, who are 18 years-old and over, in the general surgery department of Research and Treatment Hospital at Cumhuriyet University, Sivas, from April 1 to August 15, 2011.The data have been collected through questionnaires, Spielberg's State-Trait Anxiety Inventory and VAS Pain and Anxiety Scale. Questionnaires have been given during face-to-face sessions with the patients who agreed to consent. The data have been analyzed at SPSS 14.00 by applying frequency, independent samples test, Kruskal-Wallis, Friedman test, and correlation analysis. The results of the data have been indicated as arithmetic mean, standard deviation, individual number and percent, and error probability has been taken as 0.05.Findings: The average age of the patients is 51.40±14.23: 60.0% of them are female and 72.5% of them are male; they all had abdominal operations; 55 % of them already had previous operational experiences. It has been noticed that of all the patients, 63.8 % of them had suffered from pain before their appearance in the clinic, whereas 46.2 % had pain only before the operation; and therefore, there has been a parallel correlation (p>0.05) between anxiety and pain both in pre and post-operation stages. The patient's level of pain and anxiety have been observed in its highest at the moment they have been to the clinic; however, in its lowest in the afternoon of the third day, therefore the statistical difference between the first and the third days has been marked as significant (p<0.05). It has also been found out that there is no difference between their demographic features and anxiety and pain average points; however, the difference between the pain and anxiety which was present in pre and post-operation stages was significant. The level of vital activity after the operations has been affected the most on the first day, and therefore, it shows that the difference between the first and the third day is significant (p<0.05). Finally, the difference between the measurements of the patients' pre and post-operation vital values has turned out to be significant as well (p<0.05).Conclusion: In this study, it has been found out that the anxiety which the patients suffer from has been influential on the post-operation pain, vital values and activity.Within this context, it has been concluded that there should be in-service trainingprograms designed for nurses in order to implement the planned nursing applications which aim to relieve the patients' anxiety and pain in pre and post-operation stages.Keywords: Operation, anxiety, pain, nursing