Birkisel yağ işletmelerinde maliyet sistemleri ve bir uygulama

Abstract

ÖZET Maliyetlerin karlılığa olan direk etkisi nedeniyle işletmelerin üretim yapılarına uygun ve karlılıklarına olumlu yönde yansıyacak maliyet sistemlerini tercih etmeleri gerekmektedir. Ülkemizdeki yağ işletmelerinin maliyet sistemlerinin ele alındığı çalışmamızda safha maliyet sistemive sipariş maliyet sisteminin yanısıra özellikle yağ işletmelerinin üretim yapılarından dolayı ön plana çıkan yan ürün ve ortak ürün kavramları ele alınarak maliyet yapıları değerlendirilmiştir. Çalışmamızın ilk bölümünde genel olarak maliyet kavramları ve sistemleri ele alınmış, maliyet muhasebesi ve maliyet hesaplarına ilişkin esaslar üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde yağ işletmelerinin genel üretim yapısından bahsedilerek maliyet hesaplarındaki uygulamalara yönelik olarak Ege Yağ San. Tic. AŞ.'nin maliyet hesapları ele alınmıştır. Son bölümde, ülkemizde yağ işletmelerinin üretim yapısı ve maliyet hesaplamalarına ilişkin genel bilgiler edinmek amacıyla, Türkiye Bitkisel Yağ Üreticileri Derneği'ne kayıtlı 30 yağ işletmesi ile yüzyüze görüşme ve posta yoluyla yapılan anket uygulamasında ele geçen bulgular ististiksel ve genel yorumlarla açıklanmıştır.

ABSTRACT Because of the direct effect of costs to profitability, companies should choose the cost systems that is suitable for their production structure. In our study that is about cost systems of oil companies, Job Cost System and Order Cost System and especially by poduct and join product that is because of the production structure of oil companies were appriaciated. At the first part of our study generally cost description and systems mains about cost accountings and cost countings were emphasized. At the last part, for getting information about structure of oil companies in our country and cost countings of them, datas from the questionare were made with 30 companies that are members of Turkey Vegetable Oil Producers Association statistical and general commands were explained.