Bilişsel davranışçı tekniklere dayalı öfke ile baş etme programının ergenlerin ruh sağlığına etkisi

Abstract

Bu çalışma, bilişsel davranışçı tekniklere dayalı öfke ile baş etme programının ergenlerin öfke, saldırganlık ve ruhsal belirtileri üzerine etkisinin değerlendirilmesine yönelik öntest- sontest- kalıcılık testi kontrol gruplu deneysel bir araştırmadır.Araştırmanın evrenini Balıkesir ili Bandırma ilçesinde bulunan bir lisede 9. sınıfta öğrenim gören 385 öğrenci oluşturmuştur. Bu öğrencilerle yapılan uygulama ve değerlendirme sonucunda, öfke ve saldırganlık düzeyi en yüksek olan, çalışmaya katılmayı kabul eden, öğretmenleri tarafından kolay öfkelenen biri olduğu ifade edilen öğrenciler belirlenerek 32 öğrenci deney grubuna, 30 öğrenci ise kontrol grubuna basit rastgele örnekleme yöntemiyle atanmıştır. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin ebeveynlerine çalışma hakkında bilgi verilerek yazılı ve sözlü onamları alınmıştır. Deney grubuna alınan öğrencilerden birisi oturumlar başlamadan önce çalışmaya katılamayacağını bildirdiği, birisi de çalışmayı sonuna kadar sürdüremediği için araştırma deney grubunda 30, kontrol grubunda 30 öğrenci olmak üzere toplam 60 öğrenci ile tamamlanmıştır.Araştırmanın verileri; Kişisel Bilgi Formu, Sürekli Öfke ve Öfke Tarz Ölçeği, Saldırganlık Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri kullanılarak toplanmıştır. Ölçekler öğrencilere öfke ile baş etme programından önce, programdan hemen sonra ve program tamamlandıktan altı hafta sonra olmak üzere üç kere uygulanmıştır. Deney grubuna haftada bir gün, bir buçuk saat süren, 10 oturumluk öfke ile baş etme programı uygulanmış, kontrol grubuna ise herhangi bir müdahale yapılmamıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, yüzdelik, bağımsız gruplarda t testi (Independent- Samples t Test), tekrarlı ölçümlerde varyans analizi (Repeated Measures Anova), Bonferroni testleri, Khi kare ve Fisher khi kare testi kullanılmıştır.Sonuç olarak, bilişsel davranışçı tekniklere dayalı öfke ile baş etme programının öğrencilerin öfke, saldırganlık ve ruhsal belirtileri üzerinde olumlu ve istendik yönde değişim yarattığı belirlenmiştir. Bu bulgular doğrultusunda öğrencilerin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması, ruhsal sağlıklarının geliştirilmesi ve korunması için bu tür programların sürdürülmesi ve sisteme yerleştirilmesi önerilmiştir.

This is an empirical study resulting from a pre-test and a post-test to evaluate the effects of getting over anger programme based on the cognitive behaviour techniques on the mental health of adolescents.This study was conducted in the town of Bandirma in the province of Balikesir. The respondents were 385 9th grade students in a high school. These were the students whose anger and anxiety levels were high, were willing to take part in the study, and were identified by their teachers as easily getting angry. 32 of them were chosen for the experiment group and 30 others were selected for the control group by using simple random sample method. The parents of the students in both groups were informed and oral and written permission was obtained. 60 students participated in the study by the end as one of the students in the experimental group did not want to take part in the study when the experiment started and another one in the same group did not continue his participation until the end.The data was collected through Personal Details Form, Constant Anger and Anger Style Scale, Aggressiveness Scale, and Short Symptom Inventory. The scales were conducted three times ?one before the programme of coping with anger, another during it and the last one six weeks after the completion of the programme. The experimental group was treated in the programme of fight with anger once a week, one and a half of hours each time for a period of ten times while nothing was applied to the control group. In the evaluation of the data, standard deviation, percentages, Independent Sample t Test, Repeated Measures ANOVA, Bonferroni tests, chi square, and Fisher chi square were calculated.Consequently, the programme based on cognitive behaviour techniques to fight with anger had positive effect on anger, aggressiveness and mental symptoms of the students and it contributed to the terminal behaviour. Therefore, such programmes are advised to maintain and integrated into the system so as to lower the aggressiveness level of the students, to improve and preserve their mental health.