Gebelere ve eşlerine verilen emzirme eğitimi ve danışmanlığının emzirme sürecine ve bağlanmaya etkisi

Abstract

Araştırma primipar gebelere ve eşlerine emzirmeye yönelik verilen eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin emzirme sürecine ve maternal-paternal bağlanmaya etkisini incelemek amacıyla müdahale araştırması olarak yapılmıştır.Araştırma Sivas İl merkezine bağlı olan Çayyurt, Alibaba, Çarşıbaşı, Orhangazi Aile Sağlığı Merkezleri ile Sivas Devlet Hastanesi ve Özel Sivas Anadolu Hastanesi'nde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini belirtilen dört aile sağlığı merkezine kayıtlı primipar gebeler, Sivas Devlet Hastanesi ve Özel Sivas Anadolu Hastanesi antenatal polikliniğine 01.05.2013- 08.11.2013 tarihleri arasında başvuran primipar gebe ve onların eşleri oluşturmuştur. Seçim kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 76 gebe ve eşleri rastgele `araştırma` ve `kontrol` grubu olarak ayrılmıştır. Müdahale grubunda yer alan gebelere ve eşlerine doğum öncesi dönemde ev ziyareti yapılarak eğitim verilmiştir. Doğum sonu ilk yarım saat hastanede annelerin ilk emzirmelerine destek verilmiştir. Doğum sonu birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü hafta ev ziyareti yapılarak eğitim ve danışmanlığa devam edilmiştir. İkinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci ay telefon görüşmeleri yapılmış ve altıncı ay son ev ziyareti yapılarak çalışma sonlandırılmıştır. Kontrol grubunda yer alan anne ve babalar ile doğum sonu hastanelerde tanışılmış ve araştırma formları uygulanmıştır. Doğum sonu altıncı ayın sonunda da telefon ile aranarak diğer formlar ve ölçekler uygulanmıştır.Veriler emzirme özelliklerine ilişkin soru ve takip formları, Emzirme Öz-yeterlilik, İmdat, Maternal Bağlanma ve Paternal Bağlanma Ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizlerinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, parametrik ve parametrik olmayan testler kullanılmıştır.Elde edilen verilerden gebelerin yaklaşık yarısının 25-33 yaşlarında ve üniversite mezunu olduğu ve yaklaşık % 60'ının çalışmadığı belirlenmiştir. Gebelerin sosyo-demografik özellikleri açısından iki grup arasında önemli farklılık saptanmamıştır(p>0.05). Gebelerin eşlerinin büyük çoğunluğunun 25-36 yaşlarında ve yaklaşık yarısının üniversite mezunu olduğu, tamamının çalıştığı ve yarısına yakının işçi olduğu belirlenmiştir. Eşlerin sosyo-demografik özellikleri açısından da iki grup arasında önemli farklılık bulunmamıştır(p>0.05).Araştırma verilerine göre, anne ve babalara eğitim verilen çalışma grubunda ilk 6 ay sadece anne sütü verme oranı %94.7 iken kontrol grubundakilerde ancak %26.3 olup iki grup arasındaki farklılık önemli bulunmuştur(p˂0.05). Müdahale grubundaki annelerin Emzirme Öz-Yeterlilik, İmdat ve Maternal Bağlanma ölçek puan ortalamaları ve babaların Paternal Bağlanma puan ortalamaları kontrol grubundakilerden yüksek olup gruplar arasındaki farklılık önemli bulunmuştur(p˂0.05). Anne sütü eğitimi verilen bireylerin anne sütü verme oranları vermeyenlere göre 50.4 kez daha fazladır (Odds:50.400, %95 CI). Sonuç olarak, çalışmamızda doğum öncesi dönemden başlanarak doğum sonu ilk altı aylık süreç boyunca anne ve babalara birlikte emzirme eğitim ve danışmanlığı verildiğinde ilk emzirmeye başlama, ilk altı ay sadece anne sütü verme oranlarının, Emzirme Öz-Yeterlilik, İmdat, Maternal Bağlanma, Paternal Bağlanma ölçek puan ortalamalarının arttığı bulunmuştur.Araştırma sonuçlarına dayanarak, annelerin ilk 6 ay sadece anne sütü vermelerini ve babalarla birlikte bağlanmalarını arttırmaya yönelik önerilerde bulunulmuştur.

This research is made to investigate the effects of the breastfeeding training and consulting services given to primiparous women and their spouses to the process of breastfeeding and maternal-paternal attachment.The research was conducted in Çayyurt, Alibaba, Çarşıbaşı, Orhangazi Family Health Centers, Sivas State Hospital and private Anatolia Hospital which are located in the center of Sivas Province. The universe of the research consisted of primiparous pregnant women enrolled in the four Family Health Centers and their spouses who applied to the Sivas State Hospital and the private Anatolia Hospital antenatal outpatient clinic between 01.05.2013-08.11.2013. Accordingly, 76 women and their spouses who complied with the selection criteria and who agreed to participate in the study were seperated randomly as `research` and `control` groups.Data were collected by using questionaries and follow-up forms concerning the characteristics of breastfeeding, breastfeeding self-efficacy, imdat, maternal and paternal attachment scale. Descriptive statistical methods, parametric and non-parametric tests were used in the statistical analysis of data.According to data, nearly half of pregnant women found to be between the ages of 25-33 and nearly half of pregnant women are university graduates and approximately 60% of pregnant women in the both groups were found to be unemployed. Statistical difference between the groups was not significant in terms of socio-demographic characteristics of pregnant women(p>0.05). It was determined that the majority of the husbands of pregnant women found to be in the 25-36 age group and nearly half of which are university graduates, and all of the husbands works and nearly half of which are workers. No significant differences were found between groups in terms of socio-demograpgic characteristics of the spouses(p>0.05).It was determined that 94.7% of mothers given training by the researcher gave only breast milk for the first six months and only 26.3% of the mothers in the control group gave only breast milk for the first 6 months (p˂0.05). The average scale score of the mothers' Breasfeeding Self-Efficacy, Imdat, Maternal Attachment and that of Paternal Attachment of fathers in the study group were significantly higher than the control group and the differences between the groups were found to be significant (p˂0.05). The breastfeeding rates of the individuals given breast milk training are 50.4 times higher compared to those not breastfeeding(Odds:50.400, %95 CI).In conclusion, the mean scale scores of first initiation of breastfeeding, exclusively breastfeeding continuation rates, Breastfeeding Self-Efficacy, Imdat, Maternal and Paternal Attachment were increased starting from the prenatal period through the process of the first six months postpartum breastfeeding training and counceling to parents when given together in our study.Based on research results, it has been suggested that giving only breast milk for the first six months of mothers and giving recommendations for parents to increase attachment towards their babies.