1980 sonrası Türkiye ve IMF ilişkilerinin maliye politikası boyutuyla değerlendirilmesi

Abstract

IMF, parasal konularda uluslararası işbirliğini güçlendirmek, uluslararası ticaretin dengeli büyümesini sağlamak ve ödemeler dengesi sorunlarını çözmek için oluşturulmuştur. Ancak, dünya ekonomisinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak IMF'nin rolü de değişmiştir. 1980'li yıllara kadar daha çok ödemeler dengesi sorunlarını gidermeye yönelik politikalar üreten IMF, 1980 sonrasında yapısal uyum programlan adı altındaki uygulamaları denetleme yolu ile etkinliğini giderek artırmış, küreselleşme sürecine bağlı olarak yaşanan son finansal krizlerde son ödeme mercii rolünü üstlenmiş, kendisini finansal kriz durumunda son ödünç verme mercii ve kriz yönetici olarak görmüştür. Bu çalışma, Türkiye'de uygulamaya konulmuş IMF-Destekli İstikrar Programlarını (1958, 1970, 1978-79, 1980, 1994, 1999 ve 2001 yıllarında) maliye politikası boyutuyla değerlendirmeyi amaçlamıştır. Bunun sonucu olarak çalışmada Türkiye ve IMF arasında imzalanan Stand-By Düzenlemelerinin de üzerinde durulmuştur.

IMF has been created to make international cooperation on finanacial matters stronger, for providing stable growth of foreign trade and for solving the problems of balance of payment. However, the role of IMF changed considerably because of the recent events occured in the world. Fundamentally, the IMF formed policies in order to solve problems of balance of payment till 1980s, expands its effectiveness much and more by controlling the applications called structural adjustment programs after 1980s, undertakes the role an international lender of last resort on recent crises occured because of globalization trend and sees itself as an international lender of last resort and crisis manager during the latest financial crisis. This study has been aimed to analyse IMF-Supported Stabilization Programs put in practice in Turkey (1958, 1970, 1978-79, 1980, 1994, 1999 and 2001) from the point of view of the Turkish fiscal policy. As consequences of these, it has also been investigated seven Stand-By Arrangements endorsed between Turkey and IMF.