Hypericum perforatum L. bitkisinden elde edilen kantaron yağının yara iyileşmesi üzerine etkilerinin deneysel olarak incelenmesi

Abstract

Dokuların fiziksel bütünlüğünün bozulması sonrası organizmanın verdiği lokal ve sistemik yanıta yara iyileşmesi denir. İnsan hayatında en karmaşık fizyolojik süreçlerden biri olan yara iyileşmesi hakkında yapılan araştırmalar sonucunda yeni bilgilere ulaşılmaktadır.Hypericaceae familyasına ait olan Hypericum perforatum L. bitkisinin kurutulmuş ve taze çiçekli dalları geleneksel tedavide pek çok hastalığın tedavisinde çeşitli şekillerde kullanılmaktadır.Ülkemizde geniş bir alanda yayılış gösteren H. perforatum bitkisi halk arasında soğuk algınlığında, bronşial ve ürogenital sistem yangılarında, safra rahatsızlıkları ve mesane irritasyonlarında, nevralji, migren ağrılarında, yatıştırıcı olarak, siyatik ve çeşitli ülserde, diyabette, dispepsinin tedavisinde, antispazmodik, diüretik, kurt düşürücü antimalaryal, topikal olarak ise yara iyileştirici ve antiseptik amaçla yaygın olarak kullanılmaktadır.Bu çalışmada; Türkiye'de yaygın olarak bulunan Hypericum perforatum L. bitkisinin kurutulmuş çiçek ve yapraklarından zeytinyağında bekletilerek elde edilen ekstrenin ratlarda deneysel olarak oluşturulan yaralara; topikal olarak uygulanması sonucunda, yara iyileşmesindeki değişikliklerin histopatolojik ve immunohistokimyasal (ELISA) yöntemlerle incelenmesi ve yara iyileşmesine katkıda bulunabilecek yeni ajanların geliştirilmesine yardımcı olmak amaçlanmıştır. Çalışmada 32 adet erkek Wistar albino cinsi rat kullanılarak 8'erli 4 grup oluşturulmuştur. Bütün gruplarda ratların sırt bölgesinde 6mm çapında 2 defekt oluşturulmuştur. Bu defektlerden sağdakine H. perforatum bitkisinden elde edilen kantaron yağı topikal olarak uygulanmış, soldaki defektlere hiçbir uygulama yapılmamıştır. Gruplar sırasıyla 4., 7., 14. ve 21. günlerde sakrifiye edilmiştir. Deney sonrasında kantaron yağının yara iyileşmesine olan etkisi değerlendirilmiştir.Histopatolojik ve immunohistokimyasal değerlendirme sonuçlarına göre; FGF, VEGF ve EGF gibi yara iyileşmesini etkileyen parametrelerde anlamlı bir şekilde artış görülmesine rağmen epitelizasyon derecesi, PMNL infiltrasyonu, makrofaj miktarı bakımından anlamlı bir fark yoktur. Ayrıca yara yüzey alanı kantaron yağı uygulanan yumuşak doku defektlerinde uygulanmayan gruplara nazaran 4. ve 7. günlerde anlamlı bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Hypericum perforatum L., kantaron yağı, yara iyileşmesi

Wound healing refers to local and systemic response of a tissue of an organism which is given after the deterioration of its physical integrity. Although wound healing is one of the most complex physiological processes of human life and less than fully understood by scientists and clinicians, rapid progress leads to new information in this field.The dried and fresh flowering branches of H. perforatum L. plants belonging to the family Hypericaceae are used in various ways in the conventional therapy for the treatment of many diseases.Showing a wide distribution in our country, H. perforatum plants are widely used among people to treat cold, for antiphlogistic purposes in bronchial and urogenital tract inflammation, for biliary disease and bladder irritation, neuralgia, the migraine pain, as sedative, for sciatica, and various ulcers, diyabetes, in dyspepsia treatment, as antispasmodic, diuretic, emanagog, antimalarial, and as worm reducer internally, as antiseptic and to treat wounds externally.In this study, it's intended to investigate the changes in wound healing, after plant oil obtained from H. perforatum L. which is commonly found in Turkey, by waiting the plant in the olive oil, is applied topically on wounds which are created experimentally on rats are assessed by histopathological and immunohistochemical methods (ELISA) and to help the development of new agents that could contribute to wound healing.In this study, using a total of 32 Wistar male rats four groups were created consisting 8 rats each. In all groups, on the back area of the rats, both at the right and the left of the midline, defects were created in 6 millimeters in diameter. Oil derived from H. perforatum L. plants is topically applied to the defects on the right, and no application was performed to the defect on the left. Groups were sacrificed on days 4th, 7th, 14th and 21st. The effect of the centaury oil on wound healing was evaluated after experiment.According to the histopathological and immunohistochemical evaluation; although the parameters that affect the wound healing such as FGF, VEGF and EGF, are observed to increase significantly; there is no significant difference at the extent of epithelialization, PMNL infiltration, and the amount of macrophages. Also wound surface areas of centuary oil applied soft tissue defects compared to the untreated groups are found significant in the 4th and 7th days.Key Words: Hypericum perforatum L., centaury oil, wound healing