Caferiliğin (İmamiyye`nin)Anadolu`ya girişi

Abstract

Hz. Peygamber diineminde aralarmda ihtilaf olmayan Miisliimanlar,O'nun vefatmdan kIsa bir siire sonra aynhklara dii~mii~lerdir. Halife se~imi, Hz.Peygamberin vasiyeti, Fedek Arazisi bu aynhk sorunlannm ba~mda gelmi~tir.Halifeler diineminde ise aynhklar iyice artml~, Halife Hz. Omer, Hz. Osman ve Hz.Ali, Miisliimanlar tarafmdan ~ehit edilmi~lerdir. Hatta Hz. Ali'nin hildfetidiineminde binlerce Miisliiman'm kamnm aktlgl sava~lar olmu~tur. Bu iktidarhlrsl, Hz. Muhammed'in torunlarmdan Hz. Hiiseyin 'in Kerbela'da ~ehitedilmesine sebep olmu~tur. Bu olay, Hz. Ali diineminde kendilerini `~ia` olarakaYlran grubun slmrlanm kesinle~tinnesine yol a~ml~tIr.~ia, bu ~ekilde aynldIktan sonra genel anlamda hildfeti elinde bnlunduraniktidarla muhalefet halinde olmu~ ve en sonunda FatImi Devleti'ni kurarak, kendihalifelerini belirlemi~lerdir. Kendi arasmda bir~ok kola ayrilan ~ia, devletlerkurarak yaYlhnaya ba~laml~tIr. Bu yayIlI~, yeni Miisliiman olan Orta Asya'ya dasl~raml~ ve bazl ~ii iigretiler, 0 biilgedeki eski inan~larla kayna~lp yeni bir islamsentezi olu~tnrmu~tur.Orta Asya'daki Tiirk boylan, Mogollann istilasl yiiziinden Anadolu'yadogru gii~e ba~laymca; digerleri gibi bu inan~ta olanlannda Anadolu'ya gii~etmelerine yol a~ml~tIr. i~te tezimizin adml olu~turan `Caferiligin (imamiyye'nin)Anadolu'ya Giri~i`nin temeli bu olaya dayanmaktadlr. Biz burada Baba ilyas,~eyh Bedreddin isyanlarmdaki `Mehdi` ~eklinde ortaya ~lkI~l; Bekta~ilerdeki,Anadolu Alevilerindeki ve Safevilerdeki ~iiIige benzer inan~lan ara~tIrdIl<.Orta~ag tarihi slmrlan i~erisinde olmasa da Safevileri, ~ah ismaildiinemiyle birlikte inceledik. Ancak giiriilen ~u ki; Orta~ag Anadolu'sundabugiinkii anlamlyla ~iiIil< mevcut degildir.Ozetle Orta~ag Anadolu'sunda, ~iilik degil bazl ~ii inan~larm varhgl siizkonusudur ve tez kapsammda incelenen konular iizerinde tek etkenin de ~iilil<olmadlgl hususuna dil<kat ~ekilmeye ~ah~llml~tlr.

Muslims who there is no revolution among in the perind of Hz.Muhammed (S.A.V.) have some revolution after he died. The main of theseproblems are; election of Caliph, the will of Prophet, Fedek land, m the period ofCalihps these problems increase and Caliph Hz. Osman and Caliph Hz. Ali waskilled by Muslims. More over in the period of Hz. Ali lots of war happened withMuslims. Ambition of power caused the dead of Hz. Hiiseyin who was thegrandson of Hz. Muhammed in Kerbela. The dead of Hz. Ali cause the exactdifference of a group of `