Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye ekonomisi üzerine etkileri ve sektör analizi (otomotiv)

Abstract

Dünya günümüze kadar üç küresellesme evresi geçirmistir. Birincisi 1492yılında Yeni Dünya'nın kesfidir. kincisi Sanayi Devrimi'dir. Sanayi Devrimi ilegelismis ülkeler kitle üretim yöntemine geçmisler ve artan hammadde ve isgücü ihtiyacıiçin deniz asırı ülkelerde sömürgeler olusturmuslardır. Sömürgeler, aynı zamanda artanüretim için yeni pazarlar anlamına da geliyordu. Üçüncü ve son küresellesme dalgası ise1970'ten sonra yasanmıstır. Çok hızlı bir sekilde gelisen teknoloji sayesinde ulasım vehaberlesme olanaklarındaki akıl almaz iyilesmeler dünyayı küresel bir köy halinegetirmistir. Son küresellesme evresinin dikkat çeken özelliklerinden biri de çok uluslusirketlerin, ulus devletlerin egemenligini kısıtlamaya baslamalarıdır. Bu küresellesmehareketi 1989 yılında Dogu Bloku'nun parçalanması ile kendini iyice göstermistir. Çokuluslu sirketlerin gerçeklestirdigi dogrudan yabancı yatırımların hacmi yıllık bir trilyondoları asmıstır.Türkiye yıllarca bu büyük pastadan ancak %0,1 oranında pay alabilmistir. 2002yılına kadar yılda ortalama bir milyar dolar yabancı yatırım çekebilen Türkiye'nin yılda20-30 milyar dolar yabancı yatırım çekme potansiyeli vardır. 2003 yılında dogrudanyabancı yatırım kanununun çıkarılması ile birlikte yatırım ortamını iyilestirmek içinyapılanlar ve AB müzakere sürecinin baslaması yabancı yatırımcıların Türkiye'yeilgisini artırmıs ve yıllık dogrudan yabancı sermaye girisi 10 milyar dolar sınırınayaklasmıstır. Su anda Türkiye, yatırım ortamı açısından dünyanın en liberalülkelerinden biri konumundadır.1999 yılından itibaren yabancı sermayeli sirketlerin ihracatında gerçeklesenartısta, otomotiv sektörünün payı oldukça fazladır. Bu yıla kadar agırlıklı olarak içpazara satıs yapmayı hedefleyen sektördeki yabancı sermayeli sirketler, 1998 yılındabasladıkları büyük tutarlı yatırımları tamamlayarak çesitli pazarlara ihracat yapmayabaslamıslardır. Sektörde gerçeklesen ve 2003'ten sonra hızını iyice artıran bu dönüsümsürecinde A.B.D., Fransa, talya ve Japonya merkezli sirketlerin aldıkları kararlar etkiliolmustur. Bugün otomotiv sektörü, 17 ana ve 190 yan sanayi firmasıyla, ekonomidelokomotif sektör özelligini korumaktadır.

The Earth has passed over three globalization phase until today. Thefirst was exploration of `New Earth` in 1492. The second was Industrial Revolution.Developed countries has passed mass production method and constituted colonies inthe overseas countries for requirements of surplus raw materials and labor force byIndustrial Revolution. Colonies also has meant new markets for surplus production.The third and the last globalization wave has been lived after 1970. Inconceivableimprovements of on the intercommunication and communication facilities by courtesyof rapid developing technology, have returned The Earth as a global village. One of theimportant characteristics of the last globalization phase is that multinationalcorporations have started to affect of territorial sovereignty of nation states. Thisglobalization conduct has got itself on the disintegration of Eastern Block in 1989.Volume of foreign direct investments which was carried by multinational corporations,exceeds over 1 trillion US $ annually.Turkey is share is no more than %1 of this world wide capital flows. Turkeyreserved on average 1 billion US $ foreign investment per year up to year of 2003, butit can potentially get 20-30 billion US $ annually. Accompanied by the issuance ofForeign Direct Investment Law in the year of 2003, executed which for improvinginvestment environment and started the negotiation with EU, has been increased foreigninvestment's interests and entrance of foreign direct investments reached nearly 10billion US $ limit. Currently, Turkey is one of the most liberal country of the world forinvestment environment.The share of automotive industry is fairly too much, on the increase ofexportation of companies with foreign capital as the year of 1999. Up to that year,companies with foreign capital which are aiming at effecting sale to domestic markets,have begun to export into various markets after they completed big and consistentinvestments which they have started in the year of 1998 in. This process oftransformation which has eventuated in the sector and speeded up thoroughly after2003, decisions which has been token by American, French and Japanese companies,have became effective. Today, the automotive industry is protecting its characteristicof to be a leading sector by 17 main companies and 190 related industries.