Özel emeklilik fonlarının sermaye piyasası üzerine etkileri ve gelişmekte olan ülkelerdeki uygulamalar

Abstract

Gelismis ülkelerde en büyük kurumsal yatırımcı özel emeklilik fonlarıdır.Türkiye'de, özel emeklilik reformu ile birlikte sermaye piyasalarına olan yatırımlarartmaktadır. Böylece sermaye piyasasını gelistirmek ve derinlestirmekamaçlanmaktadır. Ayrıca mevcut sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarakdüsünülmektedir. Türkiye'deki mevcut sosyal güvenlik sistemi ile ilgili daha öncekiyapılan çalısmalarda konu genelde; sistemin sorunları bu sorunların çözüm önerileri veemeklilik fonu modelleri seklinde ele alınmıstır. Özel emeklilik fonlarının sermayepiyasalarına etkilerini konu alan çalısmalar ise, sisteme yeni geçilmesinden dolayı azdır.Bu çalısmada; Türkiye'de gerçeklestirilen özel emeklilik reformu sürecindetoplanan özel emeklilik fonlarının sermaye piyasaları üzerine etkileri incelenmistir.Çalısma üç bölümden olusmaktadır. Birinci bölümde, temel kavramlar ve tanımlar elealınmıstır. kinci bölümde, özel emeklilik sisteminin isleyisi ve diger ülkelerdekiuygulamalardan bahsedilmistir. Söz konusu ülkelerdeki uygulamalara bütün olarakkısaca deginilmis, gelismis ülkelerden (ABD, sviçre ve ngiltere), gelismekte olanülkelerden (Sili, Arjantin, Meksika, Polonya ve Macaristan) örnekler verilmistir.Üçüncü bölümde ise, Türkiye'de özel emeklilik fonlarının gelisimi, bu gelisme ilesermaye piyasalarının gelisimi arasında ekonometrik testler yapılmıstır.Arastırma sonucunda, özel emeklilik sektörünün gelismesi ile sermayepiyasasının gelisimi arasında pozitif yönlü bir regresyon iliskisinin bulundugunubelirlenmistir. Dolayısıyla, özel emeklilik fonlarının gelismesi, sermaye piyasalarınıngelisimi ve derinlesmesi için önemli bir araçtır

Private pension funds are the biggest institutional investors in developedcountries. Investments in capital markets have been increased by pension reform inTurkey. Thus, developing and deepening capital markets have been aimed. Moreover, itis considered as a complementary part of existing social security system. Subjects instudies related with existing social security system in Turkey are generally based onproblems of social security and their solutions, and models on pension fund. However,studies related with effects of private pension funds on capital markets are rare due tonewly introduced system.In this study, effects of private pension funds on capital markets in Turkey?sprivate pension reform period have been analyzed. The study has three parts. The firstpart reviews the basic concepts and definitions. In the second part, operation of privatepension system and its application in several countries have been reviewed. In this part,examples of application of private pension funds from developed countries (USA,Switzerland, and UK) and developing countries (Chile, Argentina, Mexico, Poland andHungary) are given. The third part covers progress of private pension funds in Turkey.Moreover, this part econometrically analyses relationships between progress of privatepension funds and progress of capital markets in Turkey.According to the results, it is determined that there is a positive correlationbetween progress of private pension funds and progress of capital markets. Therefore,improving private pension funds is an important means for progress and deepening incapital markets.