İktisadi ve mali etkileriyle Türkiye`de enflasyon muhasebesi

Abstract

En yakın tanımıyla enflasyon fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen artış olaraktanımlanmaktadır. Bu artış ekonomik birimler üzerinde pek çok etki yaratmaktadır.Ülkemizde 1970'li yıllardan beri süregelen yüksek enflasyon Türk Ekonomisinin en önemlisorunlarından biridir. Enflasyon birey, toplum veya kurumları farklı şekilde etkilemektedir.Enflasyon özellikle işletmelerin faaliyetlerinin sonucunu gösteren mali tablolarıngüvenilirliğini zedelemekte, fiktif karlar üzerinden vergilemeye neden olmakta mali tablolarınhomojenliğini bozmaktadır. Enflasyon nedeniyle mali tablolar düzenleme amaçları olanişletmelerin faaliyet sonuçları hakkında doğru ve güvenilir bilgi kaynağı olma özelliklerinikaybetmektedirler.Bu nedenle ülkemiz gibi yüksek enflasyona sahip ülkelerde ulusal para birimi bazındandüzenlenen mali tabloların işlevlerini yerine getirebilmeleri için enflasyonun etkilerindenarındırılması gerekir. Bu amaçla 30.12.2003 tarihinde kabul edilen 5024 sayılı enflasyondüzeltmesi yasası 01.01.2004 tarihinden itibaren ülkemizde uygulamaya konmuştur.Geçtiğimiz yıl uygulamalarından yararlanılarak ortaya konulan sonuçlar göstermiştir ki;enflasyon özellikle stoklar, amortismana tabi varlıklar, sermaye ve kar/zarar kalemleri gibiparasal olmayan kalemleri önemli ölçüde tahribe uğratmaktadır.Enflasyon muhasebesinin amacı paranın satın alma gücünün değiştiği gerçeğindenhareketle homojenliğini ve anlamını yitiren mali tabloları cari para değerleriyle ifade ederekgerçek işletme sonuçlarını bulmak ve parasal değerleri elde bulundurmaktan dolayı işletmeninuğradığı kazanç ve kaybı ortaya koymaktadır.

Closest definition for inflation can be the increase in the general price level. Thisincrease has many effects on economical units. High inflation, Turkey used to have since the1970s, is one of the major problems of the Turkish Economy. Inflation affects individuals,society and associations in different ways.Inflation especially is damaging the companies? financial statements which areshowing the results of the companies? activities, causing taxation on fictitious profits spoilingthe homogeneity of the financial statements. Because of inflation, financial statements lackthe property of giving proper information on companies? activity results.For this reason, in countries like ours, the inflation effects on the financial statementsmust be removed in order to have proper statements. In order to serve this purpose, theinflation correction law which was accepted in 30.12.2003 was started to be used from01.01.2004 in our country.Using the previous year?s results it can easily be seen that inflation has insidious effecton financial statements, especially on non-monetary items such as inventories, depreciablefixed assets, capital and profit/loss accounts.The purpose of the inflation accounting is to arrange financial statements whichbecame non-homogeneous and meaningless because of the change in the purchasing power ofthe money; and find the company?s activity results and to reveal the loss or gain the companyhas because of having monetary terms in hand.