Gebelerin sosyal destek algısı ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Araştırma gebelerin sosyal destek algısı ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırma, 06.06.2014-30.12.2014 tarihleri arasında Sivas il merkezinde bulunan 23 aile sağlığı merkezine (ASM) kayıtlı 437 gebenin izlemleri sırasında yürütülmüştür. Araştırma verileri yüz yüze görüşme yöntemiyle hazırlanmış olan Kişisel Bilgi Formu, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmaya katılan kadınların ortalama yaşının 28.56±4.98 olduğu, %38.4'ünün üniversite mezunu, %62'sinin ise ev hanımı olduğu belirlenmiştir. Kadınların %35.5'inin ilk gebeliğini yaşadığı, %37.5'inin hiç doğum yapmadığı, %58.4'ünün üçüncü trimesterde olduğu, %90.2'sinin isteyerek gebe kaldığı saptanmıştır. Kadınların %23.3'ünün düzenli egzersiz yaptığı,%95.7'sinin gebelik takibi yaptırdığı, %48.1'inin gebelik takibini özel hastanede, %15.8'inin ise takibini ebelere yaptırdığı bulunmuştur. Kadınların ÇBASDÖ'den aldıkları toplam puan ortalamalarının 64.30±13.11, sosyal destek ölçeğinin alt boyutlarından aldıkları ortalama puan ise sırasıyla; eş desteğinden 17.16±8.08, aile desteğinden 24.59±4.14, arkadaş desteğinden 22.54±5.79 olduğu saptanmış olup gebelerin sosyal destek düzeyinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Kadınların yaşam kalitesi ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalamasının 71.15±9.07, yaşam kalitesi alt boyutlarından aldıkları ortalama puan ise sırasıyla; fiziksel alan 13.84±2.41, ruhsal alan 14.28±2.18, sosyal alan 14.70±2.69, çevresel alan 14.53±2.40, kültürel alan 13.81±2.03 olduğu bulunmuştur. Kadınların yaşam kalitesi düzeylerinin ise yüksek olduğu saptanmıştır.Kadınların sosyal destek ölçeği puanları ile yaşam kalitesi ölçeği puanları (rs=0.24) arasında düşük düzeyde pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Yaşam kalitesi ve ÇBASDÖ alt boyutları arasında ise kadınların ruhsal alan, çevresel alan, kültürel alan puanları ile eş desteği, aile desteği, arkadaş desteği puanları arasında düşük düzeyde pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır(p<0.05).Sonuç olarak; gebelerin sosyal destek puanları arttıkça yaşam kalitesi puanlarının da arttığı belirlenmiştir. Bu doğrultuda; gebelerin sosyal destek kaynakları belirlenerek ebeler tarafından yapılan izlemler sırasında desteklenmesi, gebelerin değiştirebilir (egzersiz yapma, gebelik semptomlarını yönetme vb.) ve değiştirilemeyen faktörleri (yaş, gebelik haftası, eğitim düzeyi, iş vb.) değerlendirilerek bireysel danışmanlık ve bakım hizmetleri sunulması önerilebilir.

This research made as identifier and crossectional assess perception of social support and quality of pregnant . Research between 06.06.2014-30.12.2014 has been out during follow up 437 pregnant that recorded 22 family health center in sivas city centre. Research data has been collected through Personal İnformation Form by prepared in face to face interviews, World Health Organisation Quality Of Life Scale and Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS).It has been determined women participated in research in average age 28.56±4.98, % 38.4 graduated from university, % 62 housewives. It has been stated that %35.5 their first pregnance, %37.5 never given a birth , %58.4 at their third trimester, %90.2 willingly pregnant. It has been stated that %23.3 do exercises, %95.7 made themselves following up pregnancy, %48.1 made their pregnancy follow up in private hospital, %15.8 made their pregnance following up to midwife. It has been determined that Women's Total point of multidimensional perceived social support scale is 64.30±13.11, average point of social support subscale in order; husband support 17.16±8.08, family support 24.59±4.14, friend support 22.54±5.79 and stated that social support level of pregnant is high. It has been found that the average of total point from scale of life quality is 71.15±9.07, average point of life quality subscale is in order physical space 13.84±2.41, spiritual space 14.28±2.18, social space 14.70±2.69, enviromental space 14.53±2.40, cultural space 13.81±2.03. It has been determined level of women's life quality is high. It has been determined that meaningful relationship, statiscially low level in positive way, between point of women's social support scale and point of life quality (rs=0.24). It has been determined that meaningful relationship between life quality and multidimensional percieved social support subscale women's spiritul space, environmental space and cultural space points with husband, family,friend support points statiscially low level in positive way, between social space points with family, friend support points statiscially in the same way low level in positive way.As a conclusion; It has been stated as point of pregnant support is increasing, point of life quality is increasing. In that way , it can be suggested by determining pregnant social support sources, by supporting pregnants during following up by midwives,by assessing pregnants changable factors (doing exercises, managing pregnance symptoms ..etc) and unchancable factors (age, week of pregnance, education level, profession ..etc), by presenting personal consultant maintenance.