Tükiye`de çevre yönetim sistemi`ne geçişte firmaların yaşadığı sorunlar ve uygulamadan elde ettikleri sonuçlar

Abstract

Endüstrileşmede yaşanan hızlı gelişim, doğal çevre ve insan üzerinde olumsuz etkilere yol açmaktadır. Çevre ile ilgili duyarlılığın her geçen gün artması nedeniyle de çevreye duyarlı üretim yapan işletmeler daha çok tercih edilir hale gelmişlerdir. Artık sadece iyi mal ve hizmeti ucuza sunmak ve sunulan ürünün kalitesini garanti etmek yeterli olmamaktadır. Kuruluşlar yoğun kamuoyu baskısı ile çevre üzerindeki etkilerinin müşteriler tarafından dikkate alındığının farkına varmışlardır. Artan çevre bilinci de çevre yönetim sistemlerinin geliştirilmesini gerekli kılmıştır.Bu çalışmada çevre yönetim sistemleri açıklanmaya çalışılmış, Türkiye'de ve dünyada ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, çevre yönetim sistemlerinin ilk ortaya çıkışı, çevre yönetim sisteminin kurulması sırasında firmaların karşılaştıkları güçlükler, sistemin beraberinde getirdiği faydalar ve uygulama sonrasında elde edilen sonuçlar incelenmiştir.Çevre Yönetim Sistemi ile ilgili yapılan birçok çalışmada sistemin işletmelere sağladığı faydalara ve uygulama sonuçlarına yer verilmesine rağmen, firmaların ne gibi sorunlarla karşılaştıklarına değinilmemiştir. Firmalar bu sistemi benimsemeye çalışırken, bilgi ve deneyim eksikliği, standartların iyi anlaşılamaması, çalışanların eğitimsizliği ve maliyetlerin yüksek olması gibi birçok sorun yaşamaktadırlar.Çalışmanın son bölümünde, Türkiye'de faaliyetini sürdüren ve daha önceden ISO 14001 çevre yönetim sistemine sahip olan firmaların sisteme geçiş sırasında yaşadıkları sorunları ve uygulama sonucu elde ettikleri sonuçları tespit etmek amacı ile yapılan anket çalışmasına yer verilmiştir. Bu çalışma, elde edilen sonuçlar ve yapılan yorumlar ile çevre yönetim sistemine geçmeyi düşünen firmalara yol göstermeyi ve bundan sonra yapılacak olan çalışmalara ışık tutmayı hedeflemektedir.Anahtar Kelimeler: Çevre Kirliliği, Çevre Yönetim Sistemleri, ISO 14001

Endüstrileşmede yaşanan hızlı gelişim, doğal çevre ve insan üzerinde olumsuz etkilere yol açmaktadır. Çevre ile ilgili duyarlılığın her geçen gün artması nedeniyle de çevreye duyarlı üretim yapan işletmeler daha çok tercih edilir hale gelmişlerdir. Artık sadece iyi mal ve hizmeti ucuza sunmak ve sunulan ürünün kalitesini garanti etmek yeterli olmamaktadır. Kuruluşlar yoğun kamuoyu baskısı ile çevre üzerindeki etkilerinin müşteriler tarafından dikkate alındığının farkına varmışlardır. Artan çevre bilinci de çevre yönetim sistemlerinin geliştirilmesini gerekli kılmıştır.Bu çalışmada çevre yönetim sistemleri açıklanmaya çalışılmış, Türkiye?de ve dünyada ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, çevre yönetim sistemlerinin ilk ortaya çıkışı, çevre yönetim sisteminin kurulması sırasında firmaların karşılaştıkları güçlükler, sistemin beraberinde getirdiği faydalar ve uygulama sonrasında elde edilen sonuçlar incelenmiştir.Çevre Yönetim Sistemi ile ilgili yapılan birçok çalışmada sistemin işletmelere sağladığı faydalara ve uygulama sonuçlarına yer verilmesine rağmen, firmaların ne gibi sorunlarla karşılaştıklarına değinilmemiştir. Firmalar bu sistemi benimsemeye çalışırken, bilgi ve deneyim eksikliği, standartların iyi anlaşılamaması, çalışanların eğitimsizliği ve maliyetlerin yüksek olması gibi birçok sorun yaşamaktadırlar.Çalışmanın son bölümünde, Türkiye?de faaliyetini sürdüren ve daha önceden ISO 14001 çevre yönetim sistemine sahip olan firmaların sisteme geçiş sırasında yaşadıkları sorunları ve uygulama sonucu elde ettikleri sonuçları tespit etmek amacı ile yapılan anket çalışmasına yer verilmiştir. Bu çalışma, elde edilen sonuçlar ve yapılan yorumlar ile çevre yönetim sistemine geçmeyi düşünen firmalara yol göstermeyi ve bundan sonra yapılacak olan çalışmalara ışık tutmayı hedeflemektedir.Anahtar Kelimeler: Çevre Kirliliği, Çevre Yönetim Sistemleri, ISO 14001