Bipolar hastalarda motivasyonel görüşme ve telepsikiyatrik izlemin ilaç uyumuna etkisi

Abstract

Bu araştırma, ayaktan tedavi alan bipolar affektif bozukluğu olan hastalara Toplum Ruh Sağlığı Merkezi'nde bireysel olarak verilen motivasyonel görüşmeye dayalı ilaç uyumunu artırma programının ve telepsikiyatrik izlemin (telefonla) hastaların ilaç uyumuna olan etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, randomize kontrollü deneysel araştırma özelliğindedir. Bu çalışma, Sivas Toplum Ruh Sağlığı Merkezi'nde bipolar affektif bozukluk tanısı ile takip edilen araştırmanın içleme kriterlerine uyan 54 hasta ile yürütüldü. Araştırmanın verileri Bilgi Formu, Morisky İlaç Uyumu Ölçeği ve Tıbbi Tedaviye Uyum Ölçeği ile toplandı. Deney grubuna Motivasyonel Görüşmeye Dayalı İlaç Uyumunu Arttırma Programı (MGIUP) uygulandı. Program 6 oturumdan oluşmakta ve toplam 240-270 dk. sürmektedir. Program uygulandıktan sonra deney grubundaki hastalara 3 ay süresince ilaç saatlerinde SMS hatırlatıcılar gönderildi. Deney ve kontrol grubunda yer alan hastalara 3. ve 6. ayın bitiminde ölçekler tekrar uygulanarak ilaç uyumları değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde varyans analizi, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, Friedman testi, Mann-witney U testi, Ki-kare testi ve korelasyon analizi kullanıldı. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, deney grubundaki hastaların uygulama öncesi Morisky İlaç Uyumu Ölçeğine göre ilaç uyumsuzluklarının 2,96+0,69, uygulama sonrası 3. ay izlemde 0,46+0,83, 6. ay izlemde 0,14+0,44 olduğu bulundu. Deney grubundaki hastaların program ve telefon izlemi sonrası ilaca uyum puan ortalamaları açısından gruplar arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). Kontrol grubundaki hastalarda ise ilaç uyum düzeylerinde anlamlı bir değişiklik olmadı (p>0.05). Bipolar hastaların ilaç uyumlarının arttırılmasında motivasyonel görüşme ve telepskiyatrik izlemin kullanılabileceği sonucuna ulaşıldı. Anahtar Kelimeler: Bipolar affektif bozukluk, motivasyonel görüşme, toplum ruh sağlığı merkezi, ilaç uyumu, telepsikiyatri, psikiyatri hemşireliği

This study was conducted for the purpose to determine the effect of an individualized motivational interview-based to improve medication adherence program and telepsychiatric follow-up (by telephone) on outpatients with bipolar affective disorder's medication adherence at the Community Mental Health Center. The research is a randomized-controlled experimental research. This study was conducted with 54 patients who met the sampling criteria of 92 patients who were followed-up with bipolar affective disorder in Sivas Community Mental Health Center. The data were collected using İnformation Form, the Morisky Medication Adherence Scale and the Medication Adherence Rating Scale. Motivational interview-based to improve medication adherence program was applied to the experimental group. The program consists of 6 sessions and lasts 240-270 minutes in total. After the program was applied, SMS reminders were sent during the medication hours for 3 months patients in the experimental group. The patients in the experimental and control group were re-administered scales at the end of the third and sixth month to assess medication adherence. Variance analysis, significance test of difference between two means, Friedman test, Mann-witney U test, Chi-square test and correlation analysis were used in the evaluation of the data. According to the results obtained from the study, medication nonadherence found 2,96+0,69 before application, 0,46+0,83 after applicaiton 3 months follow-up and 0,14+0,44 after applicaiton 6 months follow-up by the Morisky Medication Adherence Scale of patients in the experimental group. The difference between the groups in terms of averages of medication adherence scores of the patients in the experimental group after the program and telephone monitoring was found statistically significant (p<0.05). There was no significant change in medication adherence levels in the control group of patients (p>0.05). The result reached that motivational interview and telepsychiatric follow-up can be used to increase medication adherence of bipolar patients.Key Words: Bipolar affective disorder, motivational interview, community mental health center, medication adherence, telepsychiatry, psychiatric nursing.