İç mimarlık mesleğinin ortaya çıkışında kadının rolü ve kadınların mesleğe yönelimi üzerine bir araştırma

Abstract

Dünyada içmimarlık tarihine bakıldığında ilk uygulamaların Amerika'da kadınlar tarafından yapıldığı görülmektedir. Candace Wheeler, Elsie de Wolfe gibi kadınların tasarım dünyasına kendilerini ilk dekoratörler (içmimarlar) olarak tanıtması bu tezin dayandığı kadının içmimarlık mesleğindeki öncül rolünün önemli dayanaklarındandır. Yapılan literatür araştırmaları dünyadaki gelişmelerin aksine Türkiye'de içmimarlığın mesleki gelişiminin kadınların öncülüğünde gerçekleşmediğini gösterse de son yıllarda Türkiye'de içmimarlık bölümlerinde okuyan kadın öğrencilerin sayısında ciddi bir artış gözlenmiştir Araştırma iki temel izlek üzerinden sürmektedir: kadın içmimarların dünyada ve Türkiye'de mesleğin gelişiminde ne derece etkin/etkili olduğunun incelenmesi ve son yıllarda Türkiye'de kadınların giderek artan oranlarda mesleğe yöneliminin nedenlerinin ortaya konması. Çalışma kapsamında ayrıca söz konusu artışın uygulamaya aynı oranda yansıyıp yansımadığına da bakılmıştır ve kadın içmimar sayısındaki artışın mesleğin geleceğine potansiyel etkileri tartışmaya açılmıştır.Araştırmada karma bir yöntem uygulanmıştır. Öncelikle mevcut tablonun ortaya konması açısından YÖK'ten, Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi'nden ve İçmimarlar Odası'ndan elde edilen nicel veriler analiz edilmiş ve grafikler yardımıyla görselleştirilmiştir. Nitel verilere ise arşiv çalışmaları ve yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerle ulaşılmıştır. Bu kapsamda üç grupla görüşmeler gerçekleştirilmiştir: Türkiye'de içmimarlık mesleğinin gelişimine şahit olmuş öncü içmimarlar, aktif çalışma hayatına uygulamacı ve akademisyen olarak devam eden içmimarlar ve şu anda içmimarlık eğitimi alan öğrenciler. Her gruptan altışar kişi olmak üzere toplam 18 kişiyle görüşülmüş ve elde edilen verilere içerik analizi uygulanmıştır. Gruplardaki altı kişiden iki tanesinin erkek olması analizlere eril bakış açısının da dahil edilmesi açısından önemlidir. Niceliksel ve niteliksel yöntemlerle elde edilen verilerin analizi sonucu elde edilen bulgular bütüncül bir bakış açısıyla yorumlanmıştır.

The history of interior architecture reveals that the first professional implementations were made by women in the United States of America. One of the major pillars of this study is that women like Candace Wheeler and Elsie de Wolfe have introduced themselves to the design world as `first decorators (interior designers)` . However, the literature survey carried out shows that the professional development of interior architecture does not take place under women leadership in Turkey as opposed to the world. Despite this fact, recently a significant increase in the number of female students in interior architecture departments has been observed in Turkey. This research continues on two main tracks: Examining the effectiveness of female interior architects in the development process of the profession in Turkey and in the world, and unfolding the reasons of women's increasing tendency to the profession in Turkey. The study also aims at investigating the reflections of this trend on practice and future of the profession.The research has been conducted using a mixed method approach. First, quantitative data obtained from Council of Higher Education, Higher Education Information Management System and the Chamber of Interior Designers has been statistically analyzed to understand the existing situation and prove the hypothesis of the study. The qualitative data has been achieved through archive work and semi-structured in-depth interviews. Findings obtained through quantitative and qualitative methods will be interpreted with a holistic perspective.