Psikososyal risk etmenlerinin tükenmişlik üzerindeki etkisi: Vardiyalı çalışma sisteminde bir araştırma

Abstract

Endüstriyel gelişmeler ile birlikte çalışma hayatında meydana gelen değişimler fiziksel, kimyasal, biyolojik risklerin yanı sıra çalışanın sağlığını ve güvenliğini olumsuz yönde etkileyen psikososyal risklerin de ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Geleneksel risk grupları ile karşılaştırıldığında psikososyal riskler, iş sağlığı ve güvenliği alanında genellikle göz ardı edilmiştir.Çalışma temposu, artan iş yükü, çalışma saatleri, kişilerarası ilişkiden kaynaklanan gerilimler gibi psikososyal risk etmenleri, çalışanlarda stres ve tükenmişlik gibi birçok etkiye sebebiyet vermektedir. İşin içeriği ve işin yapıldığı koşullardan dolayı kaynaklanan her çeşit tehlike ve bu tehlikelerden doğabilecek riskler; çalışanların huzurunu, güvenliğini, fiziksel ve psikolojik sağlığını ve verimliliğini olumsuz olarak etkilemekte ve istenmeyen sonuçlara neden olmaktadır. Bu istenmeyen sonuçların en başında da iş kazaları ve meslek hastalıkları gelmektedir.Araştırmanın amacı, psikososyal risk etmenlerinin tükenmişlik üzerindeki etkilerinin incelenmesi ve tespit edilen sorunlara yönelik çeşitli öneriler getirilmesidir. Bu amaçla, Balıkesir ilinde zeytinyağı imalatı yapan işletmenin vardiyalı çalışma sisteminde çalışan işgörenleri üzerinde anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, psikososyal risk etmenleri ile tükenmişlik arasında anlamlı bir ilişkinin bulunduğu; psikososyal risk etmenlerinin alt boyutları olan işin içeriği ve iş güvencesizliğinin tükenmişlik üzerinde anlamlı bir etki gösterdiği istatistiksel olarak kabul edilmiştir.

Along with the industrial developments, changes in working life caused physical, chemical and biological risks as well as psychosocial risks that negatively affect employee's health and safety. Compared with traditional risk groups, psychosocial risks are often overlooked in the field of occupational health and safety.Psychosocial risk factors such as work tempo, increased workload, working hours, tensions arising from interpersonal relationships cause many effects such as stress and burnout in employees. All kinds of hazards arising from the content and conditions of the work and the risks that may arise from these hazards; It negatively affects employee's peace, safety, physical and psychological health and productivity and causes unwanted results. At the forefront of these unwanted results are occupational accidents and occupational diseases.The aim of the study is to investigate the effects of psychosocial risk factors on burnout and to provide various suggestions for the identified problems. For this purpose, a survey was conducted on the employees working in shift working system of olive oil production enterprise in Balıkesir province. According to the findings of the study, there was a significant relationship between psychosocial risk factors and burnout; It was accepted that the content and job insecurity, which are sub-dimensions of psychosocial risk factor, have a significant effect on burnout.