Küçük ve orta boy işletmelerde insan kaynakları yönetimi fonksiyonları açısından kurumsallaşma: Manisa Organize Sanayi Bölgesinde ampirik bir çalışma

Abstract

KOBİ'lerde insan kaynakları yönetimi fonksiyonlarının belirli bir sistematiğe oturmadığı, bir anlamda kurumsallaşmadığı, işletme faaliyetlerinin kişilere bağlı olarak yürütüldüğü görülmektedir. KOBİ'lerde insan kaynakları fonksiyonlarının eksikliğinin görüldüğü temel alanlar; çalışanların işe alımlarda işin gerektirdiği niteliklerin esas alınmaması, kişi-iş uyumunun yeteri kadar sağlanamaması, bireysel performansın doğru ve adil bir biçimde değerlendirilmemesi ve ödüllendirmedeki eksiklikler olarak sıralanabilir.Bu çalışmanın temel amacı, küçük ve orta boy işletmelerin amaçlanan hedeflere ulaşması ve beliren sorunlarla baş edebilmesi için, en önemli kaynak olarak kabul ettiği/etmek zorunda olduğu insan kaynakları yönetiminin önemini vurgulamaktır. İnsan kaynakları yönetiminin önemini vurgulamak için, insan kaynakları yönetimi fonksiyonlarının kurumsal bir yapıya dönüşmesi üzerinde durulmuş ve alan araştırması da bu yönüyle ele alınıp faktör analizi yöntemiyle incelenmiştir.Araştırmanın kapsamına Manisa OSB'deki KOBİ'ler dahil edilmişlerdir. Bu kuruluşlardan anket yoluyla veriler elde edilmiştir. Bu toplanan verileri analiz edip yorumlamak için faktör analizi yapılarak, yedi adet faktör belirlenmiştir. Aslında amaçlanan faktör sayısı dokuz adet iken, insan kaynakları temin ve seçimi boyutu ile kurum kültürü boyutu, faktör oluşmadığı için araştırmada yer almamışlar ve yedi adet faktör belirlenmiştir. Bu faktörler sırasıyla eğitim, performans ve değerlendirme, Ücret politikası, yönetimsel şeffaflık, insan kaynakları veri tabanı, kariyer yönetimi ve iş sağlığı ve güvenlik başlıkları altında toplanmıştır.Araştırma sonuçları KOBİ'lerde faaliyet süresinin artması durumunda ve yöneticilerin demografik özelliklerinin İKY fonksiyonları üzerine olumlu etkisinin olmadığı yönündedir. Araştırmada aile işletmesi olmayan KOBİ'lerin olan KOBİ'lere göre kurumsallaşma çabalarının daha etkin olduğu görülmüştür. KOBİ'lerin büyüklüğünün artmasıyla İKY fonksiyonları arasında olumlu ilişki olduğu yönündedir. KOBİ'lerde İKY fonksiyonları arasında pozitif bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Küçük ve Orta Boy İşletmeler, Kurumsallaşma, İnsan Kaynakları Yönetimi Fonksiyonları, Manisa Organize Sanayi Bölgesi

It seems that the administrative functions in SME are not based on defined systematics, are not institutionalized and are actually run by personal affairs. Basic fields where the lack of functions of human sources seen in SME can be stated as; not paying attention to the qualifications while recruiting the workers, insufficient person-job consistency , not assessing the personal performance precisely and equitably, and lacking of rewards.The basic purpose of this study is to emphasize the significance of human resource management regarded as the most important resource in order to reach the goals which was aimed by SME and in order to cope with arising problems. To emphasize the significance of human resource management, it is stated that the functions of human resource management has changed into institutional structure and it has been studied by the factor analyze method, regarding the field research.SME?s in Manisa OIZ were included in the research. Data collected from such establishments by a questionnaire. Seven factors were determined after the factor analysis of the data for interpretation. The number aimed for the factors were nine, however human resources acquisition and selection dimension and the institutional culture dimension weren?t taken into consideration as they did not constitute a factor. These factors fall under the seven categories of; education, performance and assessment, wage policies, administrative transparency, human resources database, career administration and workplace welfare, and security.The results are pointing out that of any extension in activity periods in SME?s and demografic characteristics of the managers have not any positive influence on HRM. The results in according to efforts in institutionalization show that SME?s that running as family business are less effective than others SME?s. Findings show that there is a positive relation in size extension of SME?s and HRM functions. Finally, we concluded that there is positive relation in HRM functions.Key Words: Small and Medium Sized Enterprise, Institutionalization, Human Resources Management Functions, Manisa Organized Industrial Zone