İş-aile, aile-iş çatışması yönetimi üzerine Milli Eğitim Bakanlığı`na bağlı okullarda öğretmenlere ilişkin bir araştırma

Abstract

İş ve aile rolleri insan hayatında en çok zaman ve emek harcanan rollerdir. Kişilerin iş ve aile hayatlarında üstlendiği roller, talep ve ihtiyaçların aynı anda ortaya çıkmasından dolayı uyumsuzluk yaşanmaktadır. İş ve aile alanlarından kaynaklanan rol taleplerinin uyumsuz olması iş ve aile rolleri arasında çatışma yaşanmasına sebep olmaktadır. İş ve ailenin gerektirdiği her iki alanda da rol beklentilerinin çok fazla olması, ayrıca bu beklentileri karşılamada destek ve kaynakların yetersiz kalması sonucunda iş-aile dengesi bozulmakta ve çatışmalar yaşanmaktadır. İş-aile dengesinin bozulduğu durumlarda kişisel, aile içi ilişkiler ve iş alanında sıkıntılar yaşanmaktadır. Kadının çalışma yaşamına katılımı ile birlikte ev ve iş rolünü aynı anda üstlenmek durumunda kalması; erkeklerin ev ile ilgili sorumlulukları kadınlarla paylaşma yükümlülüğünü ortaya çıkarmıştır. Aile içerisinde değişen roller arası bölüşüm, çalışanların yaşadıkları iş-aile çatışmasını ön plana çıkarmaya başlamıştır.Bu çalışmada MEB'e bağlı okullarda görev yapan 444 öğretmen üzerinde anket yöntemiyle iş-aile çatışmasının demografik özelliklere göre etkileri incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları; MEB'e bağlı öğretmenlerden oluşan anket çalışmasında katılımcılarının demografik özellikleri ile iş-aile çatışmasıyla ilgili sorular yöneltilmiştir. Elde edilen bulgulardan yaş, çocuk sayısı, bakmakla yükümlü olunan aile bireyleri, eğitim durumu, mesleki kıdem, çalışma süreleri, statü gibi değişkenlerde iş-aile yaşam çatışmasına neden olmadığını göstermektedir. Ancak öğretmenlerin iş-aile çatışmasını, aile-iş çatışmasına göre daha fazla yaşadıkları belirlenmiştir. Kadınların erkeklere göre daha fazla iş-aile çatışması yaşadıkları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin eşlerinin çalışıyor olması da iş-aile çatışması yaşadıklarını göstermektedir.

Work and family roles are the roles that one spend biggest time for and work hardest on them. The roles that individuals commit in their work and family life are dissonant if the demands and needs appear on the same time for those roles. The demands resulted from work and family areas causes conflicts between work and family roles. As a result of the high expectancies on the both roles on work and family life and the insufficiency of support and resources to cover these expectancies, the balance of work-family goes wrong and conflicts happen. At the situations of having wrong balance of work-family, troubles happen at family relationships and work area. As a result of involvement of women to work life and taking the roles of home and work at the same time, obligation about sharing home responsibilities with women has appeared for men. The changing share of roles in family is being to cause work-family conflict.In this study, 444 teachers working in schools affiliated with questionnaire method on the effects of work-family conflict were examined according to demographic characteristics. Results of the study: The questions about work-family life conflict and demographics information were asked to participants from public schools. The results show that variables of age, number of children, family members needed to be cared, education level, work experience, work hours, and status doesn?t cause work-family conflict. However, teachers' work-family conflict, family-work conflict were more than the living. Their work-family conflict of women than men has been identified. Teachers have been working wives shows the work-family conflict experienced.