Türkiye`de enflasyonla mücadelede uygulanan para ve maliye politikaları: 2001-2011 yılları analizi

Abstract

Türkiye, yüksek enflasyon olgusuyla 1970'li yıllarda tanışmıştır. Petrol fiyatlarındaki artış, kamu sektörü açıkları, bu açıkların Merkez Bankası kaynakları ile finanse edilmesi ve borç stokunun fazlalığı ülkemizde yüksek enflasyona neden olan başlıca etkenler arasındadır. Otuz yılı aşkın süreyle ülkede ekonomik faaliyetler yüksek enflasyon baskısı altında sürdürülmüş, gelir dağılımı bozulmuş, spekülatif yatırımlar artmış, dış ticaret dengesi bozulmuş ve kalkınma süreci sekteye uğramıştır. Ülke ekonomisinin diğer yapısal sorunları ile birlikte enflasyon olgusu, kısa aralıklarla tekrarlanan ve ağır sonuçları olan ekonomik krizlere neden olmuştur. Üstelik bu ekonomik krizler enflasyon oranını daha da ciddi boyutlara taşımıştır.Yaşanan ekonomik krizlerden sonra IMF ile yapılan Stand-By anlaşmaları ile enflasyonu düşürmeye yönelik istikrar programları uygulanmıştır. Ancak bu istikrar programları cari işlemler açığının yüksekliği, mali sektörün sağlıksız yapısı ve yüksek kamu borç stoku nedeniyle başarısız olmuştur.2001 krizi sonrası uygulanmaya başlanan IMF desteğindeki ?Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı? ile son on yılda enflasyon tek haneli rakamlara indirilmiştir. Bu programın başarılı olmasında birçok faktör etkilidir. Bu faktörler mali sistemin yeniden yapılandırılmasına yönelik yapılan yasal ve kurumsal düzenlemeler, özellikle sıkı para ve maliye politikası uygulaması sonucu kamu finansman yapısının iyileştirilmesi ve para - maliye politikalarının koordinasyonunu sağlayan enflasyon hedeflemesi rejimidir.

Turkey introduced the phenomenon of high inflation in the 1970s. Increase in oil prices, public sector deficits, financing these deficit with the Central Bank sources and excessive debt have been among the main factors that cause high inflation in our country. For over thirty years, economic activities have been continued under the pressure of high inflation in the country, distorted disribution of income, increased speculative investments, impaired balance of foreign trade and development process has been broken. A case of inflation with other structural problems in the economy caused economic crises which was repeated at short intervals and had poor results. Moreover, these economic crisis increased the rate of inflation significantly.After these economic crisis, stabilization programs have been implemented to reduce inflation framework Stand-By agreements with the IMF. However, these stabilization programs have been unsuccessful because of height of the current account deficit, the unhealthy structure of the financial sector and high public debt.Most recently, inflation has been reduced to single digits in the last decade with the Transation Program to Strong Economy which was implemented with the support of the IMF after the crisis of 2001. Many factors are effective in the success of this program. These factors are legal and institutional arrangements for the restructuring of the financial system, improving the public finance structure as a result of tight fiscal and monetary policy implementation and inflation targeting regime which providing coordination of monetary and fiscal policies are important in the success of this program.