Tedarikçi yönetimli envanter ve teşvik sistemlerinin karşılaştırılması ve bir dağıtım ağında uygulanması

Abstract

İletişim ve teknoloji imkanlarının artması sonucunda farklı konumlarda bulunan farklı firmaların arasındaki bağımlılıkların arttığı günümüzün küresel pazarlarında, her bir firmanın birbirinden bağımsız olarak faaliyet gösterdiği geleneksel tedarik zincirleri yeterli olmayabilir. Bu nedenle taraflar arasında bilgi paylaşımının olduğu Tedarikçi yönetimli envanter sistemi (VMI) geleneksel yöntemlere alternatif olarak kullanılabilir. VMI ile çalışan bir tedarik zincirinde alıcı firma tedarikçisi ile talep ve stok bilgisini düzenli olarak paylaşır. Tedarikçi firma da elde ettiği bilgiyi kullanarak alıcısına ne zaman ve ne kadar ürün göndermesi gerektiğine kendisi karar verir. Bilgi paylaşımı tedarik zinciri için önemli olmakla beraber tedarik zincirindeki tarafların örtüşmeyen çıkarları olabileceği için bilgi paylaşımı mekanizmalarını uygulamayı sağlayabilmek adına firmalara finansal açıdan bir takım teşvikler sunmak gerekli olabilir. Bu bağlamda bu çalışmada farklı işbirliği türleri içeren dört tedarik zinciri modelinin farklı koşullar göz önünde bulundurularak tedarik zinciri performansına olan etkileri araştırılmaktadır. Bu dört yöntem; işbirliği içermeyen geleneksel yöntem, teşvik unsurları içeren yöntem, VMI içeren yöntem ve teşviklerle beraber VMI kullanan yöntemdir. Bu çalışmada ele alınacak teşvik unsurları zamanında ve eksiksiz teslim edilen ürünler için tedarikçiye ödenecek bonus ile geri siparişe düşen ürünler için bayilere ödenecek ceza maliyetlerini içermektedir. On bayi ve bir tedarikçiden oluşan iki aşamalı bir tedarik zinciri ve bu tedarik zincirindeki sipariş alım, sipariş teslim ve envanter kontrolü unsurları ele alınmıştır. Bu çalışmada önerilen tedarik zincirlerinin modellenmesi simülasyon ile gerçekleştirilmiştir. Simülasyon modelleri işbirliği yapısı, tedarikçi depo sayısı ve geri sipariş karşılama yöntemleri olmak üzere üç bağımsız değişkenin performans göstergelerine olan etkilerini araştırmak için oluşturulmuştur. İşbirliği yapısı, önceden belirtildiği gibi dört gruptan oluşmaktadır. Tedarikçi depo sayısının bir ve iki olmak üzere iki grubu, geri sipariş karşılama yönteminin de kısmi ve tam olmak üzere iki grubu bulunmaktadır. Önerilen modeller tedarik zinciri performansı göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Simülasyondan elde edilen sonuçlar, ANOVA ve eşleşmeli örnek t testi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre teşvikler VMI ile birlikte kullanıldığı zaman hem tedarikçi hem de bayiler geleneksel yönteme göre daha kazançlı durumda olmaktadırlar. Bunun yanında teşvikler olmadığı zaman uygulanan VMI sisteminde sadece bayiler kazançlı çıkmakta, tedarikçi ise kar azalması ile maddi kayıp elde etmektedir. Buna göre teşvikli VMI sisteminin, VMI sisteminde tedarik zincirinde ortaya çıkan maddi kazançların bayiler ve tedarikçi arasında dengeli bir şekilde dağıtılmasını sağladığı sonucuna varılabilir. Önerilen dört işbirliği yöntemi içinde hem toplam sistem karını, hem alıcıların hem de tedarikçinin karını geleneksel yönteme göre arttıran tek işbirliği yöntemi Teşvikli VMI yöntemi olduğu için en iyi sistem olarak o seçilmiştir. Diğer bağımsız değişkenler göz önünde bulundurulduğu zaman depo sayısının ve/veya geri sipariş yönteminin her iki seviyesinde de işbirliğinin performans göstergeleri üzerindeki etkisinin değişmediği görülmektedir.

As a result of advanced communication opportunities and technology the firms which are localized in different regions have dependencies to one another. In such global markets traditional supply chains in which each partner acts independently may not be beneficial. That is why Vendor managed inventory (VMI) that includes information sharing between the partners can be an alternative for traditional supply chains. In a VMI system, the buyer shares demand and inventory information with its supplier regularly. The supplier uses this information in order to decide when and in which amount to send to its customer. Even though information sharing is beneficial, there may be contradictory goals of partners in a supply chain. Therefore, in order to encourage firms to share information with their suppliers, financial incentives should be presented to the partners. In this extent, impacts of four different coordination mechanisms on supply chain performance under various conditions are explored in this study. These four mechanisms are traditional system with no coordination, incentive system with no information sharing, VMI with information sharing and VMI and incentive systems with information sharing. İncentive mechanisms in this study includes bonus and penalty cost. Bonus is paid from buyer to supplier when the products are delivered at exact amount and in the predefined time. Penalty is paid from supplier to buyer for each product which is backordered. In this study, order management, order replenishment and inventory control activities of a two echelon supply chain which includes ten buyers and a supplier are investigated. Modeling of the supply chain is done by simulation. Simulation models include three independent variables which are coordination mechanism, number of supplier warehouse and backorder replenishment method. Coordination mechanism includes four groups which are stated earlier. Number of supplier warehouse includes two groups which are one and two. Backorder replenishment also has two groups which are full and partial. Each model's performance is evaluated based on performance measures. Simulation outputs are analyzed using ANOVA and paired sample t test. According to the results, in the incentive system used with VMI both buyers and suppliers have higher benefits compared to traditional systems. On the other hand while VMI is used without incentives only buyers increase their benefits and supplier has loses some of its benefit. As a result of this finding, incentive system used with VMI provides a balanced profit distribution among supply chain partners. Among the four coordination mechanisms proposed only incentive systems used with VMI increased both the system profit and the partners profit as opposed to traditional system. That is why incentive system with VMI is chosen as the best system. When the other independent variables are considered impact of the coordination mechanisms did not differ based on different groups of other independent variables.