Lojistik sektöründe sürdürülebilir performans ölçümü için AHP ve TOPSİS yöntemlerinin kullanılması: Lojistik firmaları üzerine bir uygulama

Abstract

Sanayi devrimi ile başlayıp II. Dünya Savaş'ından sonra hız kazanan makineleşme süreci; kentselleşme ve sanayileşme sürecini de hızlandırmıştır. Ancak geçen yıllarda birçok sorun kendisini belli etmeye başlamıştır. Kontrolsüz nüfus artışı, planlı uygulamayan kentleşme süreci, doğaya kaldırabileceğinden fazla miktarda salınımı yapılan CO2 (sera gazı) doğanın dengesini bozmuş ve çeşitli sorunlar baş göstermiştir. Bu sorunların arasında sürdürülebilir kalkınma kavramı ortaya çıkmış ve insanoğlunun doğaya yaptığı tahribatı ve gelecek nesillerin kaynaklarını yok etmeden kalkınmanın mümkün olabileceğini göstermiştir. Lojistik küreselleşme sürecinde lokomotif görevi gören önemli bir sektör haline gelmiştir. Ancak lojistik faaliyetlerinin de daha sürdürülebilir hale getirilmesi gereklidir. Bu çalışmanın amacı özellikle Türkiye'de faaliyet gösteren lojistik firmalarına sürdürülebilirlik raporlama sisteminde yol göstermektedir. Çalışmanın ilk bölümünde lojistik kavramı, lojistik faaliyetleri ve Türkiye'deki lojistik faaliyetleri üzerinde durulmuştur. Lojistik kavramının gelişimi ve literatürde yapılan tanımlardan sonra lojistik firmalarının da yapmakta olduğu faaliyetler anlatılmıştır. Son kısımda ise Türkiye'nin lojistik faaliyetleri lojistik altyapısı ve Lojistik Performans İndeksinden bahsedilmiştir. İkinci bölümde sürdürülebilir kalkınma kavramı, kavramın gelişmesi için yapılmış zirve ve toplantılar, sürdürülebilirliğin ölçülmesi için kullanılan yöntemler ve sürdürülebilirlik faaliyetlerinin raporlanması için kullanılan göstergelere değinilmiştir. Üçüncü bölümde çalışmanın uygulama kısmını oluşturan yöntemlerin teorik altyapısı verilmiştir. Dördüncü bölüm uygulama kısmı olup AHP ve TOPSİS yöntemine göre elde edilen veriler burada yorumlanacaktır.Beşinci bölüm sonuç ve öneriler kısmı olup Türkiye'deki lojistik firmaların sürdürülebilirlik raporu hazırlaması için yapması gerekenler, çalışmanın kısıtları ve ileriki dönemde yapılabilecek çalışmalar ile tez sona ermektedir.Anahtar Kelimeler: Lojistik Yönetimi, Sürdürülebilirlik, Performans Ölçümü,Çok Kriterli Karar Verme, AHP, TOPSİS

Urbanization and industrialization is especially increase after the industrial revolution and after the World War II. However, this increase causes problems in nature, environment and humankind. Unregulated population increase, unplanned urbanization process and too much CO2 emission that environment can resist finally unbalance the nature and different problems started to arise. Between these problems sustainability concept arises and shows the entire world that the damage which is done by humankind to nature can be reversed and limited resources can be used responsibly without jeopardizing the next generations' resources. Logistics is a leading sector in the world during globalization process. However, logistics activities should become more sustainable. This study aims to lead especially Turkish logistics to prepare their sustainability reports. First part gives brief information about logistics, logistics activities and logistics activities held in Turkey. After giving information about how logistics concept is developed and definitions on literature, Turkey's logistics infrastructure and Turkey's row at Logistics Performance Index is examined.In second part, sustainable development concept, how it is developed and which summits and conferences are held to develop sustainable development concept is examined. Also, how to measure sustainable performance is explained as well. Moreover, in this part, indicators and reporting principles that are mostly used, is shown. In third part, theoretical infrastructure is given which also constitutes the study's application part. Fourth part is the application part and results which are gathered from AHP and TOPSİS will be interpreted in here.Fifth part is the results and suggestions part. What should Turkish logistics companies do to prepare sustainability report, study's constraints and with the future research suggestions, thesis finishes.Keywords: Logistics Management, Sustainability, Performance Measurement,Multi-Criteria Decision Analysis, AHP, TOPSIS