1884-1885 Berlin Konferansı ve Afrika`nın Avrupalı devletler tarafından paylaşımı

Abstract

XIX. yüzyılın ikinci yarısına gelindiğinde, sömürgeci devletlerin hedefinde artık Afrika vardı. Özellikle Belçika Kralı II. Leopold'un sömürge elde edebilmek için şahsi girişimlerde bulunup, Afrika'da keşifler yaptırmasıyla beraber, Afrika bu dönemde daha da önem kazanmıştı. Afrika'yı özellikle Kongo'yu paylaşamayan sömürgeci güçler ile dönemin önde gelen devletleri bu anlaşmazlığa bir son vermek amacıyla konferans toplamaya karar verdiler. 15 Kasım 1884'ten 26 Şubat 1885'e kadar süren Berlin Konferansı (ya da diğer isimleriyle Kongo Konferansı, Batı Afrika Konferansı), bu kararın bir neticesiydi. Alman Şansölyesi Otto von Bismarck'ın başkanlığını yaptığı konferansa, dönemin Afrika kıtasında toprağı veya kıtanın paylaşılmasında siyasi ve ekonomik çıkarları olan 14 ülke katıldı. Katılımcı ülkeler; İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Portekiz, İspanya, Amerika, Danimarka, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İsveç ve Norveç, Hollanda, Rusya ve Osmanlı İmparatorluğu'ndan oluşmaktaydı. Konferansta özelde Kongo Havzası'ndaki ticaretin belirlenmesi, genelde Afrika'nın paylaşım esasları görüşülmüştür. Ayrıca yeni sömürgeciliğin yasal başlangıcı olarak kabul edilen Berlin Konferansı, yeni emperyalizmin temel prensiplerinin de belirlendiği ilk konferans olması sebebiyle dünya tarihinde önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, konferansın toplanmasından önce Avrupalı sömürgeci güçlerin Afrika'ya yönelik politikaları, genel durumları ve Afrika'yı paylaşma girişimleri ele alınmıştır. Ayrıca, Kuzey ve Doğu Afrika'da toprağı olan ve buradaki Müslümanlarla ilişkileri bulunan Osmanlı İmparatorluğu'nun konferansa bakış açısını sunulmuş ve değerlendirilmiştir. Son olarak, konferansta görüşülen konular, bunların önemi ve sonuçları, özellikle Kongo'nun durumuna yer verilmiştir.

In the second half of the nineteenth century, imperialist states had new target which was Africa. Especially with personal efforts and encouragement of Belgian King, Leopold II, to make explorations in Africa, this continent became increasingly important. Conflicting over Congo in specific and Africa in general, imperialist powers and leading European states decided to come together at a conference to end this conflict and reach an agreement. Having gathered from 15 November 1884 to 26 February 1885, Berlin Conference (or the Congo Conference, West Africa Conference) was a result of this decision. Headed by German Chancellor Otto von Bismarck, 14 countries that had either territories or economic and political interests joined the conference. Those countries were Germany, England, France, Italy, Belgium, Portugal, Spain, United States of America, Denmark, Austrian-Hungarian Empire, Sweden, Norway, Netherlands, Russia and the Ottoman Empire. Participant countries discussed trade in Congo Basin in specific, partition of Africa in general. Accepted as the legal beginning of New Imperialism, Berlin Conference set up the rules and principles of New Imperialism. This study presents policies of European powers towards Africa, their general situation and their attempts to partition Africa. Also, it shows what kind of approach the Ottoman Empire that had some territories in Africa and close relations with some Muslim African countries had towards the conference. Finally, it presents and exams issues that the participant countries discussed at the conference, the results and importance of these discussions and decisions they took especially regarding Congo.