Türkiye`de mikrokredi uygulamaları: Grameen mikrokredi modeli manisa ili örneği

Abstract

Dünyadaki en önemli gündem maddelerinden biri yoksulluk ve yoksullukla mücadeledir. Küreselleşme ile birlikte yoksullukla mücadelede artık sadece bir ülkenin sorunu olmaktan çıkmış, başta gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm ülkelerin ortak sorunu haline gelmiştir. Yoksullukla mücadele küresel gelişmenin yanında, bölgesel kalkınma ve doğal olarak ülkelerin kalkınması açısından da büyük öneme sahiptir. Dünyada yoksulluk ve yoksullukla mücadelede karşımıza çıkan en önemli finansal argümanlardan birisi Mikrofinans ve Mikrokredi kavramlarıdır. İlk olarak 1976 yılında Bangladeş'te uygulanmaya başlayan Mikrokredi uygulamaları, devam eden yıllarda yoksullukla mücadelede ve refah düzeyinin artması konusunda stratejik bir finansal araç haline gelmiştir.Türkiye'de Mikrokredi uygulamalarının benzer konseptte uygulamalarının başlangıcı 1995 yılıdır. Bu yıldan sonra farklı kurumlarca çalışmalar yürütülmüştür. Mevcut Mikrokredi uygulamalarıyla ilgili olarak makro düzeyde birçok araştırma olmakla birlikte, özellikle bu krediden yararlanan bireylerde meydana gelen sosyo-ekonomik değişimlerin incelenmesine yönelik olarak yapılan çalışmalar oldukça yetersiz düzeydedir.Türkiye'de Mikrokredi kullanan bireylerin sosyo-ekonomik yapısının bilinmesi, Mikrokredi uygulaması sonucu gelinen noktayla bu yapı arasındaki ilişkinin (eğitim durumu, yaş, cinsiyet, mevcut gelir düzeyi, meslek, aile yapısı vb.) ortaya konulması ve başarı ölçütlerinin belirlenmesi gerekmektedir.Çalışmada dar gelirli kadınlara iş kurma ya da var olan işlerini sürdürmeleri amacıyla birçok az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde uygulanan Türkiye Grameen Mikrofinans Programı'nın Manisa ilindeki uygulaması incelenmiştir. Mikrokredi kullanan bireylerin gelir düzeylerinde meydana gelen değişimle, bu bireylerin sosyo-ekonomik yapıları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı ve Mikrokredi uygulamalarının kredi kullanan kişiler açısından başarı ölçütlerinin neler olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmanın verileri Manisa Mikrokredi merkezinden elde edilmiş olup, 2015 Nisan ayına kadar kredi kullanan ve hala aktif kredi kullanıcısı olan 231 kişiye ait verilerden yararlanılmıştır.Türkiye Grameen Mikrofinans Programı Manisa Şubesi üyelerinin, sosyo-ekonomik özellikleri ile gelir artışları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilen analizde gelir artışının diğer unsurlarla karşılaştırılmasında nonparametrik (parametrik olmayan) analizlerden Mann whithney-U ve Kruskall Wallis analizi uygulanmıştır. Yapılan analiz sonucunda mikrokredi kullanan kişilerin `Eğitim Durumları` ve `Seçmiş Oldukları Meslek` arasında anlamlı ilişki tespit edilmiş ve bu yönde bazı önerilerde bulunulmuştur.

One of the most important topics around the world is poverty and the struggle against it. With the globalisation, struggle against poverty has no longer been the problem of only one country, it has become the common problem of all countries including the developed ones. Struggle against poverty is not only important for global development, but also important for regional improvements and with no doubt the development of the countries.Two of the most important financial arguments that we face during the struggle against poverty are the terms Microfinance and Microcredit. Microcredit applications first started in 1976 in Bangladesh and then in the following years became a strategical financial tool for the struggle against poverty and financial development.The year that Microcredit started its applications in the similar context in Turkey is 1995. In the following years different applications was conducted by different institutions.In Turkey, it is a necessity to know the social economic structure of the individuals using Microcredit, to reveal the relationship between this structure and the present situation as a result of Microcredit application (educational status, age, sex, income, occupation, family etc.) and to decide the criterion of success.There are many studies in macro level about current Microcredit applications, but the studies towards the social economic changes of the people having used this credit are very insufficient.In this study as a part of Grameen Microfinance Programme in Turkey, which is applied in many developing and underdeveloped countries aiming women with low income to either start business or to continue their current business, the application in Manisa has been investigated. In this study it has been tried to reveal the criterion of success of the Microcredit applications for the people having used the credit and to find out if there is a relation between the change in the income of the credit using individuals and their social economical structures. The data of the study has been obtained from Manisa Microcredit centre and the data of the people having used credit till April, 2015 and 231 people who are still the users of the credit , has been used.As a result of the analysis a high relation between `Educational Status` and `Occupation` of the people who have used microcredit, has been found and some suggestions have been made.