İlköğretimde Matematik eğitiminin denetimi ve bir model önerisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim matematik öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda ilköğretimde matematik eğitimi denetiminin nasıl gerçekleştiğine dair bir durum tespit çalışması yapmak ve uygulamada karşılaşılan eksiklik ve sorunları açığa çıkararak, bu sorunlar temelinde, alan yazına uygun bir biçimde ilköğretimde matematik eğitimi denetimi modeli geliştirmeye çalışmaktır.Araştırma betimsel bir araştırmadır. Bu doğrultuda veri toplama tekniği olarak hem nicel hem nitel boyutları içeren karma yöntem kullanılmıştır. Araştırma, nicel verilerin elde edilmesinden sonra, nitel verilerle desteklenmiştir.Araştırma kapsamında, 2011-2012 eğitim öğretim yılında Sivas il merkezinde görev yapan 293 ilköğretim matematik öğretmeninden (30'u aday öğretmen konumunda oldukları için denetim görmemiş olmaları sebebiyle, üçü ise liselerde görevli olduğu için çalışma kapsamına alınmamış) 260 ilköğretim matematik öğretmeni çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Ayrıca nitel boyut için, çalışma grubu içerisinden `maksimum çeşitlilik örneklemesi' esas alınarak 20 matematik öğretmeni seçilmiştir.Araştırma kapsamında, veri toplama aracı olarak nicel boyut için `Genel Denetim Süreci' ve `Matematik Dersi Denetimi? ölçekleri geliştirilerek uygulanmıştır. Nitel boyut için ilköğretimde matematik dersi denetimlerinin nasıl gerçekleştiğini, etkililik düzeyini, denetimlerde yaşanan sorunları ve denetimlere ilişkin beklenti ve çözüm önerilerini açığa çıkarabilmek için görüşme formu geliştirilmiş ve uygulanmıştır.Araştırmanın nicel boyutuyla ilgili her iki ölçekle toplanan verilerde, bağımsız değişkenlere göre algı düzeyinde bir farklılık olup olmadığına bakmak için, t testi, Mann Whitney U testi ve tek yönlü varyans analizleri yapılmıştır. Araştırmanın nitel boyutuyla ilgili görüşme formları kullanılarak elde edilen yazılı veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir.Araştırma sonucunda, nicel verilerin analizi ışığında, yapılan denetimlerde evrak inceleme aşamasına fazla önem verildiği, matematik dersi içeriğine ilişkin yapılan denetimlerde `Matematik öğrenmeye motivasyonun sağlanması', `Programın genel hedeflerinin gerçekleştirilmesi', `Öğrenme sorumluluğunun öğrenciye verilmesi' ve `Öğretmenden beklenen rollerin gerçekleştirilmesi' kriterlerinin genellikle arandığı görülmüştür. Bunun yanında, kadınların erkeklere göre, 16 ve üstü öğretmenli okullarda çalışan öğretmenlerin 1-15 öğretmenli okullarda çalışanlara göre ?gözlem esnası?nda işleyen sürece daha fazla önem verildiğini düşündükleri görülmüştür. Yine kadınların erkeklere göre ders gözlemlerinde, beklenen öğretmen rolünün gerçekleştirilmesine daha fazla önem verildiğini, 11 yıl üstü kıdeme sahip öğretmenlerin, 1-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlere göre `motivasyon'un sağlanması aşamasına daha fazla önem verildiğini düşündükleri görülmüştür. Diğer bağımsız değişkenlerde öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.Araştırma sonucunda, nitel verilerin analizi ışığında, denetimlerin evrak kontrolü, gözlem, öğrencilere soru sorma ve eksikliklerle yapılması gerekenleri ifade etme şeklinde gerçekleştiği, bunun yanında öğretmene rehberlik ve matematik dersi öğretiminin niteliğini artırma adına etkili olmadığı görülmüştür. Denetimlerde denetim süresinin kısalığı, imkan ve şartların dikkate alınmaması, sınıf ve konu seçiminin tesadüfe bırakılması, öğretmenin değerlendirme kriterlerinden habersiz olması, denetmenlerin matematik alanında uzman olmaması gibi sorunların yaşandığı görülmüştür. Buna karşılık, denetim süresinin uzatılması ve öğretim yılı içerisinde denetimlerin periyodik olarak tekrarlanması, her sınıf düzeyi için denetim yapılması, değerlendirme kriterlerinden öğretmenin haberdar edilmesi, danışmanlık görevinin daha etkin bir biçimde yerine getirilmesi, her branşın denetmeninin ayrı olması, denetimlerin alanda uzman bir denetmen tarafından gerçekleştirilmesi, denetmenin konulara hakim olması ve hangi konuya hangi yöntemin daha uygun olacağını bilerek öneride bulunabilmesi, şeklinde öneriler getirildiği görülmüştür.Araştırma sonuçlarına dayalı olarak, yaşanan sorunlara çözüm getirebilme ve denetimlerin matematik öğretiminin niteliğini artırmadaki etkililiğini artırmak adına bir ilköğretim matematik eğitimi denetimi modeli geliştirilmeye çalışılmış ve araştırma sonunda yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: İlköğretim, Denetim, Matematik Eğitimi

The aim of this research is to make a due diligence study to how the supervision of mathematic education occured to the views of primary school mathematic teachers and, through revealing the deficiencies and problems encountered in application, at the base of this problems,to develop a model of supervision on primary school mathematic education appropriate for literature.This research is a descriptive one. In this direction, as data gathering technique, an integrated method including both quantitative and qualitative dimensions is used. Research is built up with qualitative data after quantitive data is gathered.In the extent of research, 260 primary school mathemetic teachers of 293 primary school mathematic teachers working in Sivas city centre (because of being out of supervision fort he cause of being teacher candidate, and 3 of them working at high schools are not taken to the study extent) are identified as study group. In addition, for quantitative dimension, 20 mathematic teachers are chosen from this study group as predicated on maximum variety sample.In the extent of research, as data gathering device, `? General Supervision Process?? and `?Supervision of Mathematic Lesson?? scales are used for quantitative dimension. For qualitative dimension, an interview form is developed and applied to reveal how the supervisions of mathematic lesson occurs, efficiency level of these supervisions, problems occured in supervisions and the expectation and solution advices related with supervisions.In data gathered by both scales related to quantitative dimension, to look if there is difference or not in the perception level to independent variants, t test, Mann Whitney U test an d one-sided variance analysis are done. Written data gained through using interview forms related to qualitative dimension of research is analysed with content analysis.In the result of research, it is seen in the ligth of quantitative data analysis that in supervisions document analysis stage is overrated, in supervisions related to content of Mathematic lesson,canons like `?Providing motivation for mathematic learning??, `?Occurance of program?s general aims?? , `?giving the learning responsibility to the student??, and `?occurance of roles expected from teacher?? are seen as generally looked for. In addition, women than men are seen that they think teachers working in schools consisting of 16 and more teachers overrate the running process in observation time than those working in schools consisting of 1-15 teachers. Again, it is seen that women than men think that in lesson observations the occurance of expected teacher role is overrated, teachers having 11 year seniority than teachers having 1-10 year seniority overrate the process of providing motivation. In other independent variants, significant differences are not seen between teachers? view.In the result of research , it is seen, in the light of qualitative data analysis, that supervisions occured in the manner of expressing document control, observation, asking questions to students, deficiencies and dues, beside this it is not effective for guadience to teacher and improving quailty of teaching mathematic. In supervisions, problems such as the brevity of supervision time, ignorance of opportunities and conditions, coincidence of class and subject selection, unposted teachers about the canons of evaluation, supervisor?s not being master are seen. Correspondingly, it is seen that advices are given such as supervision time and repetition of supervisions periodically in school year, supervision for every class grade, exposition of teachers about the canons of evaluation, fulfilling of consultancy duty actively, difference of supervisor for each branch, occurance of supervision by a supervisor mastered at his own branch, being master of subjects and his ability to give advices knowing which method will be appropriate for for which subject.To be founded on the results of research, a primary school mathematic education supervision?s model is studied to develop to bring solution to the problems and to increase efficiency of supervisions? quality of mathematic teaching and at the end of the research it is included.Key Words: Primary school, Supervision, Mathematic Education