Ratlarda oluşturulan mukozal defektlerde lokal hümik asit uygulamasının yara iyileşmesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; hümik asitin topikal olarak uygulanmasının ratlarda ağız mukozasındaki yara iyileşmesine etkilerinin, histopatolojik ve histomorfometrik olarak araştırılmasıdır. Denek olarak 12 haftalık, ortalama ağırlıkları 280-300 gr olan Wistar cinsi 72 adet rat kullanıldı. Ratlar rastgele seçilerek hiç bir ajan uygulanmayan kontrol grubu (K), klorheksidin (%0.12) grubu (CHX), 80 mg/kg hümik asit grubu (HA80) ve 150 mg/kg hümik asit grubu (HA150) olmak üzere 4 ana gruba ayrıldı. Ratlarda palatinal bölgede, punch ile 5 mm çapında mukozal defekt oluşturuldu. Bu gruplar kendi içerisinde 7., 14. ve 21. günlerde sakrifiye edilmek üzere 3 alt gruba ayrıldı. Ratlar sakrifiye edildikten sonra histopatolojik inceleme için doku örnekleri alındı. Histopatolojik değerlendirmede; epitelizasyon, ülserasyon, polimorfo nükleer lökositler (PNL), mononükleer hücreler (MNL), fibroblast ve vaskülarizasyona bakıldı. Ayrıca doku örnekleri histomorfometrik inceleme için fotoğraflanarak bilgisayar ortamına aktarıldı. Yapılan istatistiksel analiz sonucunda tüm gruplar arasında 7.,14. ve 21. günlerde epitelizasyon derecesi, PNL ve MNL hücre infiltratı açısından anlamlı bir fark bulunmadı. HA150 grubundaki ülsere alanlar diğer gruplara oranla daha az miktardaydı ve bu fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). Vaskülarizasyon değerlerine bakıldığında 7. günde K grubu ve HA150 grubu daha iyi sonuçlar gösterdi (p<0,05). 14. ve 21. günlerde ise gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmadı (p>0,05). Yara yüzey alan ölçümleri, HA150 grubunda diğer gruplara kıyasla daha düşük miktardaydı ve bu sonuç, HA150 grubundaki iyileşmenin daha iyi olduğunu gösterdi (p<0,05). Bu çalışmanın sonucunda hümik asitin, ağız boşluğundaki yara iyileşmesini arttırdığı görüldü. Ayrıca klorheksidinin yara iyileşmesini olumsuz yönde etkilemediği tespit edildi. Anahtar Kelimeler: Yara iyileşmesi, rat, palatinal mukoza, klorheksidin, hümik asit

The aim of this study is to investigate the effects of topical application of humic acid on wound healing in oral mucosa in rats histopathological and histomorphometrical. 12 weeks old, average weight of 280-300 grams, 72 Wistar rats were used as subjects. The rats were divided to four main groups randomly; no agent applied control group, the chlorhexidine digluconate (%0.12) group (CHX), 80 mg/kg Humic Acid group (HA80), 150 mg/kg Humic Acid group (HA150). 5-mm diameter mucosal defects were created with punch in the palatal area of each rat. These groups were also divided to 3 subgroups to be sacrificed in the same time within 7th, 14th and 21 days. After the rats were sacrificed, the tissue samples were taken for the histopathological examination. Histopathological evaluation involved epithelialization, ulceration, polymorphous nuclear leukocytes (PNL), mononuclear cells (MNL), fibroblast and vascularization. Additionally the tissue samples were photographed to transfer to computers for histomorphometric examination. As a result of statistical analysis, epithelization degree, PNL,MNL cell infiltration did not show significant difference on 7. , 14. , 21. days. Ulcerated areas in the HA150 group were less than the rates of other groups, this difference was statistically significant(p<0,05). When the vascularization was evaluated, the K group and HA150 group showed better results (p <0,05). On 14th and 21 days, there was no significant difference between groups (p> 0,05)Wound surface area measurements were less in the HA150 group comparing to other groups and this result showed that healing in the HA150 group was better (p <0,05). As a result of this study, it is shown that humic acid improved the wound healing in oral cavity. It was also determined that chlorhexidine did not affect the wound healing negatively.Key Words: Wound healing, rats, palatal mucosa, chlorhexidine, humic acid.