Triticum dicoccoides ile triticum durum buğdayları melezlerinde ebeveyn ve F4 neslinde RAPD yöntemiyle genotip belirlenmesi

Abstract

ÖZET T. dicoccoides ile T. durum buğdayları melezlerinde ebeveyn ve F4 neslinde RAPD yöntemiyle genotip belirlenmesi` Hazırlayan : Burcu ARSLAN Danışman : Prof. Dr. Süer YÜCE Enstitü : C.B.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü.Yüksek Lisans Tezi. Buğday insan beslenmesinde önemli bir bileşendir. Bundan dolayı buğdayın kalite ve kantitesini arttırmak için birçok ıslah çalışması yapılmaktadır. Bugün genotipik yapıların gözlemini mümkün kılan çeşitli moleküler markörler kullanımdadır. Bu araştırmada, buğday türlerinden, Triticum durum ve Triticum dicoccoides ekonomik, beslenme ve yüksek protein içeriği açısından önemleri nedeniyle kullanıldı ve bu türlerin hibritleri RAPD markırları kullanılarak analiz edildi. Yirmi RAPD primerinin ön analiz sonuçlarına dayalı olarak önemli bantlar veren 6 primer (OPA-02, OPA-04, OPA-06, OPB-03, OPB-04, OPB-05) genetik polimorfizmi ve genotipleri belirlemek için seçilip kullanıldı. Elektroforetik bantlar Kluster yöntemine göre (Jump) analiz edildi. Türler arasındaki genotip uzaklıklar dendogramlarla belirlendi. Sonuçta Triticum dicoccoides'in diğer kültür ebeveynleri ve melez döllerinden ayrı bir grup oluşturduğu gözlendi. Bu veriler gelecek ıslah çalışmaları için bir temel oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler : RADP (Rastgele Amplifiye Edilmiş Polimorfik DNA), PCR (Polimreaz Zincir Reaksiyonu), Triticum dicoccoides, Triticum durum VII

ABSTRACT ` Genotype identification in the Triticum dicoccoides and Triticum durum parents and F4 generations by using RAPD markers. ` Pre. : Burcu ARSLAN Advisor: Prof. Dr. Süer YÜCE Institute : C.B.U. Institute of Natural and Applied Sciences, Master of Science Thesis. Wheat is an important element of the human diet. For this reason, in order to increase the quality and the quantity of the wheat, many breeding studies are breing carried out. Today, the various molecular markers that enables the observation of the genotype structures are in use. In this research, the wheat species (Triticum durumand Triticum dicoccoides) were used because of their economical and dietary importance and high protein content respectively. Their hybrid offsprings were analyzed by using RAPD markers. Six primers providing significant bands (OPA-02, OPA-04, OPA-06, OPB-03, OPB-04, OPB- 05 ) were selected and used in RAPD analysis to determine the genetic polymorphism and identifying the genotypes, based on preliminary results of 20 RAPD primers. The electrophoretic data were analyzed by cluster method (Jump). Genotype distances among the species were revealed by dendograms. In conclusions, it was determined that T.diccocoides formed another group different from the cluster parents and hybrid offsprings. This data forms a basis for the future breeding studies. Key word: RAPD, PCR, Triticum dicoccoides, Triticum durum VIII