Deri sanayi atık sularından krom (VI) iyonunun adsorpsiyonu

Abstract

Son yıllarda atık suların arıtılmasında alternatif arıtım yöntemleri geliştirilmektedir. Atık sulardaki ağır metalleri gidermek için kullanılan yöntemlerden birisi de ağır metallerin adsorpsiyonudur. Bir ağır metal olan Cr(VI), su kirliliğine ve canlı bünyesinde toksik etkiye neden olur.Bu çalışmada klinoptilolit, asit ile aktive edilmiş klinoptilolit, dolomit minerali ve deri sepileme endüstrileri tarafından üretilen palamut meşesi (Quercus ithaburensis) atığı gibi doğal adsorbanlar kullanılarak Cr(VI) iyonunun adsorpsiyonu ve deri atık suyundaki diğer kirletici parametrelerin giderimi araştırılmıştır.Çalışma iki deneysel kısımdan oluşmaktadır. İlk kısımda adsorpsiyona etki eden temel faktörler incelenmiştir. Çalışma parametreleri olarak uygun karıştırma hızı, pH, adsorbanın uygun tanecik boyutu, uygun konsantrasyon, adsorban miktarı ve sıcaklık bulunmuştur. Krom (VI) çözeltileri için optimum şartlar belirlenmiştir.İkinci kısımda, bütün adsorban maddeler için önceden belirlenmiş optimum koşullarda atık su ile adsorpsiyon deneyleri yapılmıştır. Deneysel çalışmalarda bir deri endüstrisi atık sularından kompozit olarak alınan numunede, KOİ (Kimyasal Oksijen İhtiyacı), AKM (Askıda Katı Madde), BOİ (Biyolojik Oksijen İhtiyacı) ve Krom (VI) parametrelerinin giderimi üzerine çalışılmıştır. Klinoptilolit ve aktif klinoptilolit kullanımıyla sırasıyla KOİ, AKM, BOİ ve krom(VI) değerleri için; %50, %55, %33 ve % 80 civarında adsorpsiyon verimleri elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler : Klinoptilolit, krom(VI), deri atık suyu, adsorpsiyon, dolomit.

Alternative wastewater treatment methods are developed in recent years. One elimination method of heavy metals from the waste water is the adsorption of heavy metals. Cr (VI) is a heavy metal which is cause of water pollution and toxic effect on the living structures.In this study, the adsorption of Cr(VI) and removal of other polluted parameters was researched using natural adsorbents as clinoptilolite, activated clinoptilolite with asid, dolomite mineral and waste acorn of Quercus ithaburensis which was produced by valeks industries.The study consist of two experimental parts. In the first part, principal factors afffecting th adsorption were investigated. Suitable mix rate, pH, particular size of adsorban, concentration, amount of adsorban, temperature were invented and the optimum conditions were determined for chromium (VI) solutions.In the second part, adsorption tests were done with waste water under pre-determined optimum conditions for all the adsorban subtances. Experimental studies were taken place on removal of COD (Chemical Oxygen Demand), SS (Suspend Solid), BOD (Biological Oxygen Demand) and chromium (VI) from composite sample of the tannery waste water. The outputs of adsorption using clinoptilolit and activated clinoptilolit for COD, SS, BOİ and chromium(VI) respectively about %50, %55, %33, %80 was obtained.Key Words : Clinoptilolit, chromium(VI), tannery waste water, adsorption, dolomite.