Divanü Lugati`t Türkteki Argucanın tarihî Türk lehçeleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Dîvânü Lugati't Türk, daha önce de belirttiğimiz gibi Türk dilinin ilk sözlüğü olmasının yanı sıra Türk dilinin gramer kitabıdır. Eserde adı geçen Türk topluluklarından biri de Argulardır.Kaşgarlının vermiş olduğu bilgilerden 11. Yüzyılda yaşadığı kesin olarak bilinen Arguca hem ses hem şekil hem de sözcük açısından standart Karahanlı Türkçesinden farklı özellikler göstermektedir. Bu özellikler kimi zaman sözcüğün anlamına ilişkin olmakla birlikte kimi zaman da ses değişmelerine yöneliktir. Çalışmamızda Arguların dil ve tarih malzemesini ayrıntılı olarak irdeleyeceğiz. Bununla birlikte malzemenin daha iyi anlaşılması açısından diğer tarihî Türk lehçelerinden de yararlanacağız.

DLT, as we mentioned before, is the first dictionary of the Turkish language as well as the grammar book of Turkish language. One of the Turkic societies mentioned in the work is From the information given by Kashgarli, Arguca, which is known to have lived in the 11th century, shows different characteristics from standard Karakhanlı Turkçes in terms of both se and form and word. These features are sometimes related to the meaning of the word, and sometimes to the voice changes. We will examine the language and history of Arguments in detail in our work. We will also benefit from other historical Turkish dialects in terms of better understanding of the material.