Türkiye iş kurumu tarafından uygulanan işbaşı eğitim programlarının istihdama etkileri

Abstract

TÜRKİYE İŞ KURUMU TARAFINDAN UYGULANAN İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARININ İSTİHDAMA ETKİLERİAktif İşgücü Piyasası Politikaları, işsizlerin iş piyasasına entegre edilebilme imkanını artırmaya yönelik uygulamalar olarak tanımlanabilir. İşbaşı Eğitim Programları, bu politikalardan biridir. Bu programlar, katılımcıların daha önceden edindikleri teorik bilgileri uygulama yaparak pekiştirmelerini veya mesleki deneyim kazanmalarını sağlamak amacıyla, Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenmektedir. Bu çalışma, İşbaşı Eğitim Programı'na katılan kişilerin istihdam edilme ve edilmeme nedenlerini ve programa duydukları güven ve memnuniyetini belirlemek ve aynı zamanda İşbaşı Eğitim Programlarının katılımcılar üzerinde ne gibi etkiler yarattığını belirleyerek bu programların istihdama etkisini anlamak amacıyla planlanmıştır. Çalışmada nitel analiz tekniği olan yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeye katılanlara sorulmak üzere, hazır bir soru listesi oluşturulmuş ve bu sorulardan alınan yanıtlara göre yeni sorular yöneltilmiş ve konunun derinlemesine incelenmesi sağlanmıştır. Görüşmeler için, İşbaşı Eğitim Programı'nın bitiminde işten çıkarılan (8 kişi), program bitiminden sonra program süresi kadar daha çalıştırılıp işten çıkartılan (10) ve bu iki dönem bittikten sonra istihdam edilen kişilerden (10) oluşan 3 farklı grup oluşturulmuş ve toplam 28 kişiyle ortalama 18 dakika süren görüşmeler yapılmıştır. Gönüllülük esasına dayanan görüşmelerin büyük çoğunluğu, Bolu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü hizmet binasında yapılmakla birlikte, katılımcıların işyerinde ya da dış mekânlarda yapılan görüşmeler de olmuştur. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, programlar hedef kitlelerinden biri olan gençler tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu durum, aynı zamanda genç işsizliğinin yüksek olduğuna dair ipuçları vermektedir. Gençler, talep yetersizliği işsizliği olarak da bilinen konjonktürel işsizlikten en fazla etkilenen gruptur. Konjonktürel işsizlik, ekonominin tekrar canlanıp büyümeye başlaması ile çözülebilmektedir. Bu durumda, İşbaşı Eğitim Programları yolu ile yapılan müdahaleler yetersiz kalabilmektedir.Çalışma, programların genellikle kısa sürede öğrenilebilen, deneyim gerektirmeyen işler için, dönemsel üretim artışlarında kullanıldığını, katılımcıların uzun süreli istihdam edilmeleri için bir katkı sağlamadığını ve daha çok işveren lehine kullanıldığını ortaya çıkarmıştır. Aynı zamanda çalışma, uzun süreli istihdamları sağlanamayan katılımcıların kapalı kalma etkisi ile karşı karşıya kaldıklarını da göstermektedir. Bunun yanında, böyle bir program olmasa da kendilerine bir iş bulabilecek yeterliliğe sahip katılımcılarla düzenlenen programların, işgücü piyasasında etkisiz kaldığı anlaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Aktif İşgücü Piyasası Politikaları, İşbaşı Eğitim Programları, Konjonktürel İşsizlik, Kapalı Kalma Etkisi, Etkisizlik.

THE EFFECTS OF ON-THE-JOB TRAINING PROGRAMMES ON EMPLOYMENT APPLIED BY TURKISH EMPLOYMENT SERVICEActive Labour Market Policies can be defined as applications to increase the possibility of integration of the unemployed into the labour market. On-the-job training programmes are one of these policies. These programmes are organized by Turkish Public Employment Service in order to enable the participants to apply the theoretical knowledge previously gained or to gain professional experience.This study was planned to determine the reasons for the employment and non-employment of the participants of on-the-job training programmes and also to understand the impact of these programmes on employment by determining the effects of the programmes on participants. Semi-structured interview method, a qualitative analysis technique, is used in the study. A ready list of questions was prepared to be asked to the participants and new questions were asked according to the answers received from these questions and it is provided to examine the subject in-depth. A total of 28 programme participants volunteered for interviews. The interviewees belonged three different groups: persons who were laid off at the end of programmes (8 people), who were laid off after working as much as programme duration after programme (10) and who were employed after these two terms (10).Interviews lasted for 18 minutes on average. While majority of the interviews were conducted in Bolu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü service building, some were conducted at participants' workplaces or outside.According to the findings obtained in the research, the programmes are used extensively by young people who are one of programmes' target groups. This also gives us clues that the youth unemployment is high. Young people are the most effected group by cyclical unemployment also known as insufficient demand unemployment. Cyclical unemployment can be solved when the economy revives and starts to grow. In this case, interventions with on-the job training programmes can be insufficient. The study revealed that programmes are generally used at high production periods for jobs that can be learnt in a short time and do not require experience. The programmes usually do not contribute to the long-term employment of the participants and are mostly used in favour of employers. The study also shows that participants whose long-term employment could not be provided face the lock-in effects. In addition, for the participants who are qualified to find a job such programmes were found to be ineffective in the labour market.Keywords: Active Labour Market Policies, On-the-job training programmes, Cyclical Unemployment, Lock-in Effect, Ineffectiveness.