Sıçan ovaryan foliküllerinde radyasyona bağlı apoptozis üzerine shilajitin etkileri

Abstract

Ovaryumdaki folikül dejenerasyonu iyonize radyasyon tarafından hızlandırılır. Radyasyon ovaryan dokuda bir taraftan oksidatif stres yaratırken diğer taraftan intrensek apoptotik yolağı tetikler. Geleneksel Hint tıbbı başta olmak üzere birçok kültürde geleneksel tedavi yöntemlerinin bir parçası olarak asırlardır kullanılmakta olan shilajit; özellikle yaz aylarında Himalayalar, Hindikuş, Pamir ve Urallar gibi dağlık bölgelerde, 1000 ila 5000 metre yükseklikte kaya köklerinden sızan ve çok sayıda organik ve inorganik maddenin bileşiminden oluşan doğal bir üründür. Shilajit'in serbest oksijen radikal süpürücü etkisi güncel raporlarda gösterilmiştir. Yine shilajit'in sıçanlarda oosit proliferasyon ve diferansiyasyonunu başlattığı ve diöstrusu kısaltarak ovülasyon frekansını arttırdığı gösterilmiştir. Çalışmamızda; 40 adet prepubertal dişi Wistar albino sıçan, biri kontrol grubu olmak üzere 4 gruba ayrılmıştır. Shilajit ve radyasyon+shilajit gruplarındaki sıçanlara gün aşırı oral yoldan 100 mg/kg shilajit verilmiş, radyasyon ve radyasyon+shilajit grubundakiler ise 8,3 Gy tüm vücut iyonize radyasyona maruz bırakılmıştır. İrradyasyondan sonraki 4. günde sakrifiye edilen sıçanların ovaryumları toplanmıştır. Shilajit grubunda kontrol grubuna göre ve radyasyon+shilajit grubunda radyasyon grubuna göre daha yüksek primordial folikül sayısı gözlenmiştir. Yine özellikle radyasyon+shilajit grubundaki ileri evre foliküllerin kısmen de olsa morfolojik bütünlüklerini korumuşlar ve erken evre apoptotik değişikliklerle uyumlu görünüm arz etmişlerdir. Shilajit verilen gruplarda oksidan-antioksidan dengenin olumlu yönde etkilendiği bulunmuştur. Yine p53, bax ve kaspaz 3 gibi apoptotik belirteçler için yapılan immunohistokimyasal boyamalarda shilajit verilen gruplarda ekspresyonların zayıfladığı gözlenmiştir.

Ovarian follicular degeneration is accelerated by ionizing radiation. In ovarian tissue, radiation creates oxidative stres, on the other hand it triggers the intrinsic apoptotic pathway.Shilajit, a natural product that consists a combination of organic and inorganic materials, is being used as a part of traditional treatment systems mainly in traditional indian medicine and especially in the summer, in the mountainous regions such as Himalayas, the Hindu Kush, Pamir and the Urals it exudes from roots of rocks which are from 1000 to 5000 meters high. Free radical scavenging effect of shilajit has been shown in the current reports. At the same time, it has been shown that shilajit induce oocyte proliferation and differentiation and increase the frequency of ovulation shortening diestrus.In our study; 40 prepubertal female Wistar albino rats, including one in the control group were divided into 4 groups. Shilajit were given to rats in shilajit and radiation+shilajit groups in dose 100 mg/kg p.o., rats in radiation and radiation+shilajit groups were exposed to 8.3 Gy whole body ionizing radiation. 4 days after irradiation the rats were sacrificed and the ovaries were collected. It has been observed that shilajit group had much more primordial follicle number compared to control group and the situation was the same for the radiation+shilajit group compared to radiation group. What is more, advenced stages of follicles that are in radiation+shilajit group have partially saved their morphological integrity and they showed compatible appearance with early stage of apoptotic changes. It has also been found that the oxidant-antioxidant balance was affected positively in shilajit treated groups. Morover, in immunohistochemical staining which was done for apoptotic markers like p53, Bax and caspase 3 expressions of these markers were observed to have weakened in shilajit treated groups.