Sağlık personelinde kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve suçiçeği seroprevalansının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç : Sağlık personelleri, hastaların respiratuar sekresyonları, enfekte kan ve vücut sıvılarıyla temas gibi riskler nedeni ile bazı enfeksiyon hastalıkları açısından toplum geneline göre artmış risk altındadırlar. Bu nedenle özellikle aşı ile önlenebilen hastalıklara karşı sağlık personelinin bağışıklanması, hem sağlık personelinin korunmasını sağlayacak hem de diğer hastalara yayılımının önlenmesinde yardımcı olacaktır. Günümüzde herhangi bir sağlık kurumunda hastalara hizmet veren sağlık personeli için bağışıklama programlarının oluşturulması ve uygulanması giderek önem kazanmaktadır.Bu çalışmada, Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde görev yapan sağlık personelinde aşı ile önlenebilir hastalıklardan olan kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve suçiçeği antikor düzeylerinin belirlenmesi ve aşılama öncesi serolojik taramanın maliyet etkinliğini değerlendirerek, etkin bir bağışıklama programının oluşturulması amaçlanmıştır. Metod: Bu çalışma 10/03/2014 – 10/01/2015 tarihleri arasında Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde yapılmıştır. Katılımcıların yaş, cinsiyet, meslek, bölüm, çalışma süreleri, çocukluklarının geçtiği yerleşim birimleri, hastalık geçirme öyküleri ve aşılanma durumları bir anket formu ile sorgulanmıştır. Serum örnekleri üretici firma (NOVATEC) önerileri doğrultusunda Enzyme-linked Immunosorbent Assay (ELISA) yöntemiyle çalışılmıştır.Bulgular : Çalışmaya toplam 384 gönüllü sağlık personeli dahil edilmiş olup katılanların % 61,2'si kadın, % 38,8'i erkekti ve çalışmaya katılan sağlık personelinin % 52,6'sı hemşire, % 30,5'i yardımcı personel, % 16,9'u doktor idi. Çalışmaya katılanların yaş ortalaması 32,43±6,4 ve ortalama görev süreleri 4,86±3,0 idi. Serolojik test sonuçları değerlendirildiğinde hastanemizde görev yapan sağlık personelinin, seropozitiflik düzeylerinin, kızamıkçık için % 98,2, suçiçeği için % 94,3, kabakulak için % 94 ve kızamık için ise % 92,2 olduğu belirlenmiştir.Anket sonuçları ile serolojik test sonuçları karşılaştırıldığında; sağlık personelinde hastalık geçirme öyküsünün duyarlılığı kabakulak ve kızamık için yüksek değerlerde iken (sırasıyla % 81,6 ve % 80,5), kızamıkçık için % 43,4 gibi çok düşük değerlerde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca MMRV enfeksiyonlarının hepsinde hastalığı geçirme öyküsü için yüksek pozitif prediktif değerler saptanmıştır; kızamıkçık geçirme öyküsü için % 98,9, kabakulak geçirme öyküsü için % 97,5, suçiçeği geçirme öyküsü için % 96,9 ve kızamık geçirme öyküsü için % 95,6 pozitif prediktif değerler saptanmıştır. MMR ve suçiçeği enfeksiyonları için yapılan maliyet etkinlik çalışması sonucunda MMR enfeksiyonları için serolojik tarama yapılarak aşılama uygulanması lehine 2.507,00 ₺ gibi bir maliyet farkı saptanırken, suçiçeği enfeksiyonu için maliyet farkı yine serolojik tarama yapılması lehine 20.787,00 ₺ olarak saptanmıştır. Özellikle suçiçeği için aşılama öncesi serolojik tarama yapılarak seronegatifliğin gösterilmiş olmasının maliyet etkinlik açısından uygun olduğu belirlenmiştir.Sonuç :Sonuç olarak, elde edilen verilerin, hastanemiz sağlık personelinin mevcut serolojik durumunun belirlenmesinde, mesleki iş güvenliği eğitim programlarının ve bağışıklama programlarının oluşturulmasında yol gösterici olabileceği düşünülmüştür. Özellikle riskli bölümlerde çalışan sağlık personelinin bağışıklık durumunun serolojik testlerle desteklenmesinin ve duyarlı sağlık personelinin aşılanmasının gerektiği sonucuna varılmıştır. Anahtar Sözcükler: Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği, aşı, sağlık personeli

Introduction and Purpose:Healthcare workers (HCWs) are exposed to many infectious agents when compared with the general population because of the contact with respiratory secretions, infected blood and body fluids of patients. Immnunity to vaccine preventable diseases is important part of infection control among HCWs, both for their own health and for the health of patients. Currently, importance of immunization programmes for HCWs is significantly increasing.The aim of this study is to detect the immune status of MMRV in HCWs working at Bulent Ecevit University Medical Faculty Hospital and to define an appropriate vaccination program among HCWs by evaluating the cost effectivity of pre-vaccination screening.Methods:This study was conducted at Bulent Ecevit University School of Medicine between March 2014 and January 2015. The following data were recorded for each participant; age, gender, profession, department, duration of employment, childhood residence location, history of MMRV infections and status of MMRV vaccinations. The specific IgG antibodies against MMRV viruses were screened quantitatively with the use of immunosorbent enzyme- linked assay (ELISA) kids (NOVATEC).Results:Three hundred eighty-four HCWs participated in the study; of whom 61,2% were female, 38,8% were male and 52,6% of HCWs were nurses, 30,5% were cleaning staff and 16,9% were doctors. The mean age and the duration of the employment of the participants were 32,43±6,4 and 4,86±3,0, respectively. The proportion of HCWs who had antibodies against measles was 92,2%; rubella 98,2%, mumps 94%, and varicella 94,3%. The validity of the history of diseases were high for mumps and measles ( 81,6% and 80,5%, respectively) and at very low values for rubella (43,4%) in comparison with serologic tests and survey results. Also high positive predictive values for the history of disease was detected in all MMRV. The positive predictive values of history for rubella, mumps, varicella and measles were 98,9%, 97,5% and 96,9%, 95,6%, respectively.Cost-effective analysis showed that; the cost of vaccination without screening was significantly more expensive (cost difference: 20.787,00 ₺ ) for varicella and also vaccination without screening was expensive (cost difference: 2.507,00 ₺) for MMR. Our findings supported that serological screening before vaccination is cost effective especially for varicella.Conclusion:In conclusion,, our data might be used to determine the serologic status of HCWs in our hospital and to develop immunization programmes and education programmes for occupational safety. Immune status of HCWs who worked in high-risk departments must be supported by serologic tests and sensitive HCWs must be vaccinated.Keywords: Measles, rubella, mumps, varicella, vaccination, healthcare workers