Türkiye`de akaryakıt tüketimi üzerinden alınan vergilerin negatif dışsallıklar üzerindeki etkileri

Abstract

Egzoz gazı emisyonları, sebep oldukları sorunlar dolayısıyla bütün toplumların duyarlılıkla yaklaşması gereken global bir sorundur. Egzoz gazının neden olduğu kirlilik, solunan havanın kalitesi ve küresel ısınma açısından dünya üzerindeki tüm insanları ve insanlığın geleceğini etkileyebilecek önemli bir konudur. Birçok hükümet bu sorunu göz ardı etmemekte ve yapılan kamusal regülasyonlarla bunu göstermektedir. Vergi düzenlemeleri ve doğrudan sınırlayıcı politikalar bu regülasyonların önemli bir kısmını oluşturmaktadır.Çalışmada, kirlilik sorununu ekonomik açıdan inceleyen ?dışsallıklar? konusu literatürde bulunan önemli kaynaklar yardımıyla açıklanmaktadır. Daha sonra, egzoz gazı emisyonlarına neden olan akaryakıt tüketimi konusu vurgulanmakta ve akaryakıt tüketimi üzerinden alınan vergilerin tüketim üzerindeki etkinlik analizi istatistiksel yöntemlerle ele alınmaktadır. Ayrıca, vergi sistemi ile alternatif regülasyonlar Türkiye açısından karşılaştırmalı olarak incelenmektedir.Yapılan çalışma sonucunda, akaryakıtlar üzerinden alınan vergilerin akaryakıt tüketimi ile ilişkisinin bulunmadığı ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, mevcut akaryakıt vergilemesinin etkinlikten bir hayli uzak olduğu ve alternatif regülasyonların tüketimi kısıtlama ve daha temiz bir çevre açısından çok daha etkili olduğu sonucuna varılmaktadır.Anahtar Kelimeler: Dışsallık, Egzoz Gazı Emisyonları, Akaryakıt Tüketimi, Korelasyon Analizi, Özel Tüketim Vergisi.

Exhaust gas emissions is a global problem which all the societies have to approach with sensibility because of the troubles they cause. The pollution caused by the exhaust gas is an important issue which could affect all the people on earth and the future of mankind in terms of the quality of the air breathed and global warmimg. Many governments do not ignore this problem and show that with public regulations they make. Tax regulations and direct restrictive policies constitute an essential part of these regulations.In this study, the subject ?externalities? which examines the problem of pollution economically is explained with the help of important resources in literature. Afterwards, the subject of fuel consumption causing exhaust gas emissions is stressed and the efficiency analysis of taxes collected from fuel consumption on consumption is studied with statistical methods. Moreover, the tax system and alternative regulations are examined comparatively in terms of Turkey.In the conclusion of the study, it appears that the taxes collected from fuels have no connection with fuel consumption. For that reason, it is concluded that the existing taxation is a considerably far from efficiency and alternative regulations are more effective in the ways of restricting consumption and a clear environment.Key Words: Externality, Exhaust Gas Emissions, Fuel Consumption, Correlation Analysis, Special Consumption Tax.