Stratejik yatırım kararlarının verilmesinde reel opsiyon yaklaşımı: Kömür sektörü üzerine bir uygulama

Abstract

Yatırım projelerinden beklenen faydanın sağlanabilmesi için, yatırım kararlarının rasyonel ve amaca uygun bir analize dayandırılması gerekmektedir. Geleneksel proje değerleme yöntemleri yatırımların bünyesinde barındırdığı esneklikleri (erteleme, genişletme, terketme gibi) analize dahil etmemektedir. Bu durum, proje değerlendirmede önemli bir eksiklik ortaya çıkarmaktadır. Ortaya çıkan bu eksiklik 1995'ten sonra gelişim gösteren reel opsiyonların analiz işlemlerine dahil edilmesiyle giderilebilmektedir.Bu çalışmada, kömür sektöründeki yatırım kararlarının verilmesinde reel opsiyonların kullanılmasıyla gerçek bir projenin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilk önce reel opsiyonların hesaplanmasında kullanılan Black-Scholes opsiyon fiyatlama modeli, Binomial model ve Monte Carlo simülasyonu gerçekleştirilmiştir. Daha sonra yatırımın net bugünkü değeri (NBD) üzerinde etkili olan girdilerin etki dereceleri ile yönleri duyarlılık analizi yardımıyla tespit edilmiştir. Son olarak ise yatırım projesinin analizinde kullanılan değişkenlerin olabilecek farklı değerlerine göre oluşturulan 6 farklı durum ile senaryo analizi gerçekleştirilmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır.Çalışma kapsamında gerçekleştirilen Binomial ve Black-Scholes opsiyon fiyatlama modellerine göre projenin gerçekleştirilmemesi gerektiği ortaya konmuştur. Monte Carlo simülasyonu sonucuna göre de projenin red edilmesi gerektiği belirlenmiştir. Gerçekleştirilen 6 farklı senaryo analizinin her birinde ortalama NBD negatif değerli tespit edilmiştir. Tüm bu analizler doğrultusunda, projenin gerçekleştirilmesiyle beraber ekonomik kaybın ortaya çıkacağı saptanmıştır.

In order to take the expected advantage from investment projects, it is necessary to ground on the decisions to a rationalistic and relevant analysis. Traditional project evaluation methods do not involve the flexibilities (wait, expand option, abondonment, etc.) that investments include. This situation emerges as a deficiency for project evaluation. This deficiency can be made up by counting in real options to the analysis process that has advanced after 1995.This study aims to evaluate a real project for the investment decisions in coal sector considering real options. To this end, firstly, the Black-Scholes option pricing model, which is used for calculating real options, Binomial model and Monte Carlo simulation are carried out. Afterwards, the affection degree of input on the net present value (NPV) of the investment and their ways are anlysed by sensitivity analysis. Finally, the scenario analysis is implemented by 6 different cases that are generated considering different possible values of the variables used in the analysis of investment project and the results are interpreted.Considering the Binominal and Black-Scholes option pricing models performed under the study, it is suggested that the project should not be realized. Besides, according to the Monte Carlo simulation, it is determined that the project should be declined. In all of the 6 different scenario analyses, the average NPV is evaluated as negative value. Towards all these analyses, it is ascertained that with the realization of the project there will be economic loss.