9. sınıf rehberlik programının öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

Eğitim sistemi içinde yer alan bireyin, kendini gerçekleştirme çabası psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri ile birlikte başarıya ulaşabilmektedir. Bunu sağlayabilmek için de okullarda uygulanan rehberlik programlarının sistemli, kapsamlı ve gelişimsel olması gerekmektedir. Bu araştırmada, 9. Sınıf rehberlik programının etkililik düzeyine ilişkin öğrenci görüşleri belirlenmeye çalışılmış ve bu görüşler 9. Sınıf öğrencilerinin cinsiyet, okul türü, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu ve okuldaki rehber öğretmen sayısına göre karşılaştırılmıştır. Çalışmada tarama modeli benimsenmiş olup, Zonguldak il merkezine bağlı ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 488 lise öğrencisine araştırmacı tarafından geliştirilen veri toplama aracı uygulanmıştır. Faktör analizi sonucunda beş alt boyuttan oluşan ölçeğin güvenirlik düzeyi 0,962 olarak bulunmuştur. Toplanan veriler normal dağılım göstermediği için parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, 9. sınıf öğrencileri rehberlik programında yer alan eğitsel, mesleki ve kişisel rehberlik hizmetlerini kısmen etkili bulmaktadırlar. Anadolu öğretmen lisesi öğrencileri diğer lise öğrencilerine göre, uygulanan rehberlik programını daha yararlı bulmaktadırlar. Ayrıca anne-baba eğitim durumlarına göre de rehberlik programını etkili ve yararlı bulma durumları farklılık göstermektedir. Hizmetlerin yeterlilik düzeyinin yükseltilebilmesi için; okullardaki rehber öğretmen sayısı ile rehberlik etkinliklerine ayrılan süre arttırılabilir. Ayrıca okuldaki idareci ve öğretmenlere rehberlik bilinci kazandıracak hizmet içi eğitimler düzenlenerek, rehberlik programlarından üst düzeyde fayda sağlanabilir.Anahtar Sözcükler: Rehberlik Programı, Program Değerlendirme, Rehberlik Hizmetleri

Self-actualization efforts of an individual within an educational system would succeed with psychological counseling and guidance services. In order to attain this, school guidance programs need to be systematic, comprehensive, and developmental. In the present study, ninth grade students' opinions about the effectiveness of guidance programs were gathered and examined with respect to the following variables: gender, school type, mother education level, father education level, and the number of guidance teachers in the school. Adopting a survey research design, data collection instrument developed by the researcher was administered to 488 high school students from the city center of Zonguldak. The factor analysis yielded a five-factor solution and the reliability coefficient of the scale was found to be 0,962. Since the normality assumption was violated, non-parametric tests (Mann-Whitney U tests and Kruskal-Wallis H tests) were conducted. Research findings showed that ninth grade students found the educational, vocational, and personal guidance services as somewhat effective. Students from the Anatolian teacher high schools found the implemented guidance programs more beneficial compared to other high school students. Moreover, student' perceptions of effectiveness of the guidance programs differ by mother-father education level. In order to increase the effectiveness of the programs, the number of guidance teachers and the amount of time spent for the guidance services may be increased. In addition, providing in-service training to school administrators and teachers would enhance the effectiveness of the guidance programs.Keywords: Guidance Programs, Program Evaluation, Guidance Services